ص:17
1- (1) - وافی، جزء 7، ص 5.
در حدیث از حضرت امام باقر(علیه السلام) است که در آخرین جمعه از ماه شعبان پیامبر گرامی(صلی الله علیه وآله وسلم) در ضمن خطبه مبارکه اش ماه رمضان را ماه صبر نامیده اند:
«شَهْرُالصَّبْرَ وَاِنَّ الصَّبْرَ ثَوابُهُ الْجَنَّهُ» (ماه رمضان، ماه صبر است و همانا که پاداش صبر بهشت است).(1)
و از حضرت امام صادق(علیه السلام) نیز همین ویژگی روزه نقل شده است: «هرگاه برای کسی حادثه ایی جانکاه پیش آمد پس باید روزه بگیرد که خدای عزّوجّل می فرماید: «وَاسْتَعینُوا بِاصَّبْر»(2) (یَعْنِی الصِیام(3) از خدای متعال به وسیله صبر (یعنی روزه) کمک بگیرید.
روزه و قناعت
اسلام بر خلاف مکاتب مادی شرق و غرب، دنیا و نعمتهای مادیِ آن را وسیله ایی برای تکامل معنوی و رسیدن به سعادت جاوید آخرت می داند، و به همین جهت فرهنگ اسلام فرهنگ لذت جویی و مصرف نیست بلکه فرهنگ قناعت و ایثار است. در روشهای مادی، تن آدمی و خور و خواب آن اصالت دارد، و حرص و آز، برای برخورداری بیشتر گریبانگیر افراد است، و در اسلام اصالت با معنویت انسان است، و قناعت و ایثار و فداکاری از راههای وصول به مراتب بلند انسانیّت محسوب می شود.