حج وحرمین شریفین در تفسیر نمونه صفحه 183

گمراهان بودید.

199- سپس از همان جا که مردم کوچ می‌کنند، (به سوی سرزمین منی) کوچ کنید! و از خداوند، آمرزش بطلبید، که خدا آمرزنده مهربان است!

این آیات همچنان احکام حج و زیارت خانه خدا را تعقیب می‌کند و دستورات جدیدی در آن مطرح است:

1- نخست می‌فرماید: «حج در ماه‌های معینی است»؛ الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ.

منظور از این ماه‌ها، ماه‌های شوال، ذی القعده و ذی الحجه است (تمام ماه ذی الحجه یا همان ده روز اول) و این ماه‌ها را اشهر حج می‌نامند زیرا بخشی از اعمال حج (مراسم عمره را) در غیر این ماه‌ها نمی‌توان انجام داد و بخشی را منحصرا در روزهای نهم تا دوازدهم ماه ذی الحجه باید انجام داد و اینکه در قرآن تصریح به نام این ماه‌ها نشده به خاطر آن است که این ماهها برای همه شناخته شده بود و قرآن با این عبارت تأکید بر آن می‌کند.

ضمناً این جمله، یکی از رسوم خرافی جاهلیت را نفی می‌کند که گاه به خاطر درگیری با جنگ‌ها یا غیر آن، ماههای حج را تغییر و تبدیل می‌دادند، و جلو و عقب می‌کردند، قرآن می‌گوید: این ماهها معین و ثابت است و تقدیم و تاخیر در آن جایز نیست. (1)

2- سپس به دستور دیگری در مورد کسانی که با احرام بستن شروع به مناسک حج می‌کنند اشاره کرده، می‌فرماید: «آنها که حج را بر خود فرض کرده‌اند (و احرام بسته‌اند باید بدانند) در حج آمیزش جنسی و گناه و جدال نیست»؛ فَمَنْ فَرَضَ فِیهِنَّ الْحَجَّ فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ فِی الْحَجِّ.

رَفَثْ بر وزن قفس در اصل به معنی سخنی است که متضمن مطلبی که ذکر آن قبیح است باشد، اعم از آمیزش جنسی و یا مقدمات آن، سپس کنایه از جماع قرار داده شده است.

ولی بعضی تصریح کرده‌اند واژه رفث تنها در صورتی به این نوع گفتگوها اطلاق

1- 1- مجمع البیان، ج 1، ص 293، تفسیر کبیر فخررازی، ج 5، ص 160.