- پیشگفتار 1
- بیماری قرن ما 3
- ضرورت دین و عبادت از دیدگاه اندیشمندان بزرگ جهان 4
- فصل اول: فلسفه عبادت 10
- اشاره 10
- الف) خطاب به مکلّفان 11
- ب) معراج 11
- اهمیت عبادت 11
- اهمیت عبادت 11
- ج) اوّلین کلام حضرت مسیح علیه السلام 12
- د) رسالت حضرت موسی علیه السلام 12
- ه) غایت آفرینش 13
- راز وجوب عبادت 14
- و) عامل برتری انسان ها 14
- اهمّیت عبادت از منظر متفکران اسلامی 18
- اهمّیت عبادت از منظر متفکران اسلامی 18
- 1. امام خمینی قدس سره 18
- 2. فخر رازی 20
- 3. سید بن طاووس: 21
- 4. ملّاصدرا رحمه الله 21
- فلسفه تشریع نماز از منظر صدر المتألهین شیرازی 23
- نتیجه 24
- تعریف عبادت 25
- فصل دوم: ارکان عبادت 25
- حقیقت عبودیت 27
- اقسام عبودیت 28
- ارکان عبادت 30
- ارکان عبادت 30
- 1. هم سویی ظاهر و باطن 32
- 2. عابد راستین 33
- 3. معبود راستین 34
- 3. معبود راستین 34
- الف) معبود در قرآن کریم 35
- ب) کاربردهای واژه عبد 37
- 1. برده 37
- 3. انسان ها، اعم از فرمان بردار و متمرّد 37
- ب) کاربردهای واژه عبد 37
- 2. ایجاد شده و آفریده 37
- 4. حزب الهی (حزب ویژه) 38
- 5. انکار 38
- 6. دل بستگی به دنیا 38
- نتیجه 39
- اشاره 40
- فصل سوم: عوامل ارتقای عبادت 40
- ملاک های ارزش و ارتقای عبادت ها 41
- 1. معرفت 41
- 1. معرفت 41
- ملاک های ارزش و ارتقای عبادت ها 41
- عرفان از دیدگاه شیخ بهایی رحمه الله 43
- عرفان از دیدگاه امام خمینی قدس سره 44
- 3. اخلاص 45
- 3. اخلاص 45
- 2. تفکّر 45
- نشان اخلاص پیشگان 48
- وصیت سید مرتضی رحمه الله 50
- 4. عشق 51
- 5. تواضع 54
- تفاوت خشوع و خضوع 55
- اشاره 55
- 6. خشوع و خضوع 55
- اشاره 55
- اهمیت خشوع 56
- خشیت و اخلاص در عبادت 57
- تقدّم واجبات 58
- 7. ورع و پارسایی 59
- 8. رعایت ادب 60
- 9. خوف و رجا 61
- 10. تولّی و تبری 63
- 10. تولّی و تبری 63
- نقش اعتقادات در عبادت 64
- اسباب قبولی عبادت از دیدگاه امام صادق علیه السلام 65
- 11. انتظار فرج و آثار آن 66
- 11. انتظار فرج و آثار آن 66
- مهم ترین موانع قبولی عبادت 67
- نوجوان بیدار دل در کنار پیامبرصلی الله علیه وآله 69
- موانع قبولی طاعت در منابع اهل سنّت 70
- نتیجه 72
- فصل چهارم: انگیزه های عبادت 73
- اشاره 73
- عبادت آزادگان 74
- رابطه عقل و عبادت 78
- 1. سید بن طاووس رحمه الله 78
- دیدگاهها درباره انگیزه عبادت 78
- 2. فخر رازی 80
- نتیجه: 81
- 3. ابن سینا و خواجه نصیرالدین طوسی 81
- اشاره 82
- فصل پنجم: اعجاز عبادت 82
- تأثیر عبادت در زندگی 83
- 1. فرمان پذیری مخلوقات در برابر بنده خدا 83
- 3. تقرّب 84
- 2. تأمین خواسته ها 84
- 4. باز شدن چشم برزخی و دست یابی به مقامات 85
- 5. رهایی از بندها و زنجیرهای نفس 86
- 6. نجات و دستگیری 88
- اشاره 88
- سیمای عبادت 88
- لطف حق 90
- 7. مایه آرامش و ورود به حزب خاصّ خدا 90
- اشاره 90
- 8. حیات طیبه 91
- 11. حمایت الهی 93
- 9. استجابت دعا 93
- 12. امامت بر زمین (جهان) 93
- 10. رهایی از سلطه شیطان 93
- 15. رفع اضطراب 94
- 16. سالم ماندن بدن در قبر 94
- 13. غفران الهی 94
- 14. موقعیت خاص 94
- 17. احترام ویژه 95
- اشاره 96
- فصل ششم: عوامل سقوط ارزش عبادت 96
- 1. هواپرستی 97
- عوامل تلخی عبادت 97
- 2. عدم توفیق 97
- 4. بدگمانی 98
- 3. خستگی 98
- 5. ریا 99
- 6. همنشینی با افراد ناباب 99
- 7. عُجب در عبادت 99
- 9. منّت نهادن بر دیگران 100
- 8. صدور افعال و اعمال ناپسند از عابد 100
- 10. لقمه حرام 100
- 11. حکومت باطل 101
- فصل هفتم: عابدان راستین 104
- اشاره 104
- اشاره 105
- عابد واقعی 105
- 1. مقام ربّ چیست؟ 106
- 2. منظور از «جنّتان» چیست؟ 106
- عابد راستین از دیدگاه پیامبراکرم صلی الله علیه وآله 108
- درس هایی از مکتب امام صادق علیه السلام 110
- فصل هشتم: عرصه عبادت 115
- اشاره 115
- عرصه زندگی 116
- مرز عبادت 118
- تعطیل عبادت 118
- دیدگاهها 121
- 1. صدرالمتألهین شیرازی رحمه الله 121
- 2. علّامه طباطبایی رحمه الله 122
- 3. امام خمینی قدس سره 123
- فصل نهم: مصادیق عبادت 126
- ملاک عبادت 126
- مصادیق عبادت 128
- 2. تفکر در معرفت به خدا 128
- 1. اجرای دستورات خدا 128
- 3. کار و تلاش خداپسندانه 129
- 4. تواضع در پیشگاه خداوند 130
- 5. زهد پیشگی 131
- 6. ذکر پیامبر و اهل بیت علیهم السلام 133
- 8. نگاه کردن به قرآن 134
- اشاره 134
- 7. ذکر انبیا و پیامبران الهی علیهم السلام 135
- 10. خضوع 135
- 9. انتظار ظهور 135
- 11. نرم خویی و نرم گفتاری 135
- 12. مبارزه با عادت های ناروا 136
- 14. زیرپا نهادن خواسته های دل 136
- 13. سکوت حکیمانه 136
- 15. صبر در برابر سختی ها 137
- اشاره 137
- 16. یقین 137
- سؤالی از علامه طباطبایی رحمه الله 138
- 17. شب زنده داری 139
- 18. ایثار و از خود گذشتگی 140
- 20. خوف و خشیت الهی 141
- 21. اخلاص 141
- 19. ذکر خدا 141
- 22. پرهیزکاری 142
- 23. رکوع و سجود 142
- 25. همگامی با مؤمنان 143
- 24. سلام کردن و ابراز برادری با دیگران 143
- 26. شنیدن سخن حق 143
- 28. گوشه نشینی حکیمانه 144
- اشاره 144
- 30. سخن گفتن حکیمانه 145
- 31. یاد مرگ و زندگی پس از آن 145
- 27. دعا و درخواست از خدا 145
- 29. انصاف 145
- 32. رو خوانی قرآن 146
- 33. پاکدامنی 146
- 34. ازدواج 147
- اشاره 149
- 35. فراگیری علوم 149
- احترام به عالم 150
- اشاره 154
- 36. استغفار و طلب مغفرت 154
- 38. بوسه بر پدر و مادر 155
- خوش گمانی به خدا 155
- اشاره 155
- 39. خوشحال کردن دیگران 155
- نگاه کردن به مؤمنان 156
- انگیزه های فرار 157
- فصل دهم: رانده شدگان از درگاه عبادت 157
- اشاره 157
- رانده شدگان از درگاه حق 158
- 1. ابلیس 158
- اشاره 158
- هشدارهای ابلیس به حضرت موسی علیه السلام 161
- بدترین عمل شیطانی 161
- قیافه شیطان 162
- 2. قابیل 163
- 3. قوم نوح علیه السلام 165
- 4. قوم صالح پیامبرعلیه السلام 166
- اشاره 166
- داستان ناقه صالح پیامبرعلیه السلام 167
- اشاره 168
- 5. قوم حضرت موسی علیه السلام 168
- ترفند دشمن 169
- اشاره 170
- 6. عابد بنی اسرائیل 170
- نکات این داستان 173
- 7. بلعم باعورا 174
- 8. سامری 176
- 9. قارون 177
- 10. برصیصای عابد 178
- 11. ثعلبه انصاری 182
- 13. شلمغانی 186
- 12. علی بن أبی حمزه بطائنی 186
- 14. رئیس فرقه بابیت و بهاییت 188
- سرانجام زندگی خفت بار کسروی 189
- 15. احمد کسروی 189
- اشاره 189
- 16. شریعت سنگلجی 191
- فهرست منابع 193
نشان اخلاص پیشگان
بارزترین علامت و نشانه اخلاص در زندگی مخلصان، آن است که: دوست ندارند در مقابل کاری که (برای خدا) انجام می دهند، مورد تمجید و ستایش قرار گیرند؛ چنان که دوست ندارند به عنوان عابد، انگشت نما باشند؛
چنان که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود:
إنّ لکلّ حقّ حقیقه، وما بلغ عبد حقیقه الإخلاص، حتّی لا یحبّ أن یحمد علی شی ء من عمل (من عمل للَّه)؛(1) همانا برای هر حقّی حقیقتی وجود دارد، هرگز کسی به حقیقت اخلاص نمی رسد، مگر اینکه دوست نداشته باشد در مقابل کاری که (برای خدا) انجام می دهد، مورد تمجید و ستایش قرار گیرد.
امام هشتم علیه السلام نیز فرمود:
من شهر نفسه بالعباده، فاتّهموه علی دینه، فإنّ اللَّه عزّوجلّ یبغض شهره العباده وشهره اللباس؛ کسی که خود را به عنوان عابد مطرح و انگشت نما سازد، او را [به ریا کاری] متهم کنید؛ زیرا پروردگار متعال انگشت نما شدن را در عبادت و نیز انگشت نما شدن در پوشش و لباس را دوست ندارد.(2)
امام صادق علیه السلام در سخنان ارزشمند دیگری فرمود:
ولابدّ للعبد من خالص النیّه فی کلّ حرکه وسکون؛ لأنّه إذا لم یکن هذا المعنی یکون غافلاً، والغافلون قد وصفهم اللَّه، فقال «إِنْ هُمْ إِلّا
1- 106. مستدرک الوسایل، ج 1، ص 100، ح 89.
2- 107. بحارالانوار، ج 67، ص 257.