عبادت روح زندگی صفحه 158

در این فصل، به بیان سرگذشت تعدادی از کسانی که در ابتدا عابد درگاه خدا بودند؛ ولی به مرور زندگی تغییر مسیر دادند و دچار ضلالت و گمراهی شدند، می پردازیم:

رانده شدگان از درگاه حق

1. ابلیس

اشاره

ابلیس در جمع فرشتگان می زیست و هزاران سال خدا را عبادت کرد. ابتدا نام او «الحرث» بود، که پس از خودداری از سجده بر آدم و یأس از رحمت خداوند، ابلیس نامیده شد.(1)

هنگامی که نسناس ها در زمین سرکشی کرده و مورد خشم الهی واقع شدند، نابود گشتند. ابلیس به دلیل آنکه در شمار عصیان گران آن جمع نبود، از آن میان نجات یافت و به آسمان رفت و با فرشتگان زیست؛ ولی بعد از خلقت انسان و سجده نکردن بر آدم علیه السلام و نافرمانی امر خداوند متعال، از درگاه حق رانده شد.

قرآن کریم به این موضوع اشاره نموده و سخن شیطان را چنین نقل می فرماید: «خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ»؛(2) مرا از آتش آفریدی و او را از گِل. شیطان دستور پروردگار حکیم را زیرپا نهاد و خداوند متعال، با ندای «فَاخْرُجْ مِنْها فَإِنَّکَ رَجِیمٌ»؛(3) فرمود: از صف آنها [= فرشتگان] بیرون رو، که (از درگاه ما) رانده شده ای. موقعیت و عاقبت وی را آشکار ساخت.

1- 370. کلمه ابلیس یازده بار در قرآن آمده است و کلمه شیطان، که یکی از مصادیق آن ابلیس است، 88 بار به صورت های مختلف به چشم می خورد.
2- 371. سوره اعراف، آیه 12.
3- 372. سوره حجر، آیه 34.