عبادت روح زندگی صفحه 136

12. مبارزه با عادت های ناروا

یکی دیگر از مصادیق عبادت، غلبه بر عادت های نارواست. حضرت علی علیه السلام فرمود:

افضل العباده غلبه العاده؛(1) یکی از برترین عبادت ها، تلاش کردن در رفع عادت های ناروا و از غلبه عادت ناروا کاستن است.

13. سکوت حکیمانه

از دیگر مصادیق عبادت، سکوت حکیمانه در مواردی خاص است. خودداری از کلام ناروا و پرهیز از سخن گفتن بر اساس خواست شیطان، همان است که از آن، به عنوان سکوت خداپسندانه یاد می شود، که از برترین عبادت هاست.

امیر بیان و امام مؤمنان علی علیه السلام فرمود:

لا عباده کالصمت؛(2) هیچ عبادتی مانند سکوت نیست.

در شب معراج ندا رسید:

یا أحمد! لیس شی ء من العباده، أحبّ إلیّ من الصمت؛(3) ای احمد! هیچ عبادتی دوست داشتنی تر از سکوت برای من نیست.

با توجه به این حدیث، درباره ارزش سکوت باید گفت: تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل.

14. زیرپا نهادن خواسته های دل

از دیگر مصادیق عبادت، زیرپا نهادن خواسته های دل و هوس های نارواست. حضرت علی علیه السلام فرمود:

ترک الشهوات، أفضل عباده وأجمل عاده؛(4) مبارزه با هواهای نفسانی (جنگ با دیو درون)، یکی از بالاترین عبادت هاست.

1- 299. غررالحکم، ج 2، ص 375.
2- 300. همان، ج 6، ص 351.
3- 301. بحارالانوار، ج 77، ص 29.
4- 302. غررالحکم، ج 3، ص 297.