- مقدمه 3
- فصل اول: تعریف اعتکاف 5
- 1- مفهوم لغوی اعتکاف 5
- 3- مفهوم اعتکاف از دیدگاه علما 6
- 2- مفهوم اصطلاحی اعتکاف 6
- 4- اعتکاف در قرآن 7
- 5- اعتکاف در معنای لغوی در متون ادب فارسی 9
- اشاره 11
- فصل دوم:اعتکاف در سیره انبیاء و اولیاء الله قبل از اسلام 11
- 2-حضرت سلیمان علیه السلام 12
- 1-حضرت ابراهیم علیه السلام 12
- 3-حضرت موسی علیه السلام 12
- 4-حضرت الیاس علیه السلام 13
- اشاره 13
- 6-حضرت مریم علیه السلام 13
- 5-حضرت زکریا علیهما السلام 13
- 6-1-رهبانیّت 14
- 1)اعتکاف خاستگاه شرعی دارد نه سلیقه ای 16
- 6-2-تفاوت رهبانیّت و اعتکاف 16
- 2)اعتکاف متفاوت با تحریم طیّبات 17
- 3)اعتکاف متفاوت با انزوا 18
- 4)اعتکاف و جایگاه محوری مسجد 18
- 5)اعتکاف، عمل پسندیده امّا موقّت 18
- 7-دوران جاهلیّت و قبل از بعثت 19
- 6-3-مفاسد رهبانیّت از دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی 19
- 1-1-حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم 21
- 1- سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه علیه السلام 21
- اشاره 21
- فصل سوّم: اعتکاف در سیره و کلام معصومین و علما 21
- اشاره 21
- 1-1-1-روایاتی از اهل سنّت 24
- 1-2-امیرالمومنین علی علیه السلام 26
- 1-3-امام حسن علیه السلام 26
- 1-4-امام حسین علیه السلام 27
- 1-5-امام سجّاد علیه السلام 28
- 1-7-امام کاظم علیه السلام 28
- 1-6-امام صادق علیه السلام 28
- 2-1-سیّد بن طاووس رحمه الله (589-664ق) 29
- 1-8-امام رضا علیه السلام 29
- 2- سیره عارفان و عالمان 29
- 2-2-مقدّس اردبیلی رحمه الله (م993ق) 30
- 2-3-شیخ بهایی رحمه الله (953-1030ق) 31
- 2-4-شیخ لطف الله میسی عاملی اصفهانی رحمه الله (م1032ق) 32
- 2-7-حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی رحمه الله (1279-1361ق) 33
- 2-5-ملّا حسینقلی همدانی رحمه الله (1239-1311ق) 33
- 2-6-آیت الله حاج میرزا حسین خلیلی تهرانی رحمه الله (1230-1326) 33
- 2-11-کاشف الغطا رحمه الله (1294-1373ق) 34
- 2-9-آیت الله سیّد علی قاضی طباطبایی رحمه الله (1285-1366ق) 34
- 2-8- آیت الله سیّد ابوالحسن اصفهانی رحمه الله (1277-1365ق) 34
- 2-10-آیت الله شیخ علی قمی رحمه الله (1283-1371ق) 34
- 2-12-آیت الله ناصری 35
- 2-13-علمای تاثیر گذار در ترویج اعتکاف در ایران معاصر 35
- 2-14-آیت الله العظمی خامنه ای 38
- 2-15-آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی 42
- 2-16-آیت الله العظمی صافی گلپایگانی 43
- 2-17-آیت الله العظمی مکارم شیرازی 44
- 2-18-آیت الله العظمی جوادی آملی 46
- وجوب به جا آوردن اعتکاف 49
- اشاره 49
- فصل چهارم: آداب، احکام و شرایط اعتکاف 49
- اقسام اعتکاف نیابتی 50
- 2-اقسام اعتکاف از لحاظ اصالتی یا نیابتی بودن 50
- 1-اقسام اعتکاف از لحاظ مستحب یا واجب بودن 50
- اقسام اعتکاف 50
- اشاره 50
- اشاره 52
- شرایط صحّت اعتکاف 52
- 1-ایمان 52
- 2-عقل 53
- اشاره 53
- 3-نیّت و قصد قربت 54
- 3-1-قصد قربت 54
- 2-1-اعتکاف کودک ممیّز 54
- 3-2-قصدِ وجه 55
- 3-3-وقت نیّت 56
- 3-4-ماندن در مسجد 57
- اشاره 58
- 3-5-شرط رجوع یا عُدول 58
- 3-5-1-صیغه نذر یا نیّت اعتکاف مشروط (دارای شرط رجوع) 61
- 3-6-عُدول از نیّت اعتکاف 62
- 1)عدول از اعتکافی به اعتکافی دیگر 62
- 2)عدول از نیابت شخصی به نیابت شخص دیگر 62
- اشاره 63
- اشاره 63
- 4-1-مبطلات روزه 63
- 3) عدول از اعتکاف اصالتی به اعتکاف نیابتی 63
- 4-روزه 63
- 2)مصادف شدن اعتکاف با عید فطر یا قربان 64
- 1)افطار اجباری در اعتکاف 64
- 4-2-چه روزه ای را ﻣﻲتوان در اعتکاف گرفت؟ 65
- اشاره 65
- 2)روزه قضا در اعتکاف 66
- 1)روزه استیجاری در اعتکاف 66
- 3)روزه مستحبی در اعتکاف، در صورت داشتن روزه واجب 67
- 4-3-اعتکاف بیمار 68
- 4-4-روزه در سفر 70
- 4-5-نذر روزه در سفر 70
- 4-6-نذر روزه و اعتکاف در حین سفر 72
- 4-7-روزه قضا در سفر 73
- اشاره 73
- 4-8-اعتکاف در سفر 73
- 4-8-1-احکام اعتکاف در مسجدالحرام و مسجدالنبی صلی الله علیه و آله و سلم 76
- 5-مدّت اعتکاف 78
- اشاره 78
- 5-1-اعتکاف ناپیوسته 80
- 5-2-شروع اعتکاف پس از طلوع فجر 80
- 5-3-محدوده روز در اعتکاف 80
- 5-4-اضافه نمودن بخشی از روز به اعتکاف 81
- 5-5-اعتکاف به صورت تلفیقی 82
- 5-6-اعتکاف یک ماهه 83
- 6-حضور در مسجد جامع 84
- اشاره 84
- 6-1-تعدّد مساجد جامع 86
- 6-2-غیر عادل بودن امام جماعت مسجد جامع 86
- 6-3-اعتکاف در غیر مسجد جامع 87
- 6-5-تعریف مسجد جامع 89
- 6-4-اعتکاف در غیر مسجد 89
- اشاره 89
- 1)مساجد جامع متروک 91
- 3)تشخیص عدم داشتن شرایط مسجد، پس از اعتکاف 92
- 2)اعتکاف در مسجد جمکران 92
- 4)احراز جامعیت مسجد 93
- 6-6-اعتکاف در دو مسجد 94
- 6-7-اعتکاف در محل غصبی یا مشخص شده توسط دیگری 95
- 6-8-اعتکاف در مکان معیّنی از مسجد 98
- 6-9-محدوده مسجد 98
- اشاره 101
- 7-1-اجازه والدین 101
- 7-اجازه از صاحب اجازه 101
- 7-2-اجازه زن از شوهر 102
- 7-3-اجازه صاحب کار 104
- اشاره 105
- 8-پیوستگی توقّف 105
- 8-1-موارد مجاز خروج معتکف از مسجد 106
- 8-2-حکم خروج معتکف جهت 109
- 8-3-ملاک ضرورت و میزان خروج مجاز از مسجد 119
- 8-4-مواردی که واجب است، معتکف از مسجد خارج شود 120
- 8-5-خارج نشدن از مسجد، در صورت وجوب خروج 122
- 8-6-اموری که معتکف در بیرون از مسجد باید رعایت کند 123
- 8-8-ایجاد مانع جهت ادامه اعتکاف 125
- 8-7-طولانی شدن خروج از مسجد در موارد مجاز 125
- محرّمات اعتکاف 126
- اشاره 126
- 1-لذّتهای جنسی 126
- اشاره 128
- 2-بوییدن عطر و هر بوی خوش و گیاه معطّر همراه با لذت 128
- 2-1-بوییدن بوی خوش توسط فرد فاقد حس بویایی 128
- 2-2-استفاده از مواد بهداشتی، آرایشی و خوراکی های معطّر 129
- 2-3-استعمال عطر جهت نماز و مسجد 130
- 2-4-بطلان اعتکاف در صورت بوییدن بوی خوش 131
- 3-مجادله و مناقشه 133
- 4-مبطلات روزه 133
- 5-خرید و فروش 134
- اشاره 134
- 5-1-موارد مجاز خرید و فروش در اعتکاف 135
- 5-2-گرفتن و دادن قرض در اعتکاف 137
- حکم انجام محرّمات اعتکاف به صورت عمد 138
- 5-3-عقود دیگر در اعتکاف 138
- حکم محرّمات اعتکاف در صورت انجام سهوی یا از روی جهل 142
- مبطلات اعتکاف 142
- قطع اعتکاف 143
- تکلیف معتکف پس از قطع یا باطل شدن اعتکاف 145
- قطع روزه 147
- 1)زمان ادای قضای اعتکاف 148
- 2)قضای اعتکافِ معتکفِ فوت شده 148
- قضای اعتکاف 148
- نذر اعتکاف 149
- 1-چگونگی خواندن صیغه نذر اعتکاف 149
- 3-نذر اعتکاف در شهر خاص 150
- 2-عدم وفا به نذر اعتکاف 150
- 5-نذر اعتکاف جهت حاجات 151
- 4-انجام اعتکاف نذری در ماه رمضان 151
- کفّاره اعتکاف 151
- 1)خوردن قرص ضدبارداری جهت شرکت در اعتکاف 154
- اشاره 154
- احکام خاصّ بانوان 154
- 2)آرایش نمودن 155
- 4)وظیفه حایض در اعتکاف 155
- 3)طلاق 155
- برخی اعمال مباح در اعتکاف 159
- برخی مستحبات و مکروهات اعتکاف 160
- 1)جنب شدن قبل از اعتکاف 163
- متفرقه 163
- 2)تعریف عُرف 163
- 3)برخی احکام اعمال امّ داود 165
- زمان اعتکاف 166
- فصل پنجم: زمان، اعمال، آداب و ادعیه اعتکاف 166
- اشاره 166
- فضیلت ماه رجب 167
- اعمال مشترک ماه رجب 168
- 1-غسل 168
- اشاره 168
- 2-نماز 169
- 3-روزه 172
- 4-دعا 174
- 4-1-دعایی از امام سجّاد علیه السلام 174
- اشاره 174
- 4-2-دعاهایی از امام صادق علیه السلام 174
- 4-3-دعاهایی از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف 176
- 5-استغفار 178
- 6-تهلیل 179
- 7-خواندن سوره توحید 180
- اشاره 181
- 8-خواندن زیارت امام حسین علیه السلام 181
- فضیلت و اعمال اختصاصی ایّام البیض ماه رجب 181
- 1-اعمال اختصاصی شب سیزدهم 182
- 3-اعمال اختصاصی شب چهاردهم 183
- 4-فضیلت و اعمال اختصاصی شب پانزدهم 183
- 2-اعمال اختصاصی روز سیزدهم 183
- 5-فضیلت و اعمال اختصاصی روز پانزدهم رجب 185
- 6-2-تعلیم دعا به امّ داود توسط امام صادق علیه السلام 189
- 6-1-امّ داود کیست؟ 189
- 6-اعمال امّ داود (دعای استفتاح) 189
- اشاره 189
- 6-3-مراحل اعمال امّ داود 192
- فضیلت ماه مبارک رمضان 202
- اشاره 202
- 1-اعتکاف در ماه مبارک رمضان 202
- فصل ششم: مسجد و اعتکاف 203
- 1-1-تعریف لغوی مسجد 203
- 1-کلیّات و تعریف مفاهیم مسجد 203
- اشاره 203
- 1-2-تعریف اصطلاحی و عرفی مسجد 204
- 1-3-تعریف مصطلح شرعی مسجد 204
- 2-تاریخچه ساخت مسجد 204
- 4-1-مسجد در کلام حضرت محمّد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم 205
- 3-آیات قرآن در خصوص مسجد 205
- 4-مسجد در کلام معصومین علیهم السلام 205
- 4-2-مسجد در کلام امیرالمؤمنین علی علیه السلام 212
- 4-3-مسجد در کلام امام حسین علیه السلام 213
- 4-4-مسجد در کلام امام باقر علیه السلام 213
- 4-5-مسجد در کلام امام صادق علیه السلام 213
- 4-6-مسجد در کلام امام موسی کاظم علیه السلام 214
- 5-1-1-آیات قران کریم 215
- 5-توصیه هایی در خصوص مسجد و اعتکاف 215
- 5-1-رعایت آداب و اعمال حضور در مسجد در آیات و روایات 215
- اشاره 215
- 4-7-مسجد در کلام امام رضا علیه السلام 215
- 5-1-2-روایاتی از معصومین 216
- 1- 5-1-2-توصیه هایی مربوط به ورود و خروج به مسجد 216
- 2- 5-1-2-برخی اعمال توصیه شده در مسجد 220
- 1-1-تولّد حضرت علی علیه السلام در کعبه معظّمه 227
- 1-ولادت امیرالمومنین علیه السلام 227
- فصل هفتم: برخی مناسبت های ایّام البیض ماه رجب 227
- وقایع روز سیزدهم 227
- اشاره 227
- 1-2-برخی منزلت های امیرالمومنین علیه السلام در قرآن 228
- اشاره 228
- 1-2-1- آیه لیله المبیت (بقره: 207) 228
- 1-2-3-آیه تبلیغ (مائده: 67) 229
- 1-2-2-آیه ولایت (مائده: 55) 229
- 1-3-برخی منزلت های حضرت امیرالمومنین علیه السلام در روایات 230
- 3-شهادت شیخ فضل الله نوری (1259-1327ق) 231
- 2-ولادت امام علی النّقی علیه السلام 231
- وقایع روز پانزدهم 231
- 1-وفات حضرت زینب علیها السلام 231
- اشاره 231
- 2)حلم و صبر وصف نشدنی 232
- 1)علم 232
- 1-1-فضایل حضرت زینب علیها السلام 232
- 3)شجاعت 235
- 4)فصاحت و بلاغت 236
- 4-ازدواج حضرت علی با حضرت فاطمه علیهما السلام 237
- 3-تغییر قبله 237
- 2-شهادت حضرت امام صادق علیه السلام 237
- 5-تنظیم برنامه روزانه 238
- فصل هشتم: توصیه هایی به معتکفین 238
- 1-گرفتن حلالیّت از اطرافیان و رفع کدورت ها 238
- 2-ادای حقوق مالی 238
- 4-آگاهی کامل از احکام اعتکاف و مطالعه دقیق آن ها 238
- اشاره 238
- 3-داشتن حضور قلب 238
- مراقبت های قبل از اعتکاف 238
- 9-گذراندن مرحله اوّل سیر عرفانی (سیر من الخلق الی الحق) 239
- اشاره 239
- 8-هدیه کردن ثواب اعتکاف 239
- 7-آماده کردن وسایل مورد نیاز در اعتکاف 239
- 6-گذاشتن شرط رجوع 239
- 9-1-منزل بیداری (یقظه یا توجّه) 240
- اشاره 240
- 9-2-منزل توبه 240
- 9-2-1-چگونگی توبه 242
- 9-3-منزل تقوا 243
- 9-5-منزل تحلیه 244
- 9-4-منزل تخلیه 244
- 9-6-منزل تجلیه 244
- مراقبت های هنگام اعتکاف 245
- 2-اخلاص در انجام عبادات 245
- 1-تنظیم برنامه روزانه 245
- 3-حضور قلب در اعتکاف 247
- 6-تلاش در دستیابی به هدف نهایی اعتکاف (وصول کمال) 249
- 5-رعایت حرمت و احکام مسجد 249
- 7-به جا آوردن نماز در وقت فضیلت 249
- 4-نظارت و مراقبت 249
- 9-تفکّر و اندیشه 250
- 8-محاسبه نفس 250
- اشاره 250
- 9-1-محورهای اصلی تفکّر 251
- 9-2-برخی از موارد تفکّر و نتایج آن 252
- 10-ترک گناه و توبه از آن 253
- اشاره 254
- 12-اقامه نماز جماعت و نمازهای مستحبی 254
- 11-انجام عاشقانه عبادات مستحبی 254
- 12-1-نماز جعفر طیّار 255
- اشاره 256
- 13-اقامه نماز شب 256
- 13-1-آثار نماز شب 259
- اشاره 259
- 1)برخی آثار دنیوی نماز شب 260
- 3)برخی آثار پس از مرگِ نماز شب 260
- 13-2-کیفیّت نماز شب 260
- 2)برخی آثار معنوی نماز شب 260
- 13-3-وقت نماز شب 261
- 13-4-برخی روش های بیدار شدن برای نماز شب 261
- 15-قرائت قرآن کریم 262
- 14-انجام تعقیبات بعد از نماز 262
- 16-دایم الوضو بودن 263
- 17-گنجاندن برنامه های آموزشی، مطالعه و جلسات علمی 263
- 18-رعایت حال دیگر معتکفین 263
- 20-صرف افطار و سحری به صورت دسته جمعی 264
- 21-چگونگی اطّلاع از اخبار جامعه 264
- 19-احسان، همکاری و کمک به عوامل اجرایی 264
- 25-رعایت پاکی 265
- 22-سادگی در انتخاب نوع غذا 265
- 26-توصیه های بهداشتی ویژه معتکفین 265
- 23-انجام نرمش صبحگاهی 265
- 24-تمرین حضور در مسجد 265
- 27-رعایت اصول تغذیه در اعتکاف 267
- 29-پرهیز از زیاده روی در شوخی 268
- 28-پرهیز از امور دنیوی 268
- 33-خاطره نویسی 269
- 32-حتی الامکان استفاده نکردن از تلفن همراه 269
- 35-انس با خوبان و مشورت با علما در این فرصت مناسب 269
- 31-پرهیز از زیاده روی درخواب 269
- 30-عدم انجام کارهای لغو 269
- 34-مطالعه شرح حال بزرگان معنوی 269
- 36-تصمیم گیری برای مسایل کلان زندگی 270
- 37-شکرگذاری به درگاه خداوند 270
- 38-شناخت آسیب های وارده به اعتکاف 270
- 39-رعایت آداب اعتکاف مهدوی و معتکفین منتظر 271
- اشاره 274
- 40-گذراندن مرحله دوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الحق) 274
- 40-1-صُمت و دوری از پرگویی و کلام لغو 275
- 40-3-سحرخیزی 276
- 40-2-جوع 276
- 40-4-عُزلت 277
- اشاره 279
- 40-5-ذکر و تسبیح 279
- 2)مرتبه دوّم: ذکر قلبی 282
- 1)مرتبه اوّل: ذکر لفظی 282
- اشاره 283
- 40-6-دعا 283
- 3)مرتبه سوّم: ذکر عملی 283
- 40-6-1-از خدا چه بخواهیم؟ 286
- مراقبت های بعد از اعتکاف 287
- 2-آوردن یادگاری و سوغاتی 287
- 3-شکرگذاری 287
- 1-ارزشیابی و جمع بندی 287
- 5-حفظ دوستان 288
- اشاره 288
- 6-گذراندن مرحله سوّم سیر عرفانی (سیر من الحق الی الخلق) 288
- 6-1-حفظ آثار و دستاوردهای معنوی 288
- 4-حفظ اُنس خود با مسجد 288
- 6-1-1-کنترل اعضا و جوارح 290
- 6-2-خدمت به خلق 291
- 6-1-2-برنامه اجتماعی 291
- 6-4-دیگرسازی، بعد از خودسازی 292
- 6-3-تبلیغ عملی و گسترش فرهنگ اعتکاف 292
- فصل نهم: توصیه هایی به متولّیان اعتکاف 293
- 1-آموزه های بهداشتی 293
- 2-آموزه های فرهنگی و مدیریتی 294
- 3-گسترش فرهنگ اعتکاف 299
- 4- شناخت برخی آسیب های وارده بر عملکرد متولیان اعتکاف 301
- 4-2-عدم حضور بزرگان و مسوولین در اعتکاف 301
- 4-1- تبدیل اعتکاف به مراسمی مشابه سمینار 301
- 5-آمار معتکفین 302
- فصل دهم: فلسفه و آثار اعتکاف 304
- اشاره 304
- اشاره 305
- 1-1- گریز از غفلت و روزمرگی 305
- 1- برخی از آثار فردی اعتکاف 305
- 1-2- تمرین عمل گرایی 306
- 1-4-ایجاد آرامش روانی در معتکف 307
- 1-6- زمینه ساز اخلاص و انس با خدا 307
- 1-5-پیشگیری از بدی ها و دوری از آتش جهنّم 307
- 1-3- تمرین انقطاع از غیر 307
- 1-7-زمینه ساز توجّه قلبی به خدا 309
- 1-8- زمینه ساز خودشناسی و دستیابی به توانایی و کمال 310
- 1-10-زمینه ساز توبه و بخشش گناهان 311
- 1-9-زمینه ساز پاکی و عاقبت نیکو 311
- 1-12- فراهم نمودن زمینه برای تامّل و تفکّر در درون 312
- 1-11- زمینه ساز استقامت در عبادت و تفکّر 312
- 1-13- رسیدن به آثار خلوت گزینی و پرهیز از اجتماع زدگی 312
- 1-14-تقویت اراده 313
- 1-15-تحوّل درونی معتکف و فرصتی برای خدایی شدن 314
- 1-17- تنظیم کننده حقوق اجتماعی معتکف 315
- 1-18-انس با خوبان و یافتن دوستانی اهل معنا 315
- 1-16-رهایی از تعلقات مادّی 315
- 1-20-تضعیف مادّی گرایی و تعلقات مادّی 316
- 1-19-بهره گیری از اندیشه ها و تجربیات معنوی و اخلاقی بزرگان 316
- 1-21- دستیابی به گنجینه هایی از رحمت خاصّ خدا 316
- 1-22- توفیق تلاوت بیشتر قرآن و بهره مندی از برکات آن 317
- 1-24-جلب محبّت خدا و تحصیل بهشت الهی و تقرّب به او 317
- 1-23-ذکر و یاد خدا و چشیدن شیرینی آن 317
- 1-26-دوری از غفلت 318
- 1-25-انس با معنویات 318
- 1-30-برآورده شدن حاجت ها و دریافت پاداش بی پایان 319
- 1-27-افزایش تواضع و فروتنی 319
- 1-29- مهمان شدن بر خدا درخانه اش 319
- 1-28-تجمیع ثواب اعمال عبادی و دریافت پاداش بسیار 319
- 1-32-بهره گیری از آثار روزه 320
- 1-31-بهره گیری از آثار نماز 320
- 2-1-نوسازی معنوی جامعه و مقاوم سازی اندیشه فرهنگی 321
- 2- برخی آثار اجتماعی اعتکاف 321
- 2-3-درمان ناهنجاری ها و لغزش های فردی و اجتماعی 322
- 2-2-کاهش جرم و فساد 322
- 2-4-تاثیر اعتکاف در کاهش بلایای عمومی 323
- 2-5-مقابله با تهاجم فرهنگی و دفاع از ارزش ها 323
- 2-7-سنّتی نیکو برای جامعه 324
- 2-6-دعوت به خوبی ها 324
- فصل یازدهم: عبادات همسان اعتکاف از جنبه ثواب 325
- اشاره 325
- 1- حل مشکلات و برآورده کردن حاجات دیگران 325
- 2-همنشینی با علما 328
- 3-زیارت سیّد الشهداء 328
- اشاره 329
- 1-1- از جنبه محرّمات 329
- فصل دوازدهم: اعتکاف پرتوی از حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- 1-مقایسه اعتکاف با حجّ و ماه مبارک رمضان 329
- 1-4-از جنبه ثواب 330
- 1-2-مهمان خدا بودن 330
- 1-3-از جنبه هدف 330
- 1-6-از جنبه جامعیّت 331
- 2-جملات ادبی 331
- 1-5-از جنبه خودسازی 331
- 1-اعتکاف در آینه شعر 333
- فصل سیزدهم: اعتکاف در آینه شعر و نثر 333
- 2-اعتکاف در آیینه نثر 335
- 2-1-نجوای اعتکاف 335
- 2-2-جملات ادبی 336
- 2-3-1-مهمانی 345
- 2-3-قطعه های ادبی 345
- 2-3-2-راهی برای انس با خدا 346
- 2-3-3-پایان اعتکاف 347
- 2-4-2-سقف آبی مسجد 349
- 2-4-خاطرات 349
- 2-4-1-خاطره ای از آیت الله نجم الدین طبسی 349
- 2-4-3-غریبه آشَن 351
- 2-4-4-اعتکاف در غربت 351
- 2-4-5-چرا اعتکاف؟ 353
- 2-4-6- دنیایی از نور و صفا 354
- لغت نامه 355
- منابع 358
- چکیده 373
- سیر مطالعاتی کتاب براساس فرصت زمانی مطالعه 375
1-16-رهایی از تعلقات مادّی
بعضی چنان غرق در امور دنیوی شده اند که فراغ خاطر و آزادی ذهنی را درک ﻧﻤﻲکنند. یکی از اثرات مهّم اعتکاف، گسستن قید و بندهای ذهنی مربوط به امور دنیوی و رسیدن به آرامش روحی و درونی است که سبب ﻣﻲشود معتکف با قلبی آرام، برای ادامه این روند در طول سال، تشویق شود و این آرامش و چنگ زدن به ریسمان محکم الهی، زمینه ای را برای جدا شدن انسان از تعلقات مادّی و نفسانی به وجود ﻣﻲآورد.
در نتیجه انسان رها شده از قید و بندها، وظایف بندگی را درک کرده با اشتیاق بیشتر به آنها عمل ﻣﻲکند و به کمال ﻣﻲرسد.
1-17- تنظیم کننده حقوق اجتماعی معتکف
اراده معتکف نسبت به قبل قوی تر ﻣﻲشود که این موضوع او را در مواجهه با آسیب های اجتماعی محکم تر و پایبندتر ﻣﻲکند. او حتی از دید اجتماع، فرد سابق نیست و نسبت به اجتماع دارای حس مسوولیت پذیری بیشتری ﻣﻲشود و معیارهای دینی در این رابطه بیشتر از گذشته توسط او رعایت ﻣﻲ شود.
1-18-انس با خوبان و یافتن دوستانی اهل معنا
امیرالمومنین علیه السلام به امام حسن علیه السلام فرمودند: «با نیکان بنشین تا از آنان به حساب آیی و از بدان دوری کن تا در شمار ایشان درنیایی».(1)
اعتکاف زمینه مناسبی برای شناسایی و برقراری پیوند دوستی با خوبان است. افرادی که با ما معتکف هستند، همنشینان صالحی ﻣﻲباشند که فضا را با عطر معنویّت معطّر ﻣﻲسازند. حضور مؤمنین شهر در چند مسجد، فرصتی است که
1- نهج البلاغه،ترجمه دکتر شهیدی، نامه 31، ص305.