احکام مقدمات نماز صفحه 38

و - یازده رکعت نافله شب به این ترتیب: هشت رکعت نماز شب، دورکعت نماز شفع، و یک رکعت نماز وتر.

امّا در روز جمعه علاوه بر 16 رکعت یادشده در نافله ظهر و عصر، چهاررکعت دیگر نیز افزوده می‌شود.

8 - باید نمازهای مستحبّی، به صورت دو رکعتی، دو رکعتی انجام شودمگر نماز وتر که یک رکعت است.

اوقات نمازهای واجب یومیّه‌

قرآن کریم

1 - )حافِظُوا عَلَی الصَّلَوَاتِ وَالصَّلاَةِ الْوُسْطَی وَقُومُوا للَّهِ‌ِ قَانِتِینَ(107)).

»مواظب نمازها مخصوصاً نماز وسطی باشید )در انجام آنها کوشا باشید( و از روی‌خضوع و اطاعت، برای خدا بپاخیزید.«

آیه کریمه فوق به ما آگاهی می‌بخشد که مقیّد بودن به اوقات نماز،ضروری است زیرا محافظت و مواظبت بر نماز به معنای اهتمام به نمازوبه حدود و احکام آن می‌باشد. از بارزترین احکام نماز، مقیّد بودن به‌وقت نماز است و لذا در تفسیر عیّاشی از امام صادق‌علیه السلام در معنای آیه بالاآمده است: »منظور از محافظت بر نماز، اقبال و روآوردن به نمازومواظبت بر وقت آن است تا انسان از آن غافل نشود و چیز دیگری او را به‌خود مشغول نگرداند.«(108)

سیاق آیه بالا نیز بر اهمّیت وقت نماز دلالت می‌کند زیرا پروردگار مانماز راحتی در هنگام جنگ واجب کرده است با اینکه معمولاً در این‌حالت، بسیاری از شرایط نماز مانند: استقرار، آرامش، مراعات قبله،رکوع و سجود امکان‌پذیر نیست، و اگر موضوع وقت، اهمّیت زیادی‌نمی‌داشت، ادای نماز به تأخیر انداخته می‌شد تا سایر شرایط آن نیز فراهم‌آیند. فقها از مجموعه نصوص )آیات و روایاتی( که بر وقت تأکید دارند،استنباط کرده‌اند که ترک نماز در هیچ حالتی جایز نیست و مسأله وقت،مهم‌تر از سایر شرایط است.

2 - )فَإِذَا قَضَیْتُمُ الصَّلاَةَ فَاذْکُرُوا اللَّهَ قِیَاماً وَقُعُوداً وَعَلَی جُنُوبِکُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنتُمْ‌فَأَقِیمُوا الصَّلاَةَ إِنَّ الصَّلاَةَ کَانَتْ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ کِتَاباً مَوْقُوتاً(109)).