- مقدمه 3
- فصل اول: تعریف اعتکاف 5
- 1- مفهوم لغوی اعتکاف 5
- 2- مفهوم اصطلاحی اعتکاف 6
- 3- مفهوم اعتکاف از دیدگاه علما 6
- 4- اعتکاف در قرآن 7
- 5- اعتکاف در معنای لغوی در متون ادب فارسی 9
- اشاره 11
- فصل دوم:اعتکاف در سیره انبیاء و اولیاء الله قبل از اسلام 11
- 1-حضرت ابراهیم علیه السلام 12
- 2-حضرت سلیمان علیه السلام 12
- 3-حضرت موسی علیه السلام 12
- 6-حضرت مریم علیه السلام 13
- اشاره 13
- 4-حضرت الیاس علیه السلام 13
- 5-حضرت زکریا علیهما السلام 13
- 6-1-رهبانیّت 14
- 6-2-تفاوت رهبانیّت و اعتکاف 16
- 1)اعتکاف خاستگاه شرعی دارد نه سلیقه ای 16
- 2)اعتکاف متفاوت با تحریم طیّبات 17
- 3)اعتکاف متفاوت با انزوا 18
- 4)اعتکاف و جایگاه محوری مسجد 18
- 5)اعتکاف، عمل پسندیده امّا موقّت 18
- 7-دوران جاهلیّت و قبل از بعثت 19
- 6-3-مفاسد رهبانیّت از دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی 19
- فصل سوّم: اعتکاف در سیره و کلام معصومین و علما 21
- اشاره 21
- 1- سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه علیه السلام 21
- 1-1-حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم 21
- اشاره 21
- 1-1-1-روایاتی از اهل سنّت 24
- 1-2-امیرالمومنین علی علیه السلام 26
- 1-3-امام حسن علیه السلام 26
- 1-4-امام حسین علیه السلام 27
- 1-7-امام کاظم علیه السلام 28
- 1-5-امام سجّاد علیه السلام 28
- 1-6-امام صادق علیه السلام 28
- 2-1-سیّد بن طاووس رحمه الله (589-664ق) 29
- 1-8-امام رضا علیه السلام 29
- 2- سیره عارفان و عالمان 29
- 2-2-مقدّس اردبیلی رحمه الله (م993ق) 30
- 2-3-شیخ بهایی رحمه الله (953-1030ق) 31
- 2-4-شیخ لطف الله میسی عاملی اصفهانی رحمه الله (م1032ق) 32
- 2-5-ملّا حسینقلی همدانی رحمه الله (1239-1311ق) 33
- 2-6-آیت الله حاج میرزا حسین خلیلی تهرانی رحمه الله (1230-1326) 33
- 2-7-حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی رحمه الله (1279-1361ق) 33
- 2-9-آیت الله سیّد علی قاضی طباطبایی رحمه الله (1285-1366ق) 34
- 2-8- آیت الله سیّد ابوالحسن اصفهانی رحمه الله (1277-1365ق) 34
- 2-11-کاشف الغطا رحمه الله (1294-1373ق) 34
- 2-10-آیت الله شیخ علی قمی رحمه الله (1283-1371ق) 34
- 2-12-آیت الله ناصری 35
- 2-13-علمای تاثیر گذار در ترویج اعتکاف در ایران معاصر 35
- 2-14-آیت الله العظمی خامنه ای 38
- 2-15-آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی 42
- 2-16-آیت الله العظمی صافی گلپایگانی 43
- 2-17-آیت الله العظمی مکارم شیرازی 44
- 2-18-آیت الله العظمی جوادی آملی 46
- وجوب به جا آوردن اعتکاف 49
- اشاره 49
- فصل چهارم: آداب، احکام و شرایط اعتکاف 49
- اقسام اعتکاف 50
- اشاره 50
- 2-اقسام اعتکاف از لحاظ اصالتی یا نیابتی بودن 50
- اقسام اعتکاف نیابتی 50
- 1-اقسام اعتکاف از لحاظ مستحب یا واجب بودن 50
- 1-ایمان 52
- اشاره 52
- شرایط صحّت اعتکاف 52
- اشاره 53
- 2-عقل 53
- 3-1-قصد قربت 54
- 3-نیّت و قصد قربت 54
- 2-1-اعتکاف کودک ممیّز 54
- 3-2-قصدِ وجه 55
- 3-3-وقت نیّت 56
- 3-4-ماندن در مسجد 57
- اشاره 58
- 3-5-شرط رجوع یا عُدول 58
- 3-5-1-صیغه نذر یا نیّت اعتکاف مشروط (دارای شرط رجوع) 61
- 2)عدول از نیابت شخصی به نیابت شخص دیگر 62
- 1)عدول از اعتکافی به اعتکافی دیگر 62
- 3-6-عُدول از نیّت اعتکاف 62
- 4-1-مبطلات روزه 63
- اشاره 63
- 4-روزه 63
- 3) عدول از اعتکاف اصالتی به اعتکاف نیابتی 63
- اشاره 63
- 1)افطار اجباری در اعتکاف 64
- 2)مصادف شدن اعتکاف با عید فطر یا قربان 64
- اشاره 65
- 4-2-چه روزه ای را ﻣﻲتوان در اعتکاف گرفت؟ 65
- 1)روزه استیجاری در اعتکاف 66
- 2)روزه قضا در اعتکاف 66
- 3)روزه مستحبی در اعتکاف، در صورت داشتن روزه واجب 67
- 4-3-اعتکاف بیمار 68
- 4-5-نذر روزه در سفر 70
- 4-4-روزه در سفر 70
- 4-6-نذر روزه و اعتکاف در حین سفر 72
- اشاره 73
- 4-8-اعتکاف در سفر 73
- 4-7-روزه قضا در سفر 73
- 4-8-1-احکام اعتکاف در مسجدالحرام و مسجدالنبی صلی الله علیه و آله و سلم 76
- اشاره 78
- 5-مدّت اعتکاف 78
- 5-3-محدوده روز در اعتکاف 80
- 5-2-شروع اعتکاف پس از طلوع فجر 80
- 5-1-اعتکاف ناپیوسته 80
- 5-4-اضافه نمودن بخشی از روز به اعتکاف 81
- 5-5-اعتکاف به صورت تلفیقی 82
- 5-6-اعتکاف یک ماهه 83
- اشاره 84
- 6-حضور در مسجد جامع 84
- 6-2-غیر عادل بودن امام جماعت مسجد جامع 86
- 6-1-تعدّد مساجد جامع 86
- 6-3-اعتکاف در غیر مسجد جامع 87
- 6-4-اعتکاف در غیر مسجد 89
- اشاره 89
- 6-5-تعریف مسجد جامع 89
- 1)مساجد جامع متروک 91
- 2)اعتکاف در مسجد جمکران 92
- 3)تشخیص عدم داشتن شرایط مسجد، پس از اعتکاف 92
- 4)احراز جامعیت مسجد 93
- 6-6-اعتکاف در دو مسجد 94
- 6-7-اعتکاف در محل غصبی یا مشخص شده توسط دیگری 95
- 6-9-محدوده مسجد 98
- 6-8-اعتکاف در مکان معیّنی از مسجد 98
- 7-اجازه از صاحب اجازه 101
- اشاره 101
- 7-1-اجازه والدین 101
- 7-2-اجازه زن از شوهر 102
- 7-3-اجازه صاحب کار 104
- اشاره 105
- 8-پیوستگی توقّف 105
- 8-1-موارد مجاز خروج معتکف از مسجد 106
- 8-2-حکم خروج معتکف جهت 109
- 8-3-ملاک ضرورت و میزان خروج مجاز از مسجد 119
- 8-4-مواردی که واجب است، معتکف از مسجد خارج شود 120
- 8-5-خارج نشدن از مسجد، در صورت وجوب خروج 122
- 8-6-اموری که معتکف در بیرون از مسجد باید رعایت کند 123
- 8-8-ایجاد مانع جهت ادامه اعتکاف 125
- 8-7-طولانی شدن خروج از مسجد در موارد مجاز 125
- محرّمات اعتکاف 126
- 1-لذّتهای جنسی 126
- اشاره 126
- اشاره 128
- 2-بوییدن عطر و هر بوی خوش و گیاه معطّر همراه با لذت 128
- 2-1-بوییدن بوی خوش توسط فرد فاقد حس بویایی 128
- 2-2-استفاده از مواد بهداشتی، آرایشی و خوراکی های معطّر 129
- 2-3-استعمال عطر جهت نماز و مسجد 130
- 2-4-بطلان اعتکاف در صورت بوییدن بوی خوش 131
- 4-مبطلات روزه 133
- 3-مجادله و مناقشه 133
- 5-خرید و فروش 134
- اشاره 134
- 5-1-موارد مجاز خرید و فروش در اعتکاف 135
- 5-2-گرفتن و دادن قرض در اعتکاف 137
- 5-3-عقود دیگر در اعتکاف 138
- حکم انجام محرّمات اعتکاف به صورت عمد 138
- مبطلات اعتکاف 142
- حکم محرّمات اعتکاف در صورت انجام سهوی یا از روی جهل 142
- قطع اعتکاف 143
- تکلیف معتکف پس از قطع یا باطل شدن اعتکاف 145
- قطع روزه 147
- قضای اعتکاف 148
- 2)قضای اعتکافِ معتکفِ فوت شده 148
- 1)زمان ادای قضای اعتکاف 148
- نذر اعتکاف 149
- 1-چگونگی خواندن صیغه نذر اعتکاف 149
- 3-نذر اعتکاف در شهر خاص 150
- 2-عدم وفا به نذر اعتکاف 150
- 4-انجام اعتکاف نذری در ماه رمضان 151
- 5-نذر اعتکاف جهت حاجات 151
- کفّاره اعتکاف 151
- اشاره 154
- 1)خوردن قرص ضدبارداری جهت شرکت در اعتکاف 154
- احکام خاصّ بانوان 154
- 2)آرایش نمودن 155
- 3)طلاق 155
- 4)وظیفه حایض در اعتکاف 155
- برخی اعمال مباح در اعتکاف 159
- برخی مستحبات و مکروهات اعتکاف 160
- 1)جنب شدن قبل از اعتکاف 163
- 2)تعریف عُرف 163
- متفرقه 163
- 3)برخی احکام اعمال امّ داود 165
- زمان اعتکاف 166
- اشاره 166
- فصل پنجم: زمان، اعمال، آداب و ادعیه اعتکاف 166
- فضیلت ماه رجب 167
- اعمال مشترک ماه رجب 168
- 1-غسل 168
- اشاره 168
- 2-نماز 169
- 3-روزه 172
- اشاره 174
- 4-2-دعاهایی از امام صادق علیه السلام 174
- 4-دعا 174
- 4-1-دعایی از امام سجّاد علیه السلام 174
- 4-3-دعاهایی از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف 176
- 5-استغفار 178
- 6-تهلیل 179
- 7-خواندن سوره توحید 180
- اشاره 181
- 8-خواندن زیارت امام حسین علیه السلام 181
- فضیلت و اعمال اختصاصی ایّام البیض ماه رجب 181
- 1-اعمال اختصاصی شب سیزدهم 182
- 2-اعمال اختصاصی روز سیزدهم 183
- 3-اعمال اختصاصی شب چهاردهم 183
- 4-فضیلت و اعمال اختصاصی شب پانزدهم 183
- 5-فضیلت و اعمال اختصاصی روز پانزدهم رجب 185
- 6-1-امّ داود کیست؟ 189
- اشاره 189
- 6-2-تعلیم دعا به امّ داود توسط امام صادق علیه السلام 189
- 6-اعمال امّ داود (دعای استفتاح) 189
- 6-3-مراحل اعمال امّ داود 192
- فضیلت ماه مبارک رمضان 202
- 1-اعتکاف در ماه مبارک رمضان 202
- اشاره 202
- فصل ششم: مسجد و اعتکاف 203
- اشاره 203
- 1-کلیّات و تعریف مفاهیم مسجد 203
- 1-1-تعریف لغوی مسجد 203
- 1-3-تعریف مصطلح شرعی مسجد 204
- 2-تاریخچه ساخت مسجد 204
- 1-2-تعریف اصطلاحی و عرفی مسجد 204
- 3-آیات قرآن در خصوص مسجد 205
- 4-1-مسجد در کلام حضرت محمّد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم 205
- 4-مسجد در کلام معصومین علیهم السلام 205
- 4-2-مسجد در کلام امیرالمؤمنین علی علیه السلام 212
- 4-5-مسجد در کلام امام صادق علیه السلام 213
- 4-3-مسجد در کلام امام حسین علیه السلام 213
- 4-4-مسجد در کلام امام باقر علیه السلام 213
- 4-6-مسجد در کلام امام موسی کاظم علیه السلام 214
- 5-1-1-آیات قران کریم 215
- 5-توصیه هایی در خصوص مسجد و اعتکاف 215
- 4-7-مسجد در کلام امام رضا علیه السلام 215
- اشاره 215
- 5-1-رعایت آداب و اعمال حضور در مسجد در آیات و روایات 215
- 5-1-2-روایاتی از معصومین 216
- 1- 5-1-2-توصیه هایی مربوط به ورود و خروج به مسجد 216
- 2- 5-1-2-برخی اعمال توصیه شده در مسجد 220
- 1-1-تولّد حضرت علی علیه السلام در کعبه معظّمه 227
- 1-ولادت امیرالمومنین علیه السلام 227
- فصل هفتم: برخی مناسبت های ایّام البیض ماه رجب 227
- وقایع روز سیزدهم 227
- اشاره 227
- 1-2-برخی منزلت های امیرالمومنین علیه السلام در قرآن 228
- اشاره 228
- 1-2-1- آیه لیله المبیت (بقره: 207) 228
- 1-2-2-آیه ولایت (مائده: 55) 229
- 1-2-3-آیه تبلیغ (مائده: 67) 229
- 1-3-برخی منزلت های حضرت امیرالمومنین علیه السلام در روایات 230
- اشاره 231
- 2-ولادت امام علی النّقی علیه السلام 231
- وقایع روز پانزدهم 231
- 1-وفات حضرت زینب علیها السلام 231
- 3-شهادت شیخ فضل الله نوری (1259-1327ق) 231
- 2)حلم و صبر وصف نشدنی 232
- 1-1-فضایل حضرت زینب علیها السلام 232
- 1)علم 232
- 3)شجاعت 235
- 4)فصاحت و بلاغت 236
- 2-شهادت حضرت امام صادق علیه السلام 237
- 4-ازدواج حضرت علی با حضرت فاطمه علیهما السلام 237
- 3-تغییر قبله 237
- 5-تنظیم برنامه روزانه 238
- 3-داشتن حضور قلب 238
- مراقبت های قبل از اعتکاف 238
- فصل هشتم: توصیه هایی به معتکفین 238
- 1-گرفتن حلالیّت از اطرافیان و رفع کدورت ها 238
- اشاره 238
- 2-ادای حقوق مالی 238
- 4-آگاهی کامل از احکام اعتکاف و مطالعه دقیق آن ها 238
- 8-هدیه کردن ثواب اعتکاف 239
- 7-آماده کردن وسایل مورد نیاز در اعتکاف 239
- 6-گذاشتن شرط رجوع 239
- 9-گذراندن مرحله اوّل سیر عرفانی (سیر من الخلق الی الحق) 239
- اشاره 239
- 9-2-منزل توبه 240
- اشاره 240
- 9-1-منزل بیداری (یقظه یا توجّه) 240
- 9-2-1-چگونگی توبه 242
- 9-3-منزل تقوا 243
- 9-5-منزل تحلیه 244
- 9-6-منزل تجلیه 244
- 9-4-منزل تخلیه 244
- 1-تنظیم برنامه روزانه 245
- 2-اخلاص در انجام عبادات 245
- مراقبت های هنگام اعتکاف 245
- 3-حضور قلب در اعتکاف 247
- 7-به جا آوردن نماز در وقت فضیلت 249
- 6-تلاش در دستیابی به هدف نهایی اعتکاف (وصول کمال) 249
- 4-نظارت و مراقبت 249
- 5-رعایت حرمت و احکام مسجد 249
- 8-محاسبه نفس 250
- اشاره 250
- 9-تفکّر و اندیشه 250
- 9-1-محورهای اصلی تفکّر 251
- 9-2-برخی از موارد تفکّر و نتایج آن 252
- 10-ترک گناه و توبه از آن 253
- اشاره 254
- 11-انجام عاشقانه عبادات مستحبی 254
- 12-اقامه نماز جماعت و نمازهای مستحبی 254
- 12-1-نماز جعفر طیّار 255
- 13-اقامه نماز شب 256
- اشاره 256
- 13-1-آثار نماز شب 259
- اشاره 259
- 3)برخی آثار پس از مرگِ نماز شب 260
- 1)برخی آثار دنیوی نماز شب 260
- 2)برخی آثار معنوی نماز شب 260
- 13-2-کیفیّت نماز شب 260
- 13-3-وقت نماز شب 261
- 13-4-برخی روش های بیدار شدن برای نماز شب 261
- 15-قرائت قرآن کریم 262
- 14-انجام تعقیبات بعد از نماز 262
- 16-دایم الوضو بودن 263
- 18-رعایت حال دیگر معتکفین 263
- 17-گنجاندن برنامه های آموزشی، مطالعه و جلسات علمی 263
- 20-صرف افطار و سحری به صورت دسته جمعی 264
- 19-احسان، همکاری و کمک به عوامل اجرایی 264
- 21-چگونگی اطّلاع از اخبار جامعه 264
- 24-تمرین حضور در مسجد 265
- 25-رعایت پاکی 265
- 26-توصیه های بهداشتی ویژه معتکفین 265
- 23-انجام نرمش صبحگاهی 265
- 22-سادگی در انتخاب نوع غذا 265
- 27-رعایت اصول تغذیه در اعتکاف 267
- 28-پرهیز از امور دنیوی 268
- 29-پرهیز از زیاده روی در شوخی 268
- 34-مطالعه شرح حال بزرگان معنوی 269
- 30-عدم انجام کارهای لغو 269
- 31-پرهیز از زیاده روی درخواب 269
- 33-خاطره نویسی 269
- 32-حتی الامکان استفاده نکردن از تلفن همراه 269
- 35-انس با خوبان و مشورت با علما در این فرصت مناسب 269
- 36-تصمیم گیری برای مسایل کلان زندگی 270
- 38-شناخت آسیب های وارده به اعتکاف 270
- 37-شکرگذاری به درگاه خداوند 270
- 39-رعایت آداب اعتکاف مهدوی و معتکفین منتظر 271
- اشاره 274
- 40-گذراندن مرحله دوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الحق) 274
- 40-1-صُمت و دوری از پرگویی و کلام لغو 275
- 40-3-سحرخیزی 276
- 40-2-جوع 276
- 40-4-عُزلت 277
- اشاره 279
- 40-5-ذکر و تسبیح 279
- 1)مرتبه اوّل: ذکر لفظی 282
- 2)مرتبه دوّم: ذکر قلبی 282
- 40-6-دعا 283
- اشاره 283
- 3)مرتبه سوّم: ذکر عملی 283
- 40-6-1-از خدا چه بخواهیم؟ 286
- 2-آوردن یادگاری و سوغاتی 287
- مراقبت های بعد از اعتکاف 287
- 1-ارزشیابی و جمع بندی 287
- 3-شکرگذاری 287
- 4-حفظ اُنس خود با مسجد 288
- 6-1-حفظ آثار و دستاوردهای معنوی 288
- 6-گذراندن مرحله سوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الخلق) 288
- 5-حفظ دوستان 288
- اشاره 288
- 6-1-1-کنترل اعضا و جوارح 290
- 6-2-خدمت به خلق 291
- 6-1-2-برنامه اجتماعی 291
- 6-4-دیگرسازی، بعد از خودسازی 292
- 6-3-تبلیغ عملی و گسترش فرهنگ اعتکاف 292
- فصل نهم: توصیه هایی به متولّیان اعتکاف 293
- 1-آموزه های بهداشتی 293
- 2-آموزه های فرهنگی و مدیریتی 294
- 3-گسترش فرهنگ اعتکاف 299
- 4-2-عدم حضور بزرگان و مسوولین در اعتکاف 301
- 4-1- تبدیل اعتکاف به مراسمی مشابه سمینار 301
- 4- شناخت برخی آسیب های وارده بر عملکرد متولیان اعتکاف 301
- 5-آمار معتکفین 302
- اشاره 304
- فصل دهم: فلسفه و آثار اعتکاف 304
- 1-1- گریز از غفلت و روزمرگی 305
- 1- برخی از آثار فردی اعتکاف 305
- اشاره 305
- 1-2- تمرین عمل گرایی 306
- 1-4-ایجاد آرامش روانی در معتکف 307
- 1-3- تمرین انقطاع از غیر 307
- 1-5-پیشگیری از بدی ها و دوری از آتش جهنّم 307
- 1-6- زمینه ساز اخلاص و انس با خدا 307
- 1-7-زمینه ساز توجّه قلبی به خدا 309
- 1-8- زمینه ساز خودشناسی و دستیابی به توانایی و کمال 310
- 1-9-زمینه ساز پاکی و عاقبت نیکو 311
- 1-10-زمینه ساز توبه و بخشش گناهان 311
- 1-12- فراهم نمودن زمینه برای تامّل و تفکّر در درون 312
- 1-11- زمینه ساز استقامت در عبادت و تفکّر 312
- 1-13- رسیدن به آثار خلوت گزینی و پرهیز از اجتماع زدگی 312
- 1-14-تقویت اراده 313
- 1-15-تحوّل درونی معتکف و فرصتی برای خدایی شدن 314
- 1-17- تنظیم کننده حقوق اجتماعی معتکف 315
- 1-18-انس با خوبان و یافتن دوستانی اهل معنا 315
- 1-16-رهایی از تعلقات مادّی 315
- 1-19-بهره گیری از اندیشه ها و تجربیات معنوی و اخلاقی بزرگان 316
- 1-20-تضعیف مادّی گرایی و تعلقات مادّی 316
- 1-21- دستیابی به گنجینه هایی از رحمت خاصّ خدا 316
- 1-23-ذکر و یاد خدا و چشیدن شیرینی آن 317
- 1-22- توفیق تلاوت بیشتر قرآن و بهره مندی از برکات آن 317
- 1-24-جلب محبّت خدا و تحصیل بهشت الهی و تقرّب به او 317
- 1-26-دوری از غفلت 318
- 1-25-انس با معنویات 318
- 1-28-تجمیع ثواب اعمال عبادی و دریافت پاداش بسیار 319
- 1-30-برآورده شدن حاجت ها و دریافت پاداش بی پایان 319
- 1-27-افزایش تواضع و فروتنی 319
- 1-29- مهمان شدن بر خدا درخانه اش 319
- 1-32-بهره گیری از آثار روزه 320
- 1-31-بهره گیری از آثار نماز 320
- 2-1-نوسازی معنوی جامعه و مقاوم سازی اندیشه فرهنگی 321
- 2- برخی آثار اجتماعی اعتکاف 321
- 2-3-درمان ناهنجاری ها و لغزش های فردی و اجتماعی 322
- 2-2-کاهش جرم و فساد 322
- 2-5-مقابله با تهاجم فرهنگی و دفاع از ارزش ها 323
- 2-4-تاثیر اعتکاف در کاهش بلایای عمومی 323
- 2-6-دعوت به خوبی ها 324
- 2-7-سنّتی نیکو برای جامعه 324
- فصل یازدهم: عبادات همسان اعتکاف از جنبه ثواب 325
- اشاره 325
- 1- حل مشکلات و برآورده کردن حاجات دیگران 325
- 2-همنشینی با علما 328
- 3-زیارت سیّد الشهداء 328
- 1-مقایسه اعتکاف با حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- فصل دوازدهم: اعتکاف پرتوی از حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- اشاره 329
- 1-1- از جنبه محرّمات 329
- 1-2-مهمان خدا بودن 330
- 1-4-از جنبه ثواب 330
- 1-3-از جنبه هدف 330
- 2-جملات ادبی 331
- 1-6-از جنبه جامعیّت 331
- 1-5-از جنبه خودسازی 331
- فصل سیزدهم: اعتکاف در آینه شعر و نثر 333
- 1-اعتکاف در آینه شعر 333
- 2-1-نجوای اعتکاف 335
- 2-اعتکاف در آیینه نثر 335
- 2-2-جملات ادبی 336
- 2-3-1-مهمانی 345
- 2-3-قطعه های ادبی 345
- 2-3-2-راهی برای انس با خدا 346
- 2-3-3-پایان اعتکاف 347
- 2-4-1-خاطره ای از آیت الله نجم الدین طبسی 349
- 2-4-خاطرات 349
- 2-4-2-سقف آبی مسجد 349
- 2-4-3-غریبه آشَن 351
- 2-4-4-اعتکاف در غربت 351
- 2-4-5-چرا اعتکاف؟ 353
- 2-4-6- دنیایی از نور و صفا 354
- لغت نامه 355
- منابع 358
- چکیده 373
- سیر مطالعاتی کتاب براساس فرصت زمانی مطالعه 375
امام کاظم علیه السلام مشتاقانه از خدا درخواست ﻣﻲکرد که جایگاهی خلوت، جهت راز و نیاز به او عطا شود. در زندان عبادت های او، همه را تحت تأثیر قرار ﻣﻲداد و همیشه مشغول خواندن قرآن و نماز و سجده های طولانی بود.(1)
امام کاظم علیه السلام به نقل از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم: «اعتکاف در ماه مبارک رمضان، ثوابش برابر با دو حجّ و دو عمره ﻣﻲباشد».(2)
1-8-امام رضا علیه السلام
امام رضا علیه السلام: «هر شب اعتکاف در مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، معادل یک حجّ و یک عمره است».(3)
امام رضا علیه السلام: «هر شب اعتکاف در ماه رمضان، معادل یک حجّ است... ».(4)
2- سیره عارفان و عالمان
2-1-سیّد بن طاووس رحمه الله (589-664ق)
2-1-سیّد بن طاووس رحمه الله (589-664ق)(5)
1- ایشان درسجده دعا ﻣﻲکرد: «قَبُحَ الذّنبُ مِن عَبدِک فَلیَحسُنِ العَفوُ وَ التَّجاوُزُ مِن عِندِک» و دعای دیگر «اللهُمَّ اِنّی اسئَلُکَ الرّاحَهَ عِندَ المَوت وَ العَفوَ عِندَ الحِسابِ». (ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج3، ص 433/بحارالانوار (ط-بیروت) ، ج48، ص 108) .
2- من لایحضره الفقیه، ج2، ص188/بحارالانوار (ط-بیروت) ، ج94، ص129.
3- بحارالانوار (ط-بیروت) ، ج95، ص151.
4- اقبال بالاعمال الحسنه، ج1، ص358/بحارالانوار (ط-بیروت) ، ج95، ص151.
5- ایشان از دانشمندانی است که در اثر پرهیزکاری، بارها توفیق شرفیابی به محضر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را داشته است. کتاب اقبال الاعمال از آثار ایشان است. آیت الله حسینقلی همدانی درباره ایشان، ﻣﻲفرمایند: «در میان امّت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم و از رهپویان معصومین علیهم السلام کسی چون او در علم مراقبه به دنیا نیامده است». آیت الله بهجت ﻣﻲفرمایند: «طلبه ای که کتاب های سیّد را ندیده باشد، مثل این است که هیچ ندیده است». «هرکس اقبال سیّد بن طاووس را نداشت، اساتید ما او را رفیق خود ﻧﻤﻲشمردند. هر مقدار از اقبال را که مطالعه کردنی است مطالعه و هر مقدار که عمل کردنی است، به هر اندازه حال دارید، عمل کنید». «در هر حال به نظر بنده، سیّد بن طاووس در معنویات و تعبّدیات، اوّل اوّل است». هرگاه از آیت الله بهجت درخواست دستورالعمل ﻣﻲشد، ﻣﻲفرمودند: «اقبال، اقبال، اقبال. مطالعه و عمل به اقبال سیّد کافی است و انسب از کتاب اقبال سراغ ندارم».