- مقدمه 3
- 1- مفهوم لغوی اعتکاف 5
- فصل اول: تعریف اعتکاف 5
- 3- مفهوم اعتکاف از دیدگاه علما 6
- 2- مفهوم اصطلاحی اعتکاف 6
- 4- اعتکاف در قرآن 7
- 5- اعتکاف در معنای لغوی در متون ادب فارسی 9
- اشاره 11
- فصل دوم:اعتکاف در سیره انبیاء و اولیاء الله قبل از اسلام 11
- 1-حضرت ابراهیم علیه السلام 12
- 3-حضرت موسی علیه السلام 12
- 2-حضرت سلیمان علیه السلام 12
- 6-حضرت مریم علیه السلام 13
- 5-حضرت زکریا علیهما السلام 13
- 4-حضرت الیاس علیه السلام 13
- اشاره 13
- 6-1-رهبانیّت 14
- 6-2-تفاوت رهبانیّت و اعتکاف 16
- 1)اعتکاف خاستگاه شرعی دارد نه سلیقه ای 16
- 2)اعتکاف متفاوت با تحریم طیّبات 17
- 3)اعتکاف متفاوت با انزوا 18
- 4)اعتکاف و جایگاه محوری مسجد 18
- 5)اعتکاف، عمل پسندیده امّا موقّت 18
- 7-دوران جاهلیّت و قبل از بعثت 19
- 6-3-مفاسد رهبانیّت از دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی 19
- فصل سوّم: اعتکاف در سیره و کلام معصومین و علما 21
- 1-1-حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم 21
- 1- سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه علیه السلام 21
- اشاره 21
- اشاره 21
- 1-1-1-روایاتی از اهل سنّت 24
- 1-2-امیرالمومنین علی علیه السلام 26
- 1-3-امام حسن علیه السلام 26
- 1-4-امام حسین علیه السلام 27
- 1-7-امام کاظم علیه السلام 28
- 1-6-امام صادق علیه السلام 28
- 1-5-امام سجّاد علیه السلام 28
- 1-8-امام رضا علیه السلام 29
- 2-1-سیّد بن طاووس رحمه الله (589-664ق) 29
- 2- سیره عارفان و عالمان 29
- 2-2-مقدّس اردبیلی رحمه الله (م993ق) 30
- 2-3-شیخ بهایی رحمه الله (953-1030ق) 31
- 2-4-شیخ لطف الله میسی عاملی اصفهانی رحمه الله (م1032ق) 32
- 2-7-حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی رحمه الله (1279-1361ق) 33
- 2-5-ملّا حسینقلی همدانی رحمه الله (1239-1311ق) 33
- 2-6-آیت الله حاج میرزا حسین خلیلی تهرانی رحمه الله (1230-1326) 33
- 2-11-کاشف الغطا رحمه الله (1294-1373ق) 34
- 2-10-آیت الله شیخ علی قمی رحمه الله (1283-1371ق) 34
- 2-8- آیت الله سیّد ابوالحسن اصفهانی رحمه الله (1277-1365ق) 34
- 2-9-آیت الله سیّد علی قاضی طباطبایی رحمه الله (1285-1366ق) 34
- 2-12-آیت الله ناصری 35
- 2-13-علمای تاثیر گذار در ترویج اعتکاف در ایران معاصر 35
- 2-14-آیت الله العظمی خامنه ای 38
- 2-15-آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی 42
- 2-16-آیت الله العظمی صافی گلپایگانی 43
- 2-17-آیت الله العظمی مکارم شیرازی 44
- 2-18-آیت الله العظمی جوادی آملی 46
- وجوب به جا آوردن اعتکاف 49
- اشاره 49
- فصل چهارم: آداب، احکام و شرایط اعتکاف 49
- 1-اقسام اعتکاف از لحاظ مستحب یا واجب بودن 50
- 2-اقسام اعتکاف از لحاظ اصالتی یا نیابتی بودن 50
- اقسام اعتکاف نیابتی 50
- اقسام اعتکاف 50
- اشاره 50
- اشاره 52
- شرایط صحّت اعتکاف 52
- 1-ایمان 52
- 2-عقل 53
- اشاره 53
- 3-1-قصد قربت 54
- 2-1-اعتکاف کودک ممیّز 54
- 3-نیّت و قصد قربت 54
- 3-2-قصدِ وجه 55
- 3-3-وقت نیّت 56
- 3-4-ماندن در مسجد 57
- اشاره 58
- 3-5-شرط رجوع یا عُدول 58
- 3-5-1-صیغه نذر یا نیّت اعتکاف مشروط (دارای شرط رجوع) 61
- 1)عدول از اعتکافی به اعتکافی دیگر 62
- 2)عدول از نیابت شخصی به نیابت شخص دیگر 62
- 3-6-عُدول از نیّت اعتکاف 62
- 4-1-مبطلات روزه 63
- اشاره 63
- 4-روزه 63
- اشاره 63
- 3) عدول از اعتکاف اصالتی به اعتکاف نیابتی 63
- 2)مصادف شدن اعتکاف با عید فطر یا قربان 64
- 1)افطار اجباری در اعتکاف 64
- اشاره 65
- 4-2-چه روزه ای را ﻣﻲتوان در اعتکاف گرفت؟ 65
- 2)روزه قضا در اعتکاف 66
- 1)روزه استیجاری در اعتکاف 66
- 3)روزه مستحبی در اعتکاف، در صورت داشتن روزه واجب 67
- 4-3-اعتکاف بیمار 68
- 4-5-نذر روزه در سفر 70
- 4-4-روزه در سفر 70
- 4-6-نذر روزه و اعتکاف در حین سفر 72
- 4-7-روزه قضا در سفر 73
- 4-8-اعتکاف در سفر 73
- اشاره 73
- 4-8-1-احکام اعتکاف در مسجدالحرام و مسجدالنبی صلی الله علیه و آله و سلم 76
- 5-مدّت اعتکاف 78
- اشاره 78
- 5-3-محدوده روز در اعتکاف 80
- 5-2-شروع اعتکاف پس از طلوع فجر 80
- 5-1-اعتکاف ناپیوسته 80
- 5-4-اضافه نمودن بخشی از روز به اعتکاف 81
- 5-5-اعتکاف به صورت تلفیقی 82
- 5-6-اعتکاف یک ماهه 83
- 6-حضور در مسجد جامع 84
- اشاره 84
- 6-1-تعدّد مساجد جامع 86
- 6-2-غیر عادل بودن امام جماعت مسجد جامع 86
- 6-3-اعتکاف در غیر مسجد جامع 87
- 6-5-تعریف مسجد جامع 89
- 6-4-اعتکاف در غیر مسجد 89
- اشاره 89
- 1)مساجد جامع متروک 91
- 3)تشخیص عدم داشتن شرایط مسجد، پس از اعتکاف 92
- 2)اعتکاف در مسجد جمکران 92
- 4)احراز جامعیت مسجد 93
- 6-6-اعتکاف در دو مسجد 94
- 6-7-اعتکاف در محل غصبی یا مشخص شده توسط دیگری 95
- 6-9-محدوده مسجد 98
- 6-8-اعتکاف در مکان معیّنی از مسجد 98
- 7-1-اجازه والدین 101
- اشاره 101
- 7-اجازه از صاحب اجازه 101
- 7-2-اجازه زن از شوهر 102
- 7-3-اجازه صاحب کار 104
- اشاره 105
- 8-پیوستگی توقّف 105
- 8-1-موارد مجاز خروج معتکف از مسجد 106
- 8-2-حکم خروج معتکف جهت 109
- 8-3-ملاک ضرورت و میزان خروج مجاز از مسجد 119
- 8-4-مواردی که واجب است، معتکف از مسجد خارج شود 120
- 8-5-خارج نشدن از مسجد، در صورت وجوب خروج 122
- 8-6-اموری که معتکف در بیرون از مسجد باید رعایت کند 123
- 8-8-ایجاد مانع جهت ادامه اعتکاف 125
- 8-7-طولانی شدن خروج از مسجد در موارد مجاز 125
- 1-لذّتهای جنسی 126
- اشاره 126
- محرّمات اعتکاف 126
- 2-بوییدن عطر و هر بوی خوش و گیاه معطّر همراه با لذت 128
- اشاره 128
- 2-1-بوییدن بوی خوش توسط فرد فاقد حس بویایی 128
- 2-2-استفاده از مواد بهداشتی، آرایشی و خوراکی های معطّر 129
- 2-3-استعمال عطر جهت نماز و مسجد 130
- 2-4-بطلان اعتکاف در صورت بوییدن بوی خوش 131
- 4-مبطلات روزه 133
- 3-مجادله و مناقشه 133
- 5-خرید و فروش 134
- اشاره 134
- 5-1-موارد مجاز خرید و فروش در اعتکاف 135
- 5-2-گرفتن و دادن قرض در اعتکاف 137
- حکم انجام محرّمات اعتکاف به صورت عمد 138
- 5-3-عقود دیگر در اعتکاف 138
- حکم محرّمات اعتکاف در صورت انجام سهوی یا از روی جهل 142
- مبطلات اعتکاف 142
- قطع اعتکاف 143
- تکلیف معتکف پس از قطع یا باطل شدن اعتکاف 145
- قطع روزه 147
- 2)قضای اعتکافِ معتکفِ فوت شده 148
- قضای اعتکاف 148
- 1)زمان ادای قضای اعتکاف 148
- نذر اعتکاف 149
- 1-چگونگی خواندن صیغه نذر اعتکاف 149
- 3-نذر اعتکاف در شهر خاص 150
- 2-عدم وفا به نذر اعتکاف 150
- 5-نذر اعتکاف جهت حاجات 151
- 4-انجام اعتکاف نذری در ماه رمضان 151
- کفّاره اعتکاف 151
- 1)خوردن قرص ضدبارداری جهت شرکت در اعتکاف 154
- اشاره 154
- احکام خاصّ بانوان 154
- 4)وظیفه حایض در اعتکاف 155
- 3)طلاق 155
- 2)آرایش نمودن 155
- برخی اعمال مباح در اعتکاف 159
- برخی مستحبات و مکروهات اعتکاف 160
- 2)تعریف عُرف 163
- 1)جنب شدن قبل از اعتکاف 163
- متفرقه 163
- 3)برخی احکام اعمال امّ داود 165
- زمان اعتکاف 166
- اشاره 166
- فصل پنجم: زمان، اعمال، آداب و ادعیه اعتکاف 166
- فضیلت ماه رجب 167
- اعمال مشترک ماه رجب 168
- 1-غسل 168
- اشاره 168
- 2-نماز 169
- 3-روزه 172
- 4-2-دعاهایی از امام صادق علیه السلام 174
- اشاره 174
- 4-1-دعایی از امام سجّاد علیه السلام 174
- 4-دعا 174
- 4-3-دعاهایی از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف 176
- 5-استغفار 178
- 6-تهلیل 179
- 7-خواندن سوره توحید 180
- 8-خواندن زیارت امام حسین علیه السلام 181
- اشاره 181
- فضیلت و اعمال اختصاصی ایّام البیض ماه رجب 181
- 1-اعمال اختصاصی شب سیزدهم 182
- 3-اعمال اختصاصی شب چهاردهم 183
- 4-فضیلت و اعمال اختصاصی شب پانزدهم 183
- 2-اعمال اختصاصی روز سیزدهم 183
- 5-فضیلت و اعمال اختصاصی روز پانزدهم رجب 185
- 6-2-تعلیم دعا به امّ داود توسط امام صادق علیه السلام 189
- 6-1-امّ داود کیست؟ 189
- 6-اعمال امّ داود (دعای استفتاح) 189
- اشاره 189
- 6-3-مراحل اعمال امّ داود 192
- فضیلت ماه مبارک رمضان 202
- 1-اعتکاف در ماه مبارک رمضان 202
- اشاره 202
- فصل ششم: مسجد و اعتکاف 203
- اشاره 203
- 1-1-تعریف لغوی مسجد 203
- 1-کلیّات و تعریف مفاهیم مسجد 203
- 1-2-تعریف اصطلاحی و عرفی مسجد 204
- 1-3-تعریف مصطلح شرعی مسجد 204
- 2-تاریخچه ساخت مسجد 204
- 4-1-مسجد در کلام حضرت محمّد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم 205
- 4-مسجد در کلام معصومین علیهم السلام 205
- 3-آیات قرآن در خصوص مسجد 205
- 4-2-مسجد در کلام امیرالمؤمنین علی علیه السلام 212
- 4-3-مسجد در کلام امام حسین علیه السلام 213
- 4-5-مسجد در کلام امام صادق علیه السلام 213
- 4-4-مسجد در کلام امام باقر علیه السلام 213
- 4-6-مسجد در کلام امام موسی کاظم علیه السلام 214
- 5-1-1-آیات قران کریم 215
- 5-توصیه هایی در خصوص مسجد و اعتکاف 215
- 5-1-رعایت آداب و اعمال حضور در مسجد در آیات و روایات 215
- اشاره 215
- 4-7-مسجد در کلام امام رضا علیه السلام 215
- 1- 5-1-2-توصیه هایی مربوط به ورود و خروج به مسجد 216
- 5-1-2-روایاتی از معصومین 216
- 2- 5-1-2-برخی اعمال توصیه شده در مسجد 220
- 1-1-تولّد حضرت علی علیه السلام در کعبه معظّمه 227
- 1-ولادت امیرالمومنین علیه السلام 227
- فصل هفتم: برخی مناسبت های ایّام البیض ماه رجب 227
- اشاره 227
- وقایع روز سیزدهم 227
- 1-2-برخی منزلت های امیرالمومنین علیه السلام در قرآن 228
- اشاره 228
- 1-2-1- آیه لیله المبیت (بقره: 207) 228
- 1-2-3-آیه تبلیغ (مائده: 67) 229
- 1-2-2-آیه ولایت (مائده: 55) 229
- 1-3-برخی منزلت های حضرت امیرالمومنین علیه السلام در روایات 230
- 1-وفات حضرت زینب علیها السلام 231
- 2-ولادت امام علی النّقی علیه السلام 231
- اشاره 231
- وقایع روز پانزدهم 231
- 3-شهادت شیخ فضل الله نوری (1259-1327ق) 231
- 1)علم 232
- 1-1-فضایل حضرت زینب علیها السلام 232
- 2)حلم و صبر وصف نشدنی 232
- 3)شجاعت 235
- 4)فصاحت و بلاغت 236
- 2-شهادت حضرت امام صادق علیه السلام 237
- 3-تغییر قبله 237
- 4-ازدواج حضرت علی با حضرت فاطمه علیهما السلام 237
- 3-داشتن حضور قلب 238
- اشاره 238
- مراقبت های قبل از اعتکاف 238
- فصل هشتم: توصیه هایی به معتکفین 238
- 1-گرفتن حلالیّت از اطرافیان و رفع کدورت ها 238
- 5-تنظیم برنامه روزانه 238
- 4-آگاهی کامل از احکام اعتکاف و مطالعه دقیق آن ها 238
- 2-ادای حقوق مالی 238
- 8-هدیه کردن ثواب اعتکاف 239
- اشاره 239
- 6-گذاشتن شرط رجوع 239
- 9-گذراندن مرحله اوّل سیر عرفانی (سیر من الخلق الی الحق) 239
- 7-آماده کردن وسایل مورد نیاز در اعتکاف 239
- اشاره 240
- 9-2-منزل توبه 240
- 9-1-منزل بیداری (یقظه یا توجّه) 240
- 9-2-1-چگونگی توبه 242
- 9-3-منزل تقوا 243
- 9-5-منزل تحلیه 244
- 9-6-منزل تجلیه 244
- 9-4-منزل تخلیه 244
- 1-تنظیم برنامه روزانه 245
- 2-اخلاص در انجام عبادات 245
- مراقبت های هنگام اعتکاف 245
- 3-حضور قلب در اعتکاف 247
- 5-رعایت حرمت و احکام مسجد 249
- 7-به جا آوردن نماز در وقت فضیلت 249
- 6-تلاش در دستیابی به هدف نهایی اعتکاف (وصول کمال) 249
- 4-نظارت و مراقبت 249
- اشاره 250
- 9-تفکّر و اندیشه 250
- 8-محاسبه نفس 250
- 9-1-محورهای اصلی تفکّر 251
- 9-2-برخی از موارد تفکّر و نتایج آن 252
- 10-ترک گناه و توبه از آن 253
- اشاره 254
- 11-انجام عاشقانه عبادات مستحبی 254
- 12-اقامه نماز جماعت و نمازهای مستحبی 254
- 12-1-نماز جعفر طیّار 255
- اشاره 256
- 13-اقامه نماز شب 256
- اشاره 259
- 13-1-آثار نماز شب 259
- 1)برخی آثار دنیوی نماز شب 260
- 2)برخی آثار معنوی نماز شب 260
- 13-2-کیفیّت نماز شب 260
- 3)برخی آثار پس از مرگِ نماز شب 260
- 13-4-برخی روش های بیدار شدن برای نماز شب 261
- 13-3-وقت نماز شب 261
- 15-قرائت قرآن کریم 262
- 14-انجام تعقیبات بعد از نماز 262
- 17-گنجاندن برنامه های آموزشی، مطالعه و جلسات علمی 263
- 18-رعایت حال دیگر معتکفین 263
- 16-دایم الوضو بودن 263
- 20-صرف افطار و سحری به صورت دسته جمعی 264
- 19-احسان، همکاری و کمک به عوامل اجرایی 264
- 21-چگونگی اطّلاع از اخبار جامعه 264
- 25-رعایت پاکی 265
- 26-توصیه های بهداشتی ویژه معتکفین 265
- 24-تمرین حضور در مسجد 265
- 22-سادگی در انتخاب نوع غذا 265
- 23-انجام نرمش صبحگاهی 265
- 27-رعایت اصول تغذیه در اعتکاف 267
- 29-پرهیز از زیاده روی در شوخی 268
- 28-پرهیز از امور دنیوی 268
- 33-خاطره نویسی 269
- 35-انس با خوبان و مشورت با علما در این فرصت مناسب 269
- 32-حتی الامکان استفاده نکردن از تلفن همراه 269
- 31-پرهیز از زیاده روی درخواب 269
- 30-عدم انجام کارهای لغو 269
- 34-مطالعه شرح حال بزرگان معنوی 269
- 37-شکرگذاری به درگاه خداوند 270
- 38-شناخت آسیب های وارده به اعتکاف 270
- 36-تصمیم گیری برای مسایل کلان زندگی 270
- 39-رعایت آداب اعتکاف مهدوی و معتکفین منتظر 271
- 40-گذراندن مرحله دوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الحق) 274
- اشاره 274
- 40-1-صُمت و دوری از پرگویی و کلام لغو 275
- 40-3-سحرخیزی 276
- 40-2-جوع 276
- 40-4-عُزلت 277
- اشاره 279
- 40-5-ذکر و تسبیح 279
- 2)مرتبه دوّم: ذکر قلبی 282
- 1)مرتبه اوّل: ذکر لفظی 282
- 40-6-دعا 283
- 3)مرتبه سوّم: ذکر عملی 283
- اشاره 283
- 40-6-1-از خدا چه بخواهیم؟ 286
- 2-آوردن یادگاری و سوغاتی 287
- مراقبت های بعد از اعتکاف 287
- 1-ارزشیابی و جمع بندی 287
- 3-شکرگذاری 287
- 6-1-حفظ آثار و دستاوردهای معنوی 288
- اشاره 288
- 4-حفظ اُنس خود با مسجد 288
- 6-گذراندن مرحله سوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الخلق) 288
- 5-حفظ دوستان 288
- 6-1-1-کنترل اعضا و جوارح 290
- 6-2-خدمت به خلق 291
- 6-1-2-برنامه اجتماعی 291
- 6-3-تبلیغ عملی و گسترش فرهنگ اعتکاف 292
- 6-4-دیگرسازی، بعد از خودسازی 292
- فصل نهم: توصیه هایی به متولّیان اعتکاف 293
- 1-آموزه های بهداشتی 293
- 2-آموزه های فرهنگی و مدیریتی 294
- 3-گسترش فرهنگ اعتکاف 299
- 4- شناخت برخی آسیب های وارده بر عملکرد متولیان اعتکاف 301
- 4-2-عدم حضور بزرگان و مسوولین در اعتکاف 301
- 4-1- تبدیل اعتکاف به مراسمی مشابه سمینار 301
- 5-آمار معتکفین 302
- اشاره 304
- فصل دهم: فلسفه و آثار اعتکاف 304
- اشاره 305
- 1- برخی از آثار فردی اعتکاف 305
- 1-1- گریز از غفلت و روزمرگی 305
- 1-2- تمرین عمل گرایی 306
- 1-5-پیشگیری از بدی ها و دوری از آتش جهنّم 307
- 1-6- زمینه ساز اخلاص و انس با خدا 307
- 1-3- تمرین انقطاع از غیر 307
- 1-4-ایجاد آرامش روانی در معتکف 307
- 1-7-زمینه ساز توجّه قلبی به خدا 309
- 1-8- زمینه ساز خودشناسی و دستیابی به توانایی و کمال 310
- 1-9-زمینه ساز پاکی و عاقبت نیکو 311
- 1-10-زمینه ساز توبه و بخشش گناهان 311
- 1-12- فراهم نمودن زمینه برای تامّل و تفکّر در درون 312
- 1-13- رسیدن به آثار خلوت گزینی و پرهیز از اجتماع زدگی 312
- 1-11- زمینه ساز استقامت در عبادت و تفکّر 312
- 1-14-تقویت اراده 313
- 1-15-تحوّل درونی معتکف و فرصتی برای خدایی شدن 314
- 1-18-انس با خوبان و یافتن دوستانی اهل معنا 315
- 1-17- تنظیم کننده حقوق اجتماعی معتکف 315
- 1-16-رهایی از تعلقات مادّی 315
- 1-20-تضعیف مادّی گرایی و تعلقات مادّی 316
- 1-19-بهره گیری از اندیشه ها و تجربیات معنوی و اخلاقی بزرگان 316
- 1-21- دستیابی به گنجینه هایی از رحمت خاصّ خدا 316
- 1-22- توفیق تلاوت بیشتر قرآن و بهره مندی از برکات آن 317
- 1-23-ذکر و یاد خدا و چشیدن شیرینی آن 317
- 1-24-جلب محبّت خدا و تحصیل بهشت الهی و تقرّب به او 317
- 1-25-انس با معنویات 318
- 1-26-دوری از غفلت 318
- 1-30-برآورده شدن حاجت ها و دریافت پاداش بی پایان 319
- 1-29- مهمان شدن بر خدا درخانه اش 319
- 1-27-افزایش تواضع و فروتنی 319
- 1-28-تجمیع ثواب اعمال عبادی و دریافت پاداش بسیار 319
- 1-32-بهره گیری از آثار روزه 320
- 1-31-بهره گیری از آثار نماز 320
- 2-1-نوسازی معنوی جامعه و مقاوم سازی اندیشه فرهنگی 321
- 2- برخی آثار اجتماعی اعتکاف 321
- 2-3-درمان ناهنجاری ها و لغزش های فردی و اجتماعی 322
- 2-2-کاهش جرم و فساد 322
- 2-4-تاثیر اعتکاف در کاهش بلایای عمومی 323
- 2-5-مقابله با تهاجم فرهنگی و دفاع از ارزش ها 323
- 2-6-دعوت به خوبی ها 324
- 2-7-سنّتی نیکو برای جامعه 324
- اشاره 325
- فصل یازدهم: عبادات همسان اعتکاف از جنبه ثواب 325
- 1- حل مشکلات و برآورده کردن حاجات دیگران 325
- 2-همنشینی با علما 328
- 3-زیارت سیّد الشهداء 328
- 1-1- از جنبه محرّمات 329
- 1-مقایسه اعتکاف با حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- فصل دوازدهم: اعتکاف پرتوی از حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- اشاره 329
- 1-2-مهمان خدا بودن 330
- 1-3-از جنبه هدف 330
- 1-4-از جنبه ثواب 330
- 1-6-از جنبه جامعیّت 331
- 2-جملات ادبی 331
- 1-5-از جنبه خودسازی 331
- 1-اعتکاف در آینه شعر 333
- فصل سیزدهم: اعتکاف در آینه شعر و نثر 333
- 2-1-نجوای اعتکاف 335
- 2-اعتکاف در آیینه نثر 335
- 2-2-جملات ادبی 336
- 2-3-1-مهمانی 345
- 2-3-قطعه های ادبی 345
- 2-3-2-راهی برای انس با خدا 346
- 2-3-3-پایان اعتکاف 347
- 2-4-2-سقف آبی مسجد 349
- 2-4-خاطرات 349
- 2-4-1-خاطره ای از آیت الله نجم الدین طبسی 349
- 2-4-3-غریبه آشَن 351
- 2-4-4-اعتکاف در غربت 351
- 2-4-5-چرا اعتکاف؟ 353
- 2-4-6- دنیایی از نور و صفا 354
- لغت نامه 355
- منابع 358
- چکیده 373
- سیر مطالعاتی کتاب براساس فرصت زمانی مطالعه 375
3-11-تبیین تاریخ اعتکاف و همراهان این راه: قرآن آنجا که ﻣﻲخواهد روزه ماه رمضان را بر مردم واجب کند در آیه 183 سوره بقره ﻣﻲفرماید: «روزه بر شما مقرر شده، همان گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند، مقرر شد» این نشان ﻣﻲدهد که اگر انسان بداند در این راه تنها نیست، راحت تر ﻣﻲپذیرد.
3-12-تبیین ثواب و آثار اعتکاف: اگر بپذیریم که اعتکاف دشواری هایی دارد، باید تبیین شود که تحمّل این اندک سختی و ریاضت، نتایج گرانبهایی به ارمغان ﻣﻲآورد. (به فصل 3 و فصل 10 مراجعه شود)
4- شناخت برخی آسیب های وارده بر عملکرد متولیان اعتکاف
4-1- تبدیل اعتکاف به مراسمی مشابه سمینار
تحریفی که در معنای اعتکاف که فلسفه آن دوری از گفتگوهای اجتماعی، سیاسی و... است، در حال رواج است تبدیل کردن آن به مراسمی چون
کنگره ها و همایش ها است. بعضی مسوولین گمان ﻣﻲبرند باید تمام اوقات معتکفین را با برنامه های مختلف مانند سخنرانی های فشرده، دعاهای طولانی، شبی با قرآن، تواشیح، ختم صلوات، قطعنامه، مدّاحی و...پرکنند که به صورت عمومی از پشت میکروفن پخش ﻣﻲشود. انجام این برنامه ها به صورت محدود ممکن است ثمربخش باشد و لازم هم نیست که در تمام مراسم به صورت عمومی و با استفاده از بلندگو انجام شود. اگر عده ای دوست دارند دعایی را بخوانند، در گوشه ای از مسجد اجتماع نمایند. (به صفحه 57 مراجعه شود.)
4-2-عدم حضور بزرگان و مسوولین در اعتکاف
هر چند بزرگان به اعتکاف توصیه ﻣﻲکنند و گاه خود زمینه ساز اعتکاف ﻣﻲشوند ولی شخصاً در اعتکاف حضور ﻧﻤﻲیابند. گویا اعتکاف فقط مربوط به شاگردان و زیردستان است حال آنکه بیش از همه، حضور ایشان در اعتکاف