- زیبایی حج 1
- مقدمه 1
- 1 نیّت خالص 3
- اشاره 3
- نیّت چیست؟ 5
- نیّتهای ناسالم 7
- نیّت سالم 9
- ارزش واقعی حج 11
- معیار ارزش و بیارزشی 12
- 2 به کجا میرویم؟ 16
- اشاره 16
- معبد پیامبران و امامان علیهم السلام 19
- سراسر قداست و شرافت 23
- اشاره 27
- 3 با کاروان نور 27
- آزمون و زمینه سازی 31
- مراقبت سخت 33
- اشاره 40
- 4 احرام در میقات 40
- 1- عرفان احرام 46
- 2- لبّیک صحیح 47
- اشاره 47
- تلبیه و احرام انبیاء علیهم السلام 49
- 5 در طواف یار 51
- اشاره 51
- فرمان سکوت و آرامش 54
- ورود به مسجدالحرام 55
- نگاه به کعبه 57
- طواف کعبه 60
- اشاره 60
- 1- طواف قبل از اسلام 61
- 2- هفت دور طواف 62
- 3- طواف دل 65
- اشاره 68
- 6 این چنین باید بود 68
- در برابر عظمت خدا 72
- اشاره 72
- 1- راز و نیاز امام حسن علیه السلام 74
- 2- گریه امام سجّاد علیه السلام 75
- 3- اشک امام باقر علیه السلام 76
- 4- نیایش امام جواد علیه السلام 77
- 7 اماکن مقدّس مسجدالحرام 81
- اشاره 81
- در کنار کعبه 85
- اشاره 87
- ارکان کعبه 87
- اشاره 88
- 1- رکن حجرالأسود 88
- نصب حجرالاسود 89
- استلام حجرالاسود 90
- دست بیعت 92
- 2- ارکان چهارگانه 94
- 3- رکن یَمانی 96
- 4- مُستجار 98
- 5- مُلتَزَم 98
- 6- حَطیم 100
- 7- حِجر اسماعیل علیه السلام 102
- 8- ناودان رحمت 105
- 9- مقام ابراهیم علیه السلام 107
- 10- بین رکن و مقام 110
- 11- پیراهن کعبه 111
- 12- جرعه زَمْزَم 112
- اشاره 114
- 8 سعی صفا و مَروه 114
- دو کوه صفا و مَروه 116
- وجوب سعی 118
- بر کوه صفا 120
- فلسفه سعی 123
- هَروَله 126
- تواضع و تربیت 128
- تقصیر 130
- اشاره 133
- 9 عرفات 133
- یَوم تَرویه 135
- صحرای عرفات 137
- وقوف در عرفات 140
- اعمال عرفه 143
- فقط خدا 147
- بزرگترین گناه! 148
- هدفهای بزرگ 150
- همنوا با حسین علیه السلام 153
- اشاره 156
- 10 مشعرالحرام 156
- پیامرسانی امام صادق علیه السلام 160
- حرکت کنیم 162
- با نوای کاروان 164
- وظایف مشعرالحرام 166
- احیا و شبزندهداری 169
- اشاره 171
- 11 مِنا 171
- چرا «منا» نامیده شده؟ 176
- فضیلت مِنا 178
- اعمال «منا» 179
- اشاره 179
- 1- رمی جمره عَقَبه 181
- اشاره 183
- 2- قربانی 183
- فلسفه رمی و قربانی 186
- 3- حلق یا تقصیر 190
- 4- بیتوته در «منا» 193
- اشاره 193
- سخنرانی پیامبر صلی الله علیه و آله در منا 196
- 5- رمی جمرات 197
- اشاره 200
- 12 بازگشت به مکّه 200
- بهداشت تن و روان 203
- تحوّل اخلاقی 206
- اعمال پنجگانه 210
- 13 آموزههای حج 213
- اشاره 213
- الف: ارزش حج 216
- ب: نیّت پاک 217
- ج: مال پاک 219
- اشاره 219
- 1- دعای مستجاب 221
- 2- امنیت عمومی 222
- 3- عرفان و معناگرایی 225
- 4- مساوات و برادری 227
- الف: حقوق خانوادگی 229
- اشاره 229
- 5- حقوق انسانی 229
- ب: حقّ اقتصادی 230
- ج: حقوق اجتماعی 231
- د: حقوق سیاسی 232
- 14 منافع و آثار حج 236
- اشاره 236
- 1- آمرزش و گناهسوزی 238
- 2- سلامتی و طول عمر 241
- 3- به میهمانی خدا 242
- 4- در پناه و ضِمان خداوند 244
- 5- مصونیّت مال و بستگان 245
- 6- افزایش مال و ثروت 246
- 7- اصلاح ایمان 247
- 8- خیر دنیا و آخرت 248
- 9- برطرف شدن فقر و جلوگیری از مرگ بد 249
- 10- نورانیّت حج 250
- 11- نشانه قبولی حج 252
- 15 فلسفه حج 253
- اشاره 253
- 1- آزمایش الهی 256
- 2- شناخت عمومی 257
- 3- منافع عمومی 262
- 4- وحدت جبهه توحید 264
- 5- قیام برای مردم 269
- 6- رعایت احکام 271
- 7- بیعت با امام علیه السلام 273
- منابع عمده کتاب 276
- مهمترین اجتماع بزرگ 276
2- آن جا، مسجدالحرام (1) است و باید احکامی را که در مورد آن ذکر شده رعایت کنیم.
3- آن جا، بلدالأمین(2)
و شهرِ دارای امنیّت برای انسانها و سایر مخلوقات است، تا در پرتو آن، بهتر بتوان اخلاق و رعایت حقوق اجتماعی را آموخت و برای معاشرت با دیگران خود را پرورش داد.
4- شاید تاکنون، به بسیاری از شهرها و سرزمینها مسافرت کرده باشیم، امّا این بار به «امّ القری (3) یعنی، مادر شهرها سفر میکنیم، همچون فرزندان به آغوش مادر پناه میبریم، مادر شهرها، جایگاه مقدّس، صمیمی و گرم و مهربانی است، که توحید ناب، دلدادگی پاک، صفای عمیق، معرفت نورانی و خلاصه دانش و تمدنی را، که همه شهرها و همه انسانها از آن آموختهاند، به ما میآموزد و ما با دریافت چشمانداز عالمانه و متمدّنانهای، به مرحله بلندی از ایمان و تعالی انسانی قرار میگیریم.
5- خانه کعبه «بیت عتیق» است (4) یعنی، خانه کهن و قدیمی، امّا با توجّه به این که «عتیق» از مادّه «عِتق» یعنی «آزاد» است، طبق بیان امام صادق علیه السلام این نامگذاری بدین جهت بوده، که خانه کعبه از غرق شدن مصون مانده است (5) یا طبق بیان امام باقر علیه السلام کعبه بیت عتیق نامیده شده، چون کسی حقّ سکونت یا مالکیت آن را ندارد. (6)
1- 1. انفال، 34.
2- 2. تین، 3.
3- 3. شوری، 7.
4- 4. حج، 33.
5- 5. علل الشرایع، ج 1، باب 140.
6- 6. همان.