گلواژه‌های حج و عمره صفحه 570

(1)(2)

هروله‌

معنای هرولهراه رفتن با شتاب که بین رفتن و دویدن باشد.فرهنگ اصطلاحات حج می‌نویسد: نوعی قدم برداشتن کوتاه همراه با تکان دادن شانه‌هاست. در بین دو علامت که میان صفا و مروه است و بین «باب العباس» تا باب «بنی هاشم» واقع شده، هروله مستحب است. حدّ ابتدایی و نهایی هروله با ستون‌های سبز رنگ مخصوص مشخص شده و چراغ‌های سبز رنگ مسافت هروله را نشان می‌دهد.

-3

1- فروغ ابدیت، ج 1، ص 435.

2- همان، ص 437 و 438.

3- فرهنگ اصطلاحات حج، محمد یوسف حریری، ص 212

هاجر در این جا دوان دوان می‌گذشت، تا آب را و مایه حیات را به دست آورد و سعی کرد تا موفق شد، پس ای انسان! تو هم کوشش کن تا محتاج دیگران نشوی. بعضی گفته‌اند: فلسفه هروله، زنده نگه داشتن سنت هاجر و اسماعیل است، چه آنکه به نقل بعضی از مورخین خاصه و عامه، هاجر در اینجا به علت گود بودن زمین نسبت به صفا و مروه تندتر حرکت می‌کرده، زیرا در اینجا حضرت اسماعیل، به واسطه گودی زمین دیده نمی‌شد، و هاجر برای این که زودتر طفلش را ببیند در این فاصله با شتاب و اضطراب می‌دویده است!مرحوم آیة اللَّه «میرزا خلیل کمره‌ای» در رابطه با فلسفه هروله چنین می‌گوید:دیده می‌شود که شخصی مردد، قدمی را به جلوتر و قدمی به عقب تر گذاشته، صورت حیرت خود را به بدن نشان می‌دهد و چون جزر و مد، کمتر از جزر و مد دریا نیست، لذا جزر و مد در اعصاب، اضطرابی در اعضاء پدید می‌آید، همین طور است حال کسی که می‌خواهد قدم به طرف دربار شخصیتی بزرگ بردارد و نمی داند که آیا از عهده وظایف بر می‌آید یا نه؟! در سعی صفا و مروه گویا نمایشی از شک و تردید، یا از خوف و رجا است که بدن باید با آرامش باشد، و چون به آن قطعه معیّن می‌رسد مضطرب، و هفت مرتبه این عمل ما بین مبدا و منتهی تکرار می‌شود.ابوبصیر از امام صادق علیه السلام نقل می‌کند که حضرت فرمود:«ما مِنْ بُقَعةٍ احَبُّ الَی اللَّه مِنَ الْمَسْعی لأَنَّهُ یُذِلُّ فیهِ کُلّ جَبّار»؛ نزد خدا محبوب‌تر از سعی نیست، زیرا در آنجا هر جباری ذلیل می‌شود و با حالت انکسار سعی می‌نماید.