- پیشگفتار 1
- بیماری قرن ما 3
- ضرورت دین و عبادت از دیدگاه اندیشمندان بزرگ جهان 4
- اشاره 10
- فصل اول: فلسفه عبادت 10
- اهمیت عبادت 11
- ب) معراج 11
- اهمیت عبادت 11
- الف) خطاب به مکلّفان 11
- ج) اوّلین کلام حضرت مسیح علیه السلام 12
- د) رسالت حضرت موسی علیه السلام 12
- ه) غایت آفرینش 13
- و) عامل برتری انسان ها 14
- راز وجوب عبادت 14
- 1. امام خمینی قدس سره 18
- اهمّیت عبادت از منظر متفکران اسلامی 18
- اهمّیت عبادت از منظر متفکران اسلامی 18
- 2. فخر رازی 20
- 3. سید بن طاووس: 21
- 4. ملّاصدرا رحمه الله 21
- فلسفه تشریع نماز از منظر صدر المتألهین شیرازی 23
- نتیجه 24
- فصل دوم: ارکان عبادت 25
- تعریف عبادت 25
- حقیقت عبودیت 27
- اقسام عبودیت 28
- ارکان عبادت 30
- ارکان عبادت 30
- 1. هم سویی ظاهر و باطن 32
- 2. عابد راستین 33
- 3. معبود راستین 34
- 3. معبود راستین 34
- الف) معبود در قرآن کریم 35
- 3. انسان ها، اعم از فرمان بردار و متمرّد 37
- ب) کاربردهای واژه عبد 37
- 2. ایجاد شده و آفریده 37
- ب) کاربردهای واژه عبد 37
- 1. برده 37
- 5. انکار 38
- 6. دل بستگی به دنیا 38
- 4. حزب الهی (حزب ویژه) 38
- نتیجه 39
- اشاره 40
- فصل سوم: عوامل ارتقای عبادت 40
- ملاک های ارزش و ارتقای عبادت ها 41
- ملاک های ارزش و ارتقای عبادت ها 41
- 1. معرفت 41
- 1. معرفت 41
- عرفان از دیدگاه شیخ بهایی رحمه الله 43
- عرفان از دیدگاه امام خمینی قدس سره 44
- 3. اخلاص 45
- 3. اخلاص 45
- 2. تفکّر 45
- نشان اخلاص پیشگان 48
- وصیت سید مرتضی رحمه الله 50
- 4. عشق 51
- 5. تواضع 54
- 6. خشوع و خضوع 55
- اشاره 55
- اشاره 55
- تفاوت خشوع و خضوع 55
- اهمیت خشوع 56
- خشیت و اخلاص در عبادت 57
- تقدّم واجبات 58
- 7. ورع و پارسایی 59
- 8. رعایت ادب 60
- 9. خوف و رجا 61
- 10. تولّی و تبری 63
- 10. تولّی و تبری 63
- نقش اعتقادات در عبادت 64
- اسباب قبولی عبادت از دیدگاه امام صادق علیه السلام 65
- 11. انتظار فرج و آثار آن 66
- 11. انتظار فرج و آثار آن 66
- مهم ترین موانع قبولی عبادت 67
- نوجوان بیدار دل در کنار پیامبرصلی الله علیه وآله 69
- موانع قبولی طاعت در منابع اهل سنّت 70
- نتیجه 72
- فصل چهارم: انگیزه های عبادت 73
- اشاره 73
- عبادت آزادگان 74
- 1. سید بن طاووس رحمه الله 78
- رابطه عقل و عبادت 78
- دیدگاهها درباره انگیزه عبادت 78
- 2. فخر رازی 80
- نتیجه: 81
- 3. ابن سینا و خواجه نصیرالدین طوسی 81
- اشاره 82
- فصل پنجم: اعجاز عبادت 82
- تأثیر عبادت در زندگی 83
- 1. فرمان پذیری مخلوقات در برابر بنده خدا 83
- 3. تقرّب 84
- 2. تأمین خواسته ها 84
- 4. باز شدن چشم برزخی و دست یابی به مقامات 85
- 5. رهایی از بندها و زنجیرهای نفس 86
- 6. نجات و دستگیری 88
- سیمای عبادت 88
- اشاره 88
- 7. مایه آرامش و ورود به حزب خاصّ خدا 90
- اشاره 90
- لطف حق 90
- 8. حیات طیبه 91
- 12. امامت بر زمین (جهان) 93
- 10. رهایی از سلطه شیطان 93
- 9. استجابت دعا 93
- 11. حمایت الهی 93
- 14. موقعیت خاص 94
- 16. سالم ماندن بدن در قبر 94
- 15. رفع اضطراب 94
- 13. غفران الهی 94
- 17. احترام ویژه 95
- فصل ششم: عوامل سقوط ارزش عبادت 96
- اشاره 96
- 1. هواپرستی 97
- 2. عدم توفیق 97
- عوامل تلخی عبادت 97
- 4. بدگمانی 98
- 3. خستگی 98
- 7. عُجب در عبادت 99
- 5. ریا 99
- 6. همنشینی با افراد ناباب 99
- 9. منّت نهادن بر دیگران 100
- 8. صدور افعال و اعمال ناپسند از عابد 100
- 10. لقمه حرام 100
- 11. حکومت باطل 101
- فصل هفتم: عابدان راستین 104
- اشاره 104
- عابد واقعی 105
- اشاره 105
- 1. مقام ربّ چیست؟ 106
- 2. منظور از «جنّتان» چیست؟ 106
- عابد راستین از دیدگاه پیامبراکرم صلی الله علیه وآله 108
- درس هایی از مکتب امام صادق علیه السلام 110
- فصل هشتم: عرصه عبادت 115
- اشاره 115
- عرصه زندگی 116
- مرز عبادت 118
- تعطیل عبادت 118
- 1. صدرالمتألهین شیرازی رحمه الله 121
- دیدگاهها 121
- 2. علّامه طباطبایی رحمه الله 122
- 3. امام خمینی قدس سره 123
- ملاک عبادت 126
- فصل نهم: مصادیق عبادت 126
- 2. تفکر در معرفت به خدا 128
- مصادیق عبادت 128
- 1. اجرای دستورات خدا 128
- 3. کار و تلاش خداپسندانه 129
- 4. تواضع در پیشگاه خداوند 130
- 5. زهد پیشگی 131
- 6. ذکر پیامبر و اهل بیت علیهم السلام 133
- 8. نگاه کردن به قرآن 134
- اشاره 134
- 7. ذکر انبیا و پیامبران الهی علیهم السلام 135
- 10. خضوع 135
- 11. نرم خویی و نرم گفتاری 135
- 9. انتظار ظهور 135
- 14. زیرپا نهادن خواسته های دل 136
- 13. سکوت حکیمانه 136
- 12. مبارزه با عادت های ناروا 136
- 16. یقین 137
- 15. صبر در برابر سختی ها 137
- اشاره 137
- سؤالی از علامه طباطبایی رحمه الله 138
- 17. شب زنده داری 139
- 18. ایثار و از خود گذشتگی 140
- 21. اخلاص 141
- 20. خوف و خشیت الهی 141
- 19. ذکر خدا 141
- 23. رکوع و سجود 142
- 22. پرهیزکاری 142
- 25. همگامی با مؤمنان 143
- 24. سلام کردن و ابراز برادری با دیگران 143
- 26. شنیدن سخن حق 143
- اشاره 144
- 28. گوشه نشینی حکیمانه 144
- 29. انصاف 145
- 27. دعا و درخواست از خدا 145
- 31. یاد مرگ و زندگی پس از آن 145
- 30. سخن گفتن حکیمانه 145
- 33. پاکدامنی 146
- 32. رو خوانی قرآن 146
- 34. ازدواج 147
- 35. فراگیری علوم 149
- اشاره 149
- احترام به عالم 150
- 36. استغفار و طلب مغفرت 154
- اشاره 154
- 39. خوشحال کردن دیگران 155
- اشاره 155
- 38. بوسه بر پدر و مادر 155
- خوش گمانی به خدا 155
- نگاه کردن به مؤمنان 156
- انگیزه های فرار 157
- فصل دهم: رانده شدگان از درگاه عبادت 157
- اشاره 157
- رانده شدگان از درگاه حق 158
- 1. ابلیس 158
- اشاره 158
- هشدارهای ابلیس به حضرت موسی علیه السلام 161
- بدترین عمل شیطانی 161
- قیافه شیطان 162
- 2. قابیل 163
- 3. قوم نوح علیه السلام 165
- 4. قوم صالح پیامبرعلیه السلام 166
- اشاره 166
- داستان ناقه صالح پیامبرعلیه السلام 167
- اشاره 168
- 5. قوم حضرت موسی علیه السلام 168
- ترفند دشمن 169
- اشاره 170
- 6. عابد بنی اسرائیل 170
- نکات این داستان 173
- 7. بلعم باعورا 174
- 8. سامری 176
- 9. قارون 177
- 10. برصیصای عابد 178
- 11. ثعلبه انصاری 182
- 13. شلمغانی 186
- 12. علی بن أبی حمزه بطائنی 186
- 14. رئیس فرقه بابیت و بهاییت 188
- 15. احمد کسروی 189
- سرانجام زندگی خفت بار کسروی 189
- اشاره 189
- 16. شریعت سنگلجی 191
- فهرست منابع 193
نشان اخلاص پیشگان
بارزترین علامت و نشانه اخلاص در زندگی مخلصان، آن است که: دوست ندارند در مقابل کاری که (برای خدا) انجام می دهند، مورد تمجید و ستایش قرار گیرند؛ چنان که دوست ندارند به عنوان عابد، انگشت نما باشند؛
چنان که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود:
إنّ لکلّ حقّ حقیقه، وما بلغ عبد حقیقه الإخلاص، حتّی لا یحبّ أن یحمد علی شی ء من عمل (من عمل للَّه)؛(1) همانا برای هر حقّی حقیقتی وجود دارد، هرگز کسی به حقیقت اخلاص نمی رسد، مگر اینکه دوست نداشته باشد در مقابل کاری که (برای خدا) انجام می دهد، مورد تمجید و ستایش قرار گیرد.
امام هشتم علیه السلام نیز فرمود:
من شهر نفسه بالعباده، فاتّهموه علی دینه، فإنّ اللَّه عزّوجلّ یبغض شهره العباده وشهره اللباس؛ کسی که خود را به عنوان عابد مطرح و انگشت نما سازد، او را [به ریا کاری] متهم کنید؛ زیرا پروردگار متعال انگشت نما شدن را در عبادت و نیز انگشت نما شدن در پوشش و لباس را دوست ندارد.(2)
امام صادق علیه السلام در سخنان ارزشمند دیگری فرمود:
ولابدّ للعبد من خالص النیّه فی کلّ حرکه وسکون؛ لأنّه إذا لم یکن هذا المعنی یکون غافلاً، والغافلون قد وصفهم اللَّه، فقال «إِنْ هُمْ إِلّا
1- 106. مستدرک الوسایل، ج 1، ص 100، ح 89.
2- 107. بحارالانوار، ج 67، ص 257.