- پیشگفتار 1
- مقدمه 3
- اشاره 4
- فصل اول: تعریف اعتکاف 4
- 1.1. وقت اعتکاف 5
- 2.1. اقسام اعتکاف 6
- فصل دوم: نیابت در اعتکاف 7
- اشاره 9
- فصل سوم: شروط اعتکاف 9
- 1.3. اسلام، ایمان 10
- 3.3. نیت 11
- 2.3. عقل 11
- اشاره 11
- 1.3.3. وقت نیت 14
- 4.3. روزه 16
- اشاره 16
- 1.4.3. نوع روزه اعتکاف 16
- 2.4.3. حکم حائض و مستحاضه 18
- 3.4.3. نذر روزه در سفر 22
- 4.4.3. نذر روزه با وجود روزه قضا 25
- اشاره 27
- 5.3. شرط زمانی اعتکاف 27
- اشاره 28
- 1.1.5.3. اعتکاف تلفیقی 28
- 1.5.3. روز اعتکاف 28
- مسأله ای در نذر روزه اعتکاف 29
- 3.1.5.3. منظور از روز در اعتکاف 30
- اشاره 31
- 6.3. شرط مکانی اعتکاف (مسجد جامع بودن) 31
- 1.6.3. تعریف مسجدجامع 32
- 2.6.3. راه های احراز مسجد جامع 36
- 3.6.3. مساجد جدیدالتأسیس 37
- 4.6.3. تعدد در مسجدجامع 37
- 5.6.3. اعتکاف در مسجد مقدس جمکران 38
- 6.6.3. اعتکاف در مساجد دیگر (مثل مسجد دانشگاه) 38
- 8.6.3. اعتکاف در غیرمسجد جامع (مثل نمازخانۀ دانشگاه ها) 39
- 7.6.3. اعتکاف کردن در غیر مسجد جامع به قصد رجاء 39
- 9.6.3. اعتکاف در مسجد جامع 40
- اشاره 40
- 7.3. اجازه دادن کسی که اجازۀ او برای اعتکاف معتکف معتبر است (إذن شوهر، والدین و صاحب کار) 40
- 1.7.3. اجازۀ پدر و مادر 42
- 2.7.3. اجازۀ شوهر 43
- اشاره 45
- 8.3. استمرار ماندن در مسجد 45
- 1.8.3. خروج از محل اعتکاف : 45
- 2.8.3. صورت های جواز خروج از مسجد 47
- 1.2.8.3. ادای شهادت 47
- 2.2.8.3. اداء دین 48
- 3.2.8.3. نمازجماعت: 49
- 4.2.8.3. تشییع جنازه و عیادت مریض: 50
- 5.2.8.3. نمازجمعه 51
- 7.2.8.3. خروج برای وضو و غسل مستحبّی 52
- 6.2.8.3. استقبال و تودیع مؤمن 52
- 8.2.8.3. شرکت در درس 54
- 9.2.8.3. شرکت در امتحان 56
- 10.2.8.3. وسایل مورد احتیاج 59
- اشاره 62
- فصل چهارم: مسائل شروط اعتکاف 62
- 1.4. ارتداد 63
- 2.4. عدول از نیت 63
- 3.4. نیابت از اکثر 64
- 4.4. نوع روزۀ اعتکاف 64
- 1.6.4. قصد روزۀ دیگر در نذر اعتکاف معین 66
- 5.4. قطع اعتکاف 66
- 6.4. نذر اعتکاف 66
- 2.6.4. نذر کمتر از سه روز 67
- 3.6.4. مصادف شدن روز سوم اعتکاف با عید 68
- 4.6.4. معلّق کردن نذر اعتکاف 69
- 5.6.4. نذر اعتکاف بدون شب 71
- 6.6.4. اعتکاف شب اول در نذر 72
- 7.6.4. نذر یک ماهۀ اعتکاف 73
- 8.6.4. متوالی بودن اعتکاف در نذر یک ماهه 74
- 9.6.4. اخلال در نذر اعتکاف متوالی 77
- 10.6.4. اخلال در نذر اعتکاف غیرمتوالی 80
- 12.6.4. ترک نذر معین 81
- 11.6.4. نذر اعتکاف پنج روز 81
- 7.4. احکام مسجد 83
- 1.7.4. وحدت مسجد 83
- 3.7.4. حکم پشت بام و زیرزمین و مانند آن 84
- 2.7.4. حدوث مانع در مسجد 84
- اشاره 84
- 1.3.7.4. حکم صحن و حیاط مسجد 86
- 4.7.4. نیت مکان خاصی از مسجد برای اعتکاف 87
- 5.7.4. مسجدیّت قبر مسلم و هانی 88
- 7.7.4. کشف خلاف در مسجد بودن و جامع بودن 88
- 6.7.4. شک در مسجدیّت 88
- 8.4. اعتکاف بچۀ ممیّز 89
- 8.7.4. مسجد زنان برای اعتکاف 89
- 10.4. حکم جنابت در اعتکاف 90
- 9.4. برگشت از اجازه اعتکاف 90
- 11.4. بطلان اعتکاف با ماندن جنب در مسجد 92
- 12.4. غصب در اعتکاف 95
- 13.4. فراموشی در غصب 97
- 14.4. خارج نشدن درصورت وجوب خروج 98
- 15.4. رعایت نزدیک ترین راه و زیر سایه رفتن 98
- 1.15.4. حکم رعایت نزدیک ترین راه 98
- 3.15.4. حکم نشستن در زیر سایه 102
- 2.15.4. حکم توقف و مکث 102
- 4.15.4. حکم راه رفتن در زیر سایه 102
- 5.15.4. حکم نشستن در غیر زیر سایه 103
- 16.4. خروج طولانی 104
- 18.4. طلاق رجعی در اعتکاف 104
- 17.4. تفاوت نداشتن اقسامِ بودنِ در مسجد 104
- 19.4. زمان واجب شدن اعتکاف 107
- 20.4. شرط خروج از اعتکاف و شرط منافی 108
- 21.4. شرط عدول در نذر 110
- 22.4. شرط حق عدول و فسخ اعتکاف دیگر 112
- 23.4. تعلیق در اعتکاف 113
- فصل پنجم: محرّمات اعتکاف 114
- اشاره 114
- 1.5. آمیزش 115
- 2.5.استمناء 116
- 3.5. بوییدن بوی خوش 117
- اشاره 117
- 1.3.5. استشمام بوی عطر درمساجد: 119
- 2.3.5. استفاده از مواد شوینده و لوازم معطر 120
- 4.5. خرید و فروش 121
- 3.3.5. صابون ها و شامپوهای معطّر 121
- 5.5. حکم انشاء عقدِ بیع و شراء ازطریق تلفن همراه 122
- عدم لزوم اجتناب از آنچه بر محرم حرام است 123
- 6.5. جدال (ممارات و مجادله کردن) 123
- اشاره 123
- اشاره 125
- فصل ششم: مسائل محرّمات اعتکاف 125
- 1.6. عدم فرق در محرّمات بین روز و شب 126
- 2.6. اشتغال به امور دنیوی 128
- 3.6. انجام سهوی محرّمات 128
- 4.6. قضای اعتکاف 130
- اشاره 130
- 1.4.6. حکم ترک اعتکاف در روز سوم به علت حائض شدن یا مریض شدن 132
- 5.6. عدم فوریّت قضای اعتکاف 134
- 6.6. قضای اعتکاف میّت 135
- 7.6. باطل نبودن معامله درهنگام اعتکاف 136
- 8.6. کفّارۀ اعتکاف 137
- کتابنامه 138
- 9.6. تعدّد کفّاره 138
پیشگفتار
قال الرضا علیه السلام: رَحِمَ اللهُ عَبداً أحیا أمرَنا فقلْتُ لَهُ: و کَیْفَ یُحْیی أمرَکُمْ؟ قالَ: یَتَعَلَّمُ علومَنا و یُعَلِّمُها الناسَ... . (1)
عبدالسلام می گوید از امام رضاعلیه السلام شنیدم که می فرمود: «خداوند رحمت کند هر آن کس را که امر ما را زنده می کند.» به ایشان گفتم: «چگونه امر شما احیا می شود؟» فرمود: «علوم ما را فرا گیرد و آن را به مردم تعلیم دهد... .»
«ادارۀ پاسخ گویی به سؤالات دینی» مفتخر است در راستای رسالت خود مبنی بر اشاعۀ فرهنگ تشیع و پاسخ گویی به سؤالات مردم در این حوزۀ گسترده از دین، محتوای پیش رو را به استادان فرهیخته تقدیم کند.
در این نوشتار تلاش شده است علاوه بر دادن اطلاعات و محتوای غنی، پاسخی مناسب با محتوایی یکسان در اختیار استاد قرار گیرد و درنتیجه، از تعدد جواب های ارائه شده و تشویش خاطر مراجعان و سؤال کنندگان جلوگیری شود. بدیهی است کتاب های تخصصی در هر حوزه بسیار است؛ ازاین رو تلخیص آن ها و جمع بندی جواب های داده شده و بی نیازکردن استادان از رجوع به منابع پرشمار هنگام پاسخ گویی، از اهداف اصلی تهیه و
1- عن عبد السلام بن صالح الهروی قال: سمعت أبا الحسن علی بن موسی الرضا علیه السلام یقول: رحم الله عبداً أحیا أمرنا فقلت له: و کیف یحیی أمرکم؟ قال: یتعلم علومنا و یعلمها الناس فإن الناس لو علموا محاسن کلامنا لا تبعونا (شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ج2، ص257، ح69).