سحرخیزی و شب زنده‌داری در سفرهای زیارتی صفحه 14

ص:24

افزون بر این، روایات زیادی درباره میانه‌روی در عبادات از ائمه (علیهم السلام) رسیده است که بیانگر اعتدال در عبادت است، از جمله امام صادق (ع) می‌فرماید:

مَرَّ بِی أَبی وَ اَنا بِالطّواف و اَنا حَدَثٌ وَ قَدْ اِجْتَهَدتُ فِی العِبادَة فرآنی و أنا أَتَصابُّ عَرَقاً فَقالَ لِی یا جَعْفَرُ یا بُنَیَّ اِنَّ اللهَ اِذا اَحَبَّ عبداً أَدْخلهُ الجَنةَ وَ رَضِیَ عَنهُ بِالیَسیرِ.(1)

در جوانی و درحالی‌که مشغول طواف بودم، پدرم بر من عبور کرد. در اطاعت خدا سخت کوشش می‌کردم. پدرم مرا درحالی‌که عرق می‌ریختم دید. فرمود: «ای جعفر! ای فرزندم! خداوند هرگاه بنده‌ای را دوست بدارد، وارد بهشت می‌کند و به اندک از او راضی می‌شود» .

و نیز رسول خدا (ص) فرمود:

اِنّ هَذا الدِّینَ مَتینٌ فَأوغِلوا فیه بِرِفْقٍ وَ لاتُکَرِّهُوا عِبادَة اللهِ إلی عِبادِالله.(2)

این دین استوار و محکم است، با رفق و مدارا با آن رفتار کنید. عبادت خدا را بر بندگان خدا سخت نگیرید.

و امام صادق (ع) فرمود:

«لاْ تُکَرِّهُوا إلی أَنفُسِکُم العِبادَةَ» (3)؛ «خود را با اکراه به انجام دادن عبادت وادار نسازید» .

«علامه حلی» نماز در تمام شب را مستحب نمی‌داند و می‌گوید:

نباید تمام شب را به نماز قیام کرد؛ چون پیامبر (ص) وقتی اطلاع یافت که شخصی از اصحاب ایشان روزه می‌گیرد و افطار

1- اصول کافی، کلینی، ج ٢، ص ٨۶.
2- همان.
3- همان.