شیوه‌ای نو در بیان احکام حج و عمره مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید صفحه 167

تبعیض در تقلید:

عده ای ازمراجع تقلید تبعیض در تقلید را در صورت تساوی یا مشخص نبودن اعلم جایز دانسته اند بنابراین اگر کسی معتقد بود مراجعی که فعلًا بیشتر در معرض تقلید مردم هستند اعلمیت در بین آنها مشخص نیست چون شاهد ها بر اعلمیت تعارض دارند می تواند بعضی از مسائل را از یک مجتهد و بعضی از مسائل را از مجتهد دیگر تقلید نماید و یا اینکه اگر مجتهدی را به عنوان مرجع تقلید خود انتخاب نموده و در مساله خاصی به فتوای او عمل نکرده می تواند در خصوص این مساله به فتوای مرجع دیگر عمل نماید.(با اینکه مجتهد در این مسأله فتوی داده و احتیاط نکرده است).

گاهی در بعضی از مسائل حج و عمره یا مساله مسافر، این مساله تبعیض در تقلید با رعایت شرائطش راه گشا است و مشکل زائر قابل حل است البته در جایی که شخصی سفر اول حج او است و قبلًا به فتوای هیچ مرجعی عمل نکرده است. ولی اگر قبلًا به فتوای مرجعی عمل کرده است اگر بخواهد به فتوای دیگری عمل کند عدول از مرجعی به مرجع دیگر است که بعضی از فقها عدول را جایز نمی دانند.

تبعیض در تقلید در صورت تساوی‌

(آیات عظام- خامنهای- مکارم- فاضل- صافی- سیستانی): جایز است.

(آیت الله بهجت): در مسائل غیر مرتبط به هم، در تساوی در اعلمیت و اورعیت جایز است.

(مثلًا میتواند مسائل حج را از یک مرجع و مسائل نماز را از مرجع دیگر و مسائل نماز را از مرجع دیگر ومسائل خمس را از مرجع دیگر تقلید نماید).

(آیت الله تبریزی): مسائلی را که یاد نگرفته می تواند از مجتهد دیگر که مساوی است تقلید کند، لذا اگر مسائل حج را قبلًا یاد نگرفته می تواند تبعیض در تقلید کند.