- پیشگفتار 1
- پیشینه تاریخی مراسم حج 4
- حکمت تشریع مناسک حج 7
- چرا در تمام عمر یکبار؟ 11
- رحمت حق نسبت به مؤمنان محروم از حج 13
- احرام 18
- وجوه اشتراک حج با عبادتهای دیگر 21
- تلبیه 32
- حکایتی عجیب اندر مسأله تلبیه 37
- لباس احرام 39
- میقات 42
- مطاف 44
- طواف 47
- طواف ملائکه و انبیا 58
- حجر الاسود 59
- نماز طواف 61
- سعی صفا و مروه 66
- تقصیر 75
- وقوف در عرفات 81
- مشعر الحرام 95
- بُعد سیاسی و اجتماعی حج 107
- برائت از مشرکین 114
- حج بیداران 125
معنوی و نقطه ظهور تسلیم و خضوع و خشوع عبد نسبت به حق است، منتهی به جهاتی مثبت؛ از جمله نورانیت باطن، کامل شدن حج، رضایت حق و قبولی عمل می‌گردد، علاوه بر آن، به هر تار مویی که تراشیده می‌شود، حسنه‌ای از جانب حق به پرونده اضافه و سیئه‌ای از آن محو می‌گردد. ایمان و یقین اضافه می‌شود. کمک و نصرت حق به عبد می‌رسد و حاجی و پدران و مادران گذشته‌اش مورد مغفرت حقّ قرار می‌گیرند. (1)
آری حاجی پس از تقصیر نهایی چون طفلی که از مادر زاده شده، از تمام گناهان و تقصیرات گذشته‌اش پاک می‌شود و چنانچه پس از آن از قدم گذاشتن در وادی معصیت خود داری کند و تقوای الهی را رعایت نماید و این تولّد معنوی را قدر بداند، می‌تواند در آن فضای نورانی و روحانی حاصله از ادای مناسک، ادامه حیات دهد و در بقیه زندگی، همچون ایام حج، در باطن خود زائر حق و در نهایت واصل به محبوب شده به مقام فنا و از طریق فنا به بقای ابدی برسد:
«من حجّ ولم یفجر فکأنه وُلِدَ من امّهِ»
1- 1- راهنمای حرمین، ج 4، ص 155.