ص:13
می آید، و خصلت خودداری در او ریشه می گیرد و رشد می کند، و او با گذراندن این برنامه یک ماهه توفیق می یابد که پس از ماه روزه نیز پرهیزگار باقی بماند، و بدین ترتیب به مقام پرارج «تقوی» که به تعبیر قرآن و فرموده پیشوایان معصوم ما، کرامت انسان بدان وابسته است نائل آید.(1)
نقش روزه در تقویت اراده
حکومت غرایز و شهوات بر انسان خطرناکترین حکومتها است و آدمی را اسیر و بی اختیار می سازد، و به پستی و رذالت می کشاند; مبارزه با سلطه شهوات نفس که «جهاد اکبر» نامیده شده به پایمردی و اراده ایی استوار نیاز دارد.
انسان با روزه داری، که امساک از خوردن و آشامیدن و خودداری از برخی چیزهای دیگر است، در واقع با خواهشهای خویش می جنگد، و در برابر غرایز خود مقاومت می کند; تمرین این عمل اراده و تصمیم را در انسان نیرومند می سازد، و جان را از قید حکومت و سلطه هوسها و خواهشها می رهاند.
در حدیث است که امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرموده اند:
«اَفْضَلُ النّاسِ مَنْ جاهَدَ هَواهُ (2) وَاَقْوَی النّاسِ مَنْ غَلَبَ هَواهُ»(3): بهترین مردم کسی است که با هوای نفس خود مبارزه کند