گلواژه‌های حج و عمره صفحه 531

(1)(2)(3)

معراج‌

مشهور و معروف در میان دانشمندان اسلام این است که پیامبر صلی الله علیه و آله به هنگامی که در مکه بودند، به قدرت پروردگار در یک شب از مسجدالحرام به مسجدالاقصی آمده و از آنجا به آسمانها صعود نمود و آثار عظمت خدا را در پهنه آسمان مشاهده کرد و همان شب به مکه بازگشت. مشهور آن است که این سیر زمینی و آسمانی را با روح و جسم توأماً انجام داد.

(4)(5)

1- فتوح البلدان، ص 21، ربیع الابرار، ج 1، ص 302.

2- آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 384.

3- «وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلی أَعْقابِکُمْ» سوره آل‌عمران، آیه 144.

4- نردبان و جای بالا رفتن و بلند گردیدن. لغت نامه دهخدا.

5- معراج، مقدس ترین سفر در طول تاریخ است، مسافرش پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، خاستگاهش مسجد الحرام، گذرگاهش مسجد الاقصی، مهماندارش خدا، هدف آن دیدن آیات الهی، سوغاتش اخبار آسمان‌ها و ملکوت و بالا بردن سطح فهم بشر از دنیای مادی بوده است. تفسیر سوره اسراء، حجةالاسلام و المسلمین قرائتی، ص 12.

؛ منزه است خدایی که شبانگاه بنده خویش را از مسجدالحرام تا مسجد «اقصی» که اطراف آن را برکت داده است سیر داد تا آیت‌های خود را به او نشان دهد و خداوند شنوا و بینا است.سوره دیگری که آشکارا جریان معراج را مطرح نموده، سوره «النجم» آیات 12 تا 18 می‌باشد.تاریکی شب افق را فرا گرفته و خاموشی در تمام نقاط حکم می‌کرد، هنگام آن رسیده بود که جانداران در خوابگاه‌های خود به استراحت بپردازند و برای مدت محدودی چشم از مظاهر طبیعت بپوشند و برای فعالیت روزانه خود تجدید قوا کنند.شخص پیامبر بزرگ اسلام نیز از این ناموس طبیعی مستثنی نبود. او می‌خواست پس از اداء فریضه، به استراحت بپردازد ولی یک مرتبه صدای آشنایی به گوش او رسید، آن صدا از «جبرییل» امین وحی بود که به او گفت: امشب سفر دور و درازی در پیش دارید و من نیز همراه تو هستم تا نقاط مختلف گیتی را با مرکب فضاپیمایی به نام براق بپیمایید.پیامبر گرامی سفر با شکوه خود را از خانه دختر عمویش «ام هانی» آغاز کرد و با همان مرکب به سوی «بیت المقدس» واقع در کشور فلسطین که آن را «مسجدالاقصی» نیز می‌نامند روانه شد و در مدت بسیار کوتاهی در آن نقطه پایین آمد و از نقاط مختلف مسجد و «بیت اللحم» که زادگاه مسیح است و منازل انبیاء و آثار و جایگاه آنها دیدن به عمل آورد و در برخی از منازل دو رکعت نماز گزارد. سپس قسمت دوم از برنامه خود را آغاز فرمود از همان نقطه به سوی آسمان‌ها پرواز نمود، ستارگان ونظام جهان بالا را مشاهده کرد، و با ارواح پیامبران و فرشتگان آسمانی سخن گفت، و از مراکز رحمت و عذاب(بهشت و دوزخ) بازدیدی به عمل آورد، درجات بهشتیان و اشباح دوزخیان را از نزدیک مشاهده فرمود و در نتیجه از رموز هستی و اسرار جهان آفرینش و وسعت عالم خلقت و آثار قدرت بی‌پایان خدا کاملا آگاه گشت، سپس به سیر خود ادامه داد و به «سدرة المنتهی» رسید و آن را