- مقدمه 3
- فصل اول: تعریف اعتکاف 5
- 1- مفهوم لغوی اعتکاف 5
- 3- مفهوم اعتکاف از دیدگاه علما 6
- 2- مفهوم اصطلاحی اعتکاف 6
- 4- اعتکاف در قرآن 7
- 5- اعتکاف در معنای لغوی در متون ادب فارسی 9
- اشاره 11
- فصل دوم:اعتکاف در سیره انبیاء و اولیاء الله قبل از اسلام 11
- 1-حضرت ابراهیم علیه السلام 12
- 3-حضرت موسی علیه السلام 12
- 2-حضرت سلیمان علیه السلام 12
- 5-حضرت زکریا علیهما السلام 13
- 4-حضرت الیاس علیه السلام 13
- اشاره 13
- 6-حضرت مریم علیه السلام 13
- 6-1-رهبانیّت 14
- 1)اعتکاف خاستگاه شرعی دارد نه سلیقه ای 16
- 6-2-تفاوت رهبانیّت و اعتکاف 16
- 2)اعتکاف متفاوت با تحریم طیّبات 17
- 3)اعتکاف متفاوت با انزوا 18
- 4)اعتکاف و جایگاه محوری مسجد 18
- 5)اعتکاف، عمل پسندیده امّا موقّت 18
- 7-دوران جاهلیّت و قبل از بعثت 19
- 6-3-مفاسد رهبانیّت از دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی 19
- اشاره 21
- فصل سوّم: اعتکاف در سیره و کلام معصومین و علما 21
- اشاره 21
- 1- سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه علیه السلام 21
- 1-1-حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم 21
- 1-1-1-روایاتی از اهل سنّت 24
- 1-2-امیرالمومنین علی علیه السلام 26
- 1-3-امام حسن علیه السلام 26
- 1-4-امام حسین علیه السلام 27
- 1-7-امام کاظم علیه السلام 28
- 1-6-امام صادق علیه السلام 28
- 1-5-امام سجّاد علیه السلام 28
- 2-1-سیّد بن طاووس رحمه الله (589-664ق) 29
- 1-8-امام رضا علیه السلام 29
- 2- سیره عارفان و عالمان 29
- 2-2-مقدّس اردبیلی رحمه الله (م993ق) 30
- 2-3-شیخ بهایی رحمه الله (953-1030ق) 31
- 2-4-شیخ لطف الله میسی عاملی اصفهانی رحمه الله (م1032ق) 32
- 2-5-ملّا حسینقلی همدانی رحمه الله (1239-1311ق) 33
- 2-7-حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی رحمه الله (1279-1361ق) 33
- 2-6-آیت الله حاج میرزا حسین خلیلی تهرانی رحمه الله (1230-1326) 33
- 2-9-آیت الله سیّد علی قاضی طباطبایی رحمه الله (1285-1366ق) 34
- 2-11-کاشف الغطا رحمه الله (1294-1373ق) 34
- 2-8- آیت الله سیّد ابوالحسن اصفهانی رحمه الله (1277-1365ق) 34
- 2-10-آیت الله شیخ علی قمی رحمه الله (1283-1371ق) 34
- 2-12-آیت الله ناصری 35
- 2-13-علمای تاثیر گذار در ترویج اعتکاف در ایران معاصر 35
- 2-14-آیت الله العظمی خامنه ای 38
- 2-15-آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی 42
- 2-16-آیت الله العظمی صافی گلپایگانی 43
- 2-17-آیت الله العظمی مکارم شیرازی 44
- 2-18-آیت الله العظمی جوادی آملی 46
- فصل چهارم: آداب، احکام و شرایط اعتکاف 49
- اشاره 49
- وجوب به جا آوردن اعتکاف 49
- اقسام اعتکاف 50
- اشاره 50
- 2-اقسام اعتکاف از لحاظ اصالتی یا نیابتی بودن 50
- اقسام اعتکاف نیابتی 50
- 1-اقسام اعتکاف از لحاظ مستحب یا واجب بودن 50
- 1-ایمان 52
- اشاره 52
- شرایط صحّت اعتکاف 52
- اشاره 53
- 2-عقل 53
- 3-1-قصد قربت 54
- 2-1-اعتکاف کودک ممیّز 54
- 3-نیّت و قصد قربت 54
- 3-2-قصدِ وجه 55
- 3-3-وقت نیّت 56
- 3-4-ماندن در مسجد 57
- 3-5-شرط رجوع یا عُدول 58
- اشاره 58
- 3-5-1-صیغه نذر یا نیّت اعتکاف مشروط (دارای شرط رجوع) 61
- 2)عدول از نیابت شخصی به نیابت شخص دیگر 62
- 1)عدول از اعتکافی به اعتکافی دیگر 62
- 3-6-عُدول از نیّت اعتکاف 62
- 4-1-مبطلات روزه 63
- اشاره 63
- 3) عدول از اعتکاف اصالتی به اعتکاف نیابتی 63
- 4-روزه 63
- اشاره 63
- 1)افطار اجباری در اعتکاف 64
- 2)مصادف شدن اعتکاف با عید فطر یا قربان 64
- اشاره 65
- 4-2-چه روزه ای را ﻣﻲتوان در اعتکاف گرفت؟ 65
- 1)روزه استیجاری در اعتکاف 66
- 2)روزه قضا در اعتکاف 66
- 3)روزه مستحبی در اعتکاف، در صورت داشتن روزه واجب 67
- 4-3-اعتکاف بیمار 68
- 4-5-نذر روزه در سفر 70
- 4-4-روزه در سفر 70
- 4-6-نذر روزه و اعتکاف در حین سفر 72
- اشاره 73
- 4-8-اعتکاف در سفر 73
- 4-7-روزه قضا در سفر 73
- 4-8-1-احکام اعتکاف در مسجدالحرام و مسجدالنبی صلی الله علیه و آله و سلم 76
- اشاره 78
- 5-مدّت اعتکاف 78
- 5-3-محدوده روز در اعتکاف 80
- 5-2-شروع اعتکاف پس از طلوع فجر 80
- 5-1-اعتکاف ناپیوسته 80
- 5-4-اضافه نمودن بخشی از روز به اعتکاف 81
- 5-5-اعتکاف به صورت تلفیقی 82
- 5-6-اعتکاف یک ماهه 83
- 6-حضور در مسجد جامع 84
- اشاره 84
- 6-1-تعدّد مساجد جامع 86
- 6-2-غیر عادل بودن امام جماعت مسجد جامع 86
- 6-3-اعتکاف در غیر مسجد جامع 87
- 6-4-اعتکاف در غیر مسجد 89
- اشاره 89
- 6-5-تعریف مسجد جامع 89
- 1)مساجد جامع متروک 91
- 3)تشخیص عدم داشتن شرایط مسجد، پس از اعتکاف 92
- 2)اعتکاف در مسجد جمکران 92
- 4)احراز جامعیت مسجد 93
- 6-6-اعتکاف در دو مسجد 94
- 6-7-اعتکاف در محل غصبی یا مشخص شده توسط دیگری 95
- 6-9-محدوده مسجد 98
- 6-8-اعتکاف در مکان معیّنی از مسجد 98
- 7-اجازه از صاحب اجازه 101
- 7-1-اجازه والدین 101
- اشاره 101
- 7-2-اجازه زن از شوهر 102
- 7-3-اجازه صاحب کار 104
- اشاره 105
- 8-پیوستگی توقّف 105
- 8-1-موارد مجاز خروج معتکف از مسجد 106
- 8-2-حکم خروج معتکف جهت 109
- 8-3-ملاک ضرورت و میزان خروج مجاز از مسجد 119
- 8-4-مواردی که واجب است، معتکف از مسجد خارج شود 120
- 8-5-خارج نشدن از مسجد، در صورت وجوب خروج 122
- 8-6-اموری که معتکف در بیرون از مسجد باید رعایت کند 123
- 8-8-ایجاد مانع جهت ادامه اعتکاف 125
- 8-7-طولانی شدن خروج از مسجد در موارد مجاز 125
- محرّمات اعتکاف 126
- اشاره 126
- 1-لذّتهای جنسی 126
- 2-بوییدن عطر و هر بوی خوش و گیاه معطّر همراه با لذت 128
- 2-1-بوییدن بوی خوش توسط فرد فاقد حس بویایی 128
- اشاره 128
- 2-2-استفاده از مواد بهداشتی، آرایشی و خوراکی های معطّر 129
- 2-3-استعمال عطر جهت نماز و مسجد 130
- 2-4-بطلان اعتکاف در صورت بوییدن بوی خوش 131
- 4-مبطلات روزه 133
- 3-مجادله و مناقشه 133
- 5-خرید و فروش 134
- اشاره 134
- 5-1-موارد مجاز خرید و فروش در اعتکاف 135
- 5-2-گرفتن و دادن قرض در اعتکاف 137
- 5-3-عقود دیگر در اعتکاف 138
- حکم انجام محرّمات اعتکاف به صورت عمد 138
- حکم محرّمات اعتکاف در صورت انجام سهوی یا از روی جهل 142
- مبطلات اعتکاف 142
- قطع اعتکاف 143
- تکلیف معتکف پس از قطع یا باطل شدن اعتکاف 145
- قطع روزه 147
- قضای اعتکاف 148
- 2)قضای اعتکافِ معتکفِ فوت شده 148
- 1)زمان ادای قضای اعتکاف 148
- 1-چگونگی خواندن صیغه نذر اعتکاف 149
- نذر اعتکاف 149
- 3-نذر اعتکاف در شهر خاص 150
- 2-عدم وفا به نذر اعتکاف 150
- 5-نذر اعتکاف جهت حاجات 151
- کفّاره اعتکاف 151
- 4-انجام اعتکاف نذری در ماه رمضان 151
- اشاره 154
- احکام خاصّ بانوان 154
- 1)خوردن قرص ضدبارداری جهت شرکت در اعتکاف 154
- 2)آرایش نمودن 155
- 4)وظیفه حایض در اعتکاف 155
- 3)طلاق 155
- برخی اعمال مباح در اعتکاف 159
- برخی مستحبات و مکروهات اعتکاف 160
- متفرقه 163
- 1)جنب شدن قبل از اعتکاف 163
- 2)تعریف عُرف 163
- 3)برخی احکام اعمال امّ داود 165
- زمان اعتکاف 166
- اشاره 166
- فصل پنجم: زمان، اعمال، آداب و ادعیه اعتکاف 166
- فضیلت ماه رجب 167
- اعمال مشترک ماه رجب 168
- 1-غسل 168
- اشاره 168
- 2-نماز 169
- 3-روزه 172
- 4-دعا 174
- 4-2-دعاهایی از امام صادق علیه السلام 174
- 4-1-دعایی از امام سجّاد علیه السلام 174
- اشاره 174
- 4-3-دعاهایی از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف 176
- 5-استغفار 178
- 6-تهلیل 179
- 7-خواندن سوره توحید 180
- اشاره 181
- 8-خواندن زیارت امام حسین علیه السلام 181
- فضیلت و اعمال اختصاصی ایّام البیض ماه رجب 181
- 1-اعمال اختصاصی شب سیزدهم 182
- 3-اعمال اختصاصی شب چهاردهم 183
- 4-فضیلت و اعمال اختصاصی شب پانزدهم 183
- 2-اعمال اختصاصی روز سیزدهم 183
- 5-فضیلت و اعمال اختصاصی روز پانزدهم رجب 185
- 6-1-امّ داود کیست؟ 189
- 6-2-تعلیم دعا به امّ داود توسط امام صادق علیه السلام 189
- اشاره 189
- 6-اعمال امّ داود (دعای استفتاح) 189
- 6-3-مراحل اعمال امّ داود 192
- فضیلت ماه مبارک رمضان 202
- اشاره 202
- 1-اعتکاف در ماه مبارک رمضان 202
- فصل ششم: مسجد و اعتکاف 203
- 1-کلیّات و تعریف مفاهیم مسجد 203
- 1-1-تعریف لغوی مسجد 203
- اشاره 203
- 1-2-تعریف اصطلاحی و عرفی مسجد 204
- 1-3-تعریف مصطلح شرعی مسجد 204
- 2-تاریخچه ساخت مسجد 204
- 4-1-مسجد در کلام حضرت محمّد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم 205
- 3-آیات قرآن در خصوص مسجد 205
- 4-مسجد در کلام معصومین علیهم السلام 205
- 4-2-مسجد در کلام امیرالمؤمنین علی علیه السلام 212
- 4-3-مسجد در کلام امام حسین علیه السلام 213
- 4-4-مسجد در کلام امام باقر علیه السلام 213
- 4-5-مسجد در کلام امام صادق علیه السلام 213
- 4-6-مسجد در کلام امام موسی کاظم علیه السلام 214
- 5-1-1-آیات قران کریم 215
- 5-توصیه هایی در خصوص مسجد و اعتکاف 215
- اشاره 215
- 5-1-رعایت آداب و اعمال حضور در مسجد در آیات و روایات 215
- 4-7-مسجد در کلام امام رضا علیه السلام 215
- 5-1-2-روایاتی از معصومین 216
- 1- 5-1-2-توصیه هایی مربوط به ورود و خروج به مسجد 216
- 2- 5-1-2-برخی اعمال توصیه شده در مسجد 220
- 1-ولادت امیرالمومنین علیه السلام 227
- 1-1-تولّد حضرت علی علیه السلام در کعبه معظّمه 227
- فصل هفتم: برخی مناسبت های ایّام البیض ماه رجب 227
- وقایع روز سیزدهم 227
- اشاره 227
- 1-2-برخی منزلت های امیرالمومنین علیه السلام در قرآن 228
- اشاره 228
- 1-2-1- آیه لیله المبیت (بقره: 207) 228
- 1-2-3-آیه تبلیغ (مائده: 67) 229
- 1-2-2-آیه ولایت (مائده: 55) 229
- 1-3-برخی منزلت های حضرت امیرالمومنین علیه السلام در روایات 230
- 2-ولادت امام علی النّقی علیه السلام 231
- اشاره 231
- 1-وفات حضرت زینب علیها السلام 231
- 3-شهادت شیخ فضل الله نوری (1259-1327ق) 231
- وقایع روز پانزدهم 231
- 2)حلم و صبر وصف نشدنی 232
- 1-1-فضایل حضرت زینب علیها السلام 232
- 1)علم 232
- 3)شجاعت 235
- 4)فصاحت و بلاغت 236
- 2-شهادت حضرت امام صادق علیه السلام 237
- 3-تغییر قبله 237
- 4-ازدواج حضرت علی با حضرت فاطمه علیهما السلام 237
- 5-تنظیم برنامه روزانه 238
- مراقبت های قبل از اعتکاف 238
- 3-داشتن حضور قلب 238
- 1-گرفتن حلالیّت از اطرافیان و رفع کدورت ها 238
- فصل هشتم: توصیه هایی به معتکفین 238
- اشاره 238
- 4-آگاهی کامل از احکام اعتکاف و مطالعه دقیق آن ها 238
- 2-ادای حقوق مالی 238
- 7-آماده کردن وسایل مورد نیاز در اعتکاف 239
- 6-گذاشتن شرط رجوع 239
- 8-هدیه کردن ثواب اعتکاف 239
- اشاره 239
- 9-گذراندن مرحله اوّل سیر عرفانی (سیر من الخلق الی الحق) 239
- 9-2-منزل توبه 240
- 9-1-منزل بیداری (یقظه یا توجّه) 240
- اشاره 240
- 9-2-1-چگونگی توبه 242
- 9-3-منزل تقوا 243
- 9-5-منزل تحلیه 244
- 9-6-منزل تجلیه 244
- 9-4-منزل تخلیه 244
- 2-اخلاص در انجام عبادات 245
- 1-تنظیم برنامه روزانه 245
- مراقبت های هنگام اعتکاف 245
- 3-حضور قلب در اعتکاف 247
- 6-تلاش در دستیابی به هدف نهایی اعتکاف (وصول کمال) 249
- 4-نظارت و مراقبت 249
- 7-به جا آوردن نماز در وقت فضیلت 249
- 5-رعایت حرمت و احکام مسجد 249
- 8-محاسبه نفس 250
- 9-تفکّر و اندیشه 250
- اشاره 250
- 9-1-محورهای اصلی تفکّر 251
- 9-2-برخی از موارد تفکّر و نتایج آن 252
- 10-ترک گناه و توبه از آن 253
- اشاره 254
- 12-اقامه نماز جماعت و نمازهای مستحبی 254
- 11-انجام عاشقانه عبادات مستحبی 254
- 12-1-نماز جعفر طیّار 255
- اشاره 256
- 13-اقامه نماز شب 256
- 13-1-آثار نماز شب 259
- اشاره 259
- 1)برخی آثار دنیوی نماز شب 260
- 2)برخی آثار معنوی نماز شب 260
- 13-2-کیفیّت نماز شب 260
- 3)برخی آثار پس از مرگِ نماز شب 260
- 13-3-وقت نماز شب 261
- 13-4-برخی روش های بیدار شدن برای نماز شب 261
- 15-قرائت قرآن کریم 262
- 14-انجام تعقیبات بعد از نماز 262
- 16-دایم الوضو بودن 263
- 17-گنجاندن برنامه های آموزشی، مطالعه و جلسات علمی 263
- 18-رعایت حال دیگر معتکفین 263
- 19-احسان، همکاری و کمک به عوامل اجرایی 264
- 21-چگونگی اطّلاع از اخبار جامعه 264
- 20-صرف افطار و سحری به صورت دسته جمعی 264
- 25-رعایت پاکی 265
- 24-تمرین حضور در مسجد 265
- 22-سادگی در انتخاب نوع غذا 265
- 26-توصیه های بهداشتی ویژه معتکفین 265
- 23-انجام نرمش صبحگاهی 265
- 27-رعایت اصول تغذیه در اعتکاف 267
- 29-پرهیز از زیاده روی در شوخی 268
- 28-پرهیز از امور دنیوی 268
- 35-انس با خوبان و مشورت با علما در این فرصت مناسب 269
- 32-حتی الامکان استفاده نکردن از تلفن همراه 269
- 33-خاطره نویسی 269
- 31-پرهیز از زیاده روی درخواب 269
- 30-عدم انجام کارهای لغو 269
- 34-مطالعه شرح حال بزرگان معنوی 269
- 38-شناخت آسیب های وارده به اعتکاف 270
- 37-شکرگذاری به درگاه خداوند 270
- 36-تصمیم گیری برای مسایل کلان زندگی 270
- 39-رعایت آداب اعتکاف مهدوی و معتکفین منتظر 271
- 40-گذراندن مرحله دوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الحق) 274
- اشاره 274
- 40-1-صُمت و دوری از پرگویی و کلام لغو 275
- 40-3-سحرخیزی 276
- 40-2-جوع 276
- 40-4-عُزلت 277
- اشاره 279
- 40-5-ذکر و تسبیح 279
- 1)مرتبه اوّل: ذکر لفظی 282
- 2)مرتبه دوّم: ذکر قلبی 282
- 40-6-دعا 283
- اشاره 283
- 3)مرتبه سوّم: ذکر عملی 283
- 40-6-1-از خدا چه بخواهیم؟ 286
- 1-ارزشیابی و جمع بندی 287
- مراقبت های بعد از اعتکاف 287
- 2-آوردن یادگاری و سوغاتی 287
- 3-شکرگذاری 287
- 6-گذراندن مرحله سوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الخلق) 288
- 5-حفظ دوستان 288
- 6-1-حفظ آثار و دستاوردهای معنوی 288
- 4-حفظ اُنس خود با مسجد 288
- اشاره 288
- 6-1-1-کنترل اعضا و جوارح 290
- 6-1-2-برنامه اجتماعی 291
- 6-2-خدمت به خلق 291
- 6-4-دیگرسازی، بعد از خودسازی 292
- 6-3-تبلیغ عملی و گسترش فرهنگ اعتکاف 292
- 1-آموزه های بهداشتی 293
- فصل نهم: توصیه هایی به متولّیان اعتکاف 293
- 2-آموزه های فرهنگی و مدیریتی 294
- 3-گسترش فرهنگ اعتکاف 299
- 4-2-عدم حضور بزرگان و مسوولین در اعتکاف 301
- 4-1- تبدیل اعتکاف به مراسمی مشابه سمینار 301
- 4- شناخت برخی آسیب های وارده بر عملکرد متولیان اعتکاف 301
- 5-آمار معتکفین 302
- فصل دهم: فلسفه و آثار اعتکاف 304
- اشاره 304
- اشاره 305
- 1-1- گریز از غفلت و روزمرگی 305
- 1- برخی از آثار فردی اعتکاف 305
- 1-2- تمرین عمل گرایی 306
- 1-4-ایجاد آرامش روانی در معتکف 307
- 1-3- تمرین انقطاع از غیر 307
- 1-5-پیشگیری از بدی ها و دوری از آتش جهنّم 307
- 1-6- زمینه ساز اخلاص و انس با خدا 307
- 1-7-زمینه ساز توجّه قلبی به خدا 309
- 1-8- زمینه ساز خودشناسی و دستیابی به توانایی و کمال 310
- 1-9-زمینه ساز پاکی و عاقبت نیکو 311
- 1-10-زمینه ساز توبه و بخشش گناهان 311
- 1-12- فراهم نمودن زمینه برای تامّل و تفکّر در درون 312
- 1-11- زمینه ساز استقامت در عبادت و تفکّر 312
- 1-13- رسیدن به آثار خلوت گزینی و پرهیز از اجتماع زدگی 312
- 1-14-تقویت اراده 313
- 1-15-تحوّل درونی معتکف و فرصتی برای خدایی شدن 314
- 1-18-انس با خوبان و یافتن دوستانی اهل معنا 315
- 1-17- تنظیم کننده حقوق اجتماعی معتکف 315
- 1-16-رهایی از تعلقات مادّی 315
- 1-20-تضعیف مادّی گرایی و تعلقات مادّی 316
- 1-19-بهره گیری از اندیشه ها و تجربیات معنوی و اخلاقی بزرگان 316
- 1-21- دستیابی به گنجینه هایی از رحمت خاصّ خدا 316
- 1-22- توفیق تلاوت بیشتر قرآن و بهره مندی از برکات آن 317
- 1-23-ذکر و یاد خدا و چشیدن شیرینی آن 317
- 1-24-جلب محبّت خدا و تحصیل بهشت الهی و تقرّب به او 317
- 1-26-دوری از غفلت 318
- 1-25-انس با معنویات 318
- 1-29- مهمان شدن بر خدا درخانه اش 319
- 1-30-برآورده شدن حاجت ها و دریافت پاداش بی پایان 319
- 1-28-تجمیع ثواب اعمال عبادی و دریافت پاداش بسیار 319
- 1-27-افزایش تواضع و فروتنی 319
- 1-31-بهره گیری از آثار نماز 320
- 1-32-بهره گیری از آثار روزه 320
- 2- برخی آثار اجتماعی اعتکاف 321
- 2-1-نوسازی معنوی جامعه و مقاوم سازی اندیشه فرهنگی 321
- 2-2-کاهش جرم و فساد 322
- 2-3-درمان ناهنجاری ها و لغزش های فردی و اجتماعی 322
- 2-4-تاثیر اعتکاف در کاهش بلایای عمومی 323
- 2-5-مقابله با تهاجم فرهنگی و دفاع از ارزش ها 323
- 2-7-سنّتی نیکو برای جامعه 324
- 2-6-دعوت به خوبی ها 324
- فصل یازدهم: عبادات همسان اعتکاف از جنبه ثواب 325
- اشاره 325
- 1- حل مشکلات و برآورده کردن حاجات دیگران 325
- 3-زیارت سیّد الشهداء 328
- 2-همنشینی با علما 328
- 1-1- از جنبه محرّمات 329
- 1-مقایسه اعتکاف با حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- فصل دوازدهم: اعتکاف پرتوی از حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- اشاره 329
- 1-2-مهمان خدا بودن 330
- 1-4-از جنبه ثواب 330
- 1-3-از جنبه هدف 330
- 2-جملات ادبی 331
- 1-6-از جنبه جامعیّت 331
- 1-5-از جنبه خودسازی 331
- فصل سیزدهم: اعتکاف در آینه شعر و نثر 333
- 1-اعتکاف در آینه شعر 333
- 2-1-نجوای اعتکاف 335
- 2-اعتکاف در آیینه نثر 335
- 2-2-جملات ادبی 336
- 2-3-قطعه های ادبی 345
- 2-3-1-مهمانی 345
- 2-3-2-راهی برای انس با خدا 346
- 2-3-3-پایان اعتکاف 347
- 2-4-2-سقف آبی مسجد 349
- 2-4-1-خاطره ای از آیت الله نجم الدین طبسی 349
- 2-4-خاطرات 349
- 2-4-3-غریبه آشَن 351
- 2-4-4-اعتکاف در غربت 351
- 2-4-5-چرا اعتکاف؟ 353
- 2-4-6- دنیایی از نور و صفا 354
- لغت نامه 355
- منابع 358
- چکیده 373
- سیر مطالعاتی کتاب براساس فرصت زمانی مطالعه 375
1-8-در صورت استفاده از وسایل و ظروف اجاره ای یا انباری جهت پذیرایی، قبلاً شستشوی کافی صورت گیرد، تا عاری از آلودگی گردند.
1-9-نصب جعبه کمک های اولیه در داخل مسجد با لوازم مورد نیاز، لازم است.
1-10-در کنار وضوخانه مسجد، جایگاهی جهت شستن پا در نظر گرفته شود تا افراد قبل از ورود به مسجد، بتوانند از آن استفاده نمایند.
1-11-از تجمع و ورود، افرادی که شغلشان تکدّی گری است، در اطراف یا داخل مسجد جلوگیری شود.
1-12-با توجّه به میزان استفاده از توالت مسجد، نسبت به ضد عفونی کردن آن اقدامات لازم صورت گیرد.
1-13-حداقل یکی از متولّیان مسجد و یا معتکفین، قبل از شروع مراسم، آموزش لازم را در خصوص بهداشت، پیشگیری و راه های جلوگیری از بروز حوادث را دیده باشد تا در مواقع ضروری وارد عمل شود.
1-14-نصب دستگاه آبسردکن و نیز آبگرمکن در مساجد برای رعایت بیشتر بهداشت فردی معتکفین، مناسب به نظر ﻣﻲرسد.
1-15-هماهنگی لازم با شبکه بهداشت به عمل آید تا مأموران بهداشت در ایّام اعتکاف برای سرکشی در مسجد حضور یابند.
2-آموزه های فرهنگی و مدیریتی
2-1- در هنگام ثبت نام تحویل برگه تذکرات به معتکفین(1)
1- نمونه ای از برگه تذکرات: تذکرات ضروری جهت حفظ نظم و آسایش، که زمینه ساز فضای دعا و انقطاع الی الله است، توجه به تذکرات زیر ضروری است: 1- وسایل شخصی مورد نیاز هر معتکف: پتو، ملحفه، قاشق، چاقو، مسواک، فلاسک چای، لیوان، بشقاب، قاشق، دستمال کاغذی، قرآن، مفاتیح، مهر، تسبیح و ... 2- اسکان در محل اعتکاف با ارایه کارت پذیرش و از ساعت 20 الی 24 روز دوازدهم ماه رجب صورت می پذیرد. و بعد از ساعت 24 از پذیرش معذوریم (لازم است شام شب اول را به همراه خود بیاورید.) 3- با توجه به محدودیت مکان و جهت رفاه حال معتکفین از نصب پرده، آوردن افراد همراه، به ویژه کودکان خردسال، وسیله نقلیه، اشیای قیمتی، وسایل صوتی، وسایل طبخ و پذیرفتن میهمان جداً خودداری فرمایید. 4- در طول مدت اعتکاف، تلفن همراه خود را خاموش و یا در وضعیت سکوت قرار دهید (یا آوردن تلفن همراه ممنوع است، لذا در صورت مشاهده، خادمین محترم موظف به جمع آوری می باشند) . 5- از خانواده، دوستان و اقوام خود تقاضا کنید برای ملاقات و گفتگو با شما کمترین مراجعه را داشته باشند، مگر بنا بر ضرورت. 6- رضایت صاحب اجازه (شوهر، والدین یا کارفرما) برای حضور در اعتکاف واجب است. 7- جهت حفظ فضای معنوی اعتکاف از آوردن بیش از حد میوه، نوشیدنی یا تنقلات خودداری فرمایید. 8- در صورتی که رژیم غذایی خاصی دارید، تغذیه مناسب را با خود همراه داشته باشید. 9- لطفاً تا پایان مراسم اعتکاف از کارت پذیرش خود محافظت نمایید، زیرا ارایه تمامی خدمات از طریق آن خواهد بود. 10- خادم المعتکفین که با کارت ویژه ای مشخص گردیده اند، راهنمای شما در رفع مشکلات احتمالی میباشند، ضمن نهایت همکاری با آنان، شرایط ارایه بهتر خدمات را فراهم آورید. 11- جهت رفاه حال عزیزان معتکف، غذای سحر و افطار تامین گردیده است. همچنین نیازهای ضروری و مصرفی دیگر در حد امکان، فراهم خواهد بود. 12- صرفه جویی در مصرف آب، مواد خوراکی، مواد بهداشتی، سایر امکانات و رعایت حقوق معتکفان دیگر مورد انتظار است. 13- رعایت بهداشت و نظافت مسجد واجب است. لذا خود و دیگران را مقید به آن بدانید. 14- نظافت شخصی و محیط بیرونی خود را رعایت فرمایید. 15- در نظافت محیط مسجد و دستشویی ها با مجریان اعتکاف، همکاری فرمایید. 16- از خوردن بی رویه غذا، آب و چای در هنگام افطار و سحر اجتناب نمایید. 17- بعد ازخوردن سحری حتما مسواک بزنید تا خدای نکرده بوی دهان، دیگران را آزار ندهد. 18- باقی مانده غذا و زباله را جداگانه در سطل های مخصوص، قرار دهید. 19-به تذکرات، اعلام برنامه ها و ساعات شرعی در تابلوی مخصوص توجه فرمایید. 20- خاطرات خود از لحظات معنوی اعتکاف را، در صندوق مخصوص خاطرات بیندازید. 21- اعتکاف نوعی همسایگی است. نظم و سکوت لازمه معنویت و بیشتر بهره بردن از اعتکاف است. ضمن رعایت حقوق دیگر معتکفان امید است با صدای بلند صحبت نکنید، از هرگونه سر و صدای بی مورد و غیر ضروری و مزاحمت برای دیگران به شدت اجتناب کنید. در این زمینه با قرائت آرام قرآن، دعا و ذکر، به حقوق دیگران احترام بگذارید. 22- اشغال فضای اضافه موجب مزاحمت و مشکل برای دیگران است، لطفا رعایت کنید. 23- مراقب باشید جمع های دوستانه مانع حالات معنوی شما و مزاحم دیگر معتکفین نباشد. 24- رعایت شئونات اسلامی و پوشش مناسب در طول مراسم اعتکاف ضروری است. 25- در نگهداری و مراقب اشیای خود کوشا بوده و به هنگام ترک اعتکاف، اشیای همراه را بازبینی نموده و مراقب باشید وسایل شما جا نماند. 26- هرگز قرآن و مفاتیح را روی زمین و در مسیر راه دیگران قرار ندهید. 27- خواهران دقت نمایند بالا بردن صدا و خندیدن، درصورتی که صدای شما را نامحرم بشنود، حرام است و پوشیدن چادر نازک و لباسهای بدن نمای در معرض دید نامحرم، حرام است. 28- در هنگام تشکیل جلسات عمومی، لطفا وسایل شخصی خود را مرتب کنید و در جلسات با شور و اشتیاق شرکت فرمایید. 29- از برنامه های فردی و تفکر و ذکر خدا، غافل نباشید. 30- با شرکت در برنامه های جمعی، به معنویت جمع کمک کنید. 31- ختم قرآن کریم، بر صحبت نمودن ترجیح دارد. 32- در صورت مشاهده افرادی که موارد فوق را رعایت ﻧﻤﻲکنند، لطفا به آنها مودبانه تذکر دهید. در ادعیه، ظهور و سلامتی حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، شادی ارواح طیبه امام امت، شهدا و مراجع گذشته، سلامتی و طول عمر مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید، شفای بیماران و جانبازان و آزادی اسرا و رفع گرفتاری از شیعیان جهان مورد عنایت قرار گیرد.