شرحی بر دعای ندبه صفحه 74

و در راه خدا خونهای دلاوران عرب را ریخت و پهلوانانشان را کشت و گرگانشان را گرفت و به زمین کوبید

شـرح ! در غـزوات رسـول خـدا صـلی الله عـلیـه و آله و جـنگ مسلمانان با کفار علی عـلیـه السـلام جان فشانی ها نمود و بزرگان کفار و گردنکشان مشرکین عرب را بکشت . در جنگ بدر افرادی از روسای مشرکین حدود 37 نفر بدست او کشته شدند از جـمله ولید بن عتبه برادر هند زن ابوسیان مادر معاویه و او مردی شجاع و بی باک بود ، و عـتـبـة بـن ربـیـعـه پـدر هـنـد ، و طـعـیـمـة بـن عـدی ، و عـاص بـن سـعـیـد و نـوفـل بن خویلد ، و نضر بن حارث ، و عاص بن منبه بن حجاج و و که از سران و دلاوران قریش بودند .

در غـزوه احـزاب ـ آن را غزوه خندق هم گویند شجاع ترین سپاه مشرکین مردی به نام عمرو بـن عـبـدود بـود که گویند در شجاعت و دلیری در برابر هزار سوارمقاومت می کرد و به دست آن حضرت کشته شد .

در مـجـلد 6 بـحـار باب غزوه خندق ( 239 ) نقل شده که پس از کشته شدن عمر و ، پیغمبر اکـرم صـلی الله عـلیـه و آله بـه عـلی عـلیـه السـلام فـرمود ! ابشر یا علی فلو وزن الیـوم ملک بعمل امة محمد لرجح عملک بعملهم ، و ذلک انه لم یبق بیت من بیوت المشرکین الا و قد دخله و هن بقتل عمرو بن عبدود ، و لم یبق بیت من بیوت المسلمین الا و قد دخله عز بقتله بـشـارت بـاد تـو را ای عـلی کـه اگـر عـمـل تـو در امـروز بـه عـمـل امـت مـن سنجیده شود البته عمل تو برتری دارد ، و این رججان و برتری برای آنست کـه کـشـتـه شـدن عـمـرو بـن عـبـدود سـبـب ترس و سستی تمام مشرکین شده و موجب عزت و سرفرازی مسلمانان گشته .

و در غـزوه خـیبر که آن هفت قلعه و دژ محکم یهود در خارج مدینه بود ، و در این جنگ مرحب که مـردی شـجـاع و دلیـر بـود و در مـیـدان جـنـگ کسی او را حریف نبود و برادرش حارث و عده دیـگـری از روسـا و بـزرگـان یـهود خیبر مانند ربیع بن ابی الحقیق به دست آن حضرت کشته شدند .

فادوع قلوبهم احقادا بدریة و خیبریة و حنینیة و غیرهن

ترجمه !

پس دلهای ( بازماندگان ) آنها را بجنگ بدر و خیبر و حنین و غیره پر از حقد و کینه ساخت

شرح ! جهت عمده خانه نشینی آن حضرت و ترک جهادش همان کینه و عدواتی بود که مـردم از کـشـتـه شـدن پـدران و بـرادران و نـزدیـکـانـشـان بـه دسـت آن حـشـضـرت بـه دل داشـتـند . اینک مناسب است که در این جا گفتار ابن ابی الحدید را که در بیان علت قعود آن بزرگوار آورده از کتاب کفایة الخصام ذکر کنیم . ( 240 )

ابـن ابـی الحـدیـد کـه از بـزرگـان وافـاضـل عـلمـای عـامـه و مـعـتـزلی مذهب است گوید ! بـدانـکه تقاعد علی علیه السلام از جهاد برای آنست که تو میدانی که چگونه مردم در آن هـنـگـام بـا او بـیـعـت نـمـودنـد و سـپـس بـیـعـت خـود را نـقـض کـردنـد و حال آنکه از وفات رسول خدا بیست و پنج سال گذشته بود و معلوم است در این مدت کینه هـا فـرامـوش شـده بود ، و آنانی که پدران و عشیره ایشان به دست آن حضرت کشته شده بـودنـد مـرده بـودنـد و قـرنـی از مـیـان رفـتـه بود و قرن تازه به جای آن آمده بود واز آنـهـائی کـه بـا آن حـضـرت عـدوات داشـتـنـد و یـا کـیـنـه او را در دل داشـت بـودند به جز از اندکی کسی باقی نمانده بود . و حالت او بعد از انقضای این مـدت دراز بـا حـمـاعـت قـریـش واظـهـار کـیـنـه و عـدوات آنـان بـا وی مـثـل ایـن بـود کـه گـویـا در روز وفـات رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به مسند خلافت نشسته است حتی آنکه بازماندگان قریش و جوانان و نوباوگان آنها که در جنگ ها او را نـدیـده بـودند و ضربت ها و شمشیرهائی که بگذشتگان آنها زده و آنها را به جهنم فرستاده بود مشاهده ننموده بودند کاری با آن حضرت کردن و عدواتی با او نمودند که اگر گذشتگان ایشان بودند نمی توانستند کرد .