سحرخیزی و شب زنده‌داری در سفرهای زیارتی صفحه 12

ص:22

از روایاتی که بر سیره ائمه (علیهم السلام) دلالت دارد، استفاده می‌شود که آنان بیشتر شب‌های سال را از اول شب تا صبح احیا می‌داشتند. از حالات امام زین العابدین (ع) ، امام باقر (ع) و سایر پیشوایان معصوم، به‌ویژه امام‌علی (ع) این مطلب استفاده می‌شود.(1)

عَنِ الامام الرِّضَا (ع) فِی حَدِیثٍ أَنَّهُ (ع) کَانَ قَلِیلَ النَّوْمِ بِاللَّیْلِ، کَثِیرَ السَّهَرِ، یُحْیِی أَکْثَرَ لَیَالِیهِ مِنْ أَوَّلِهَا إِلَی الصُّبْحِ وَ کَانَ کَثِیرَ الصِّیَام.(2)

در حدیثی از امام رضا (ع) رسیده است که حضرت همواره اندکی از شب را می‌خوابید. بسیاری از شب‌ها بیدار بود. بیشتر شب‌ها از اول شب تا صبح بیدار بود و بسیار روزه می‌گرفت.

افزون بر این دلایل، فقها به اوصاف شیعیان نیز استدلال کرده‌اند؛ از جمله در روایات آمده است حضرت علی (ع) شبی از مسجد بیرون آمد. جمعیتی را دید که به حضرت پیوستند و با حضرت حرکت کردند. حضرت از حرکت ایستاد. سپس فرمود: «شما کیستید؟» گفتند: «از شیعیان شماییم» . حضرت با دقت در چهره‌های آنان نگریست. سپس فرمود: «نمی‌دانم چیست که سیمای شیعه را در شما نمی‌بینم!» گفتند: «ای امیرمؤمنان! مگر سیمای شیعه چگونه است؟» حضرت فرمود:

صُفْرُ الْوُجُوهِ مِنَ السَّهَرِ، عُمْشُ الْعُیُونِ مِنَ الْبُکَاءِ حُدْبُ الظُّهُورِ مِنَ الْقِیَامِ خُمُصُ الْبُطُونِ مِنَ الصِّیَامِ ذُبُلُ الشِّفَاهِ مِنَ الدُّعَاءِ عَلَیْهِمْ غَبَرَةُ الخاشِعِین.(3)

1- وسائل الشیعه، ج ١، صص٩٢ و ٩٣.
2- همان، ص۶٧.
3- بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، ج۶۵، ص١۵٠.