سحرخیزی و شب زنده‌داری در سفرهای زیارتی صفحه 58

ص:68

صداهای مؤمنان بسته نمی‌شود. برایشان همهمه‌ای است همچون همهمه زنبوران عسل. خداوند متعال می‌فرماید: «من پروردگار شمایم و شما بندگان من. حق مرا ادا کردید پس بر من حق است که دعایتان را مستجاب کنم» . در آن شب خداوند گناهان هر کس را بخواهد می‌آمرزد و هر کسی را بخواهد می‌بخشاید.

علی (ع) از افرادی متعجب بود که نسبت به چنین شب‌های بافضیلتی از سال بی‌تفاوت بودند. در روایتی چنین آمده است:

کَانَ یُعْجِبُهُ اَنْ یُفَرِّغَ نَفْسَه اَربعَ لَیالٍ مِنَ السَّنَةِ: اَوّلَ لَیْلَةٍ مِنْ رَجَبٍ وَ لَیلةَ الْنَّحرِ. و لَیلَةَ الفِطْر ولَیلَةَ النِّصْفِ من شعبان.(1)

آن حضرت از اینکه کسی چهار شب از شب‌های سال را با بی‌تفاوتی بگذراند، متعجب می‌شد: شب اول ماه رجب، شب عید قربان، شب عید فطر و شب نیمه شعبان.

فقهای اهل سنت نیز بر استحباب شب‌زنده‌داری شب عید فطر و عید قربان اتفاق‌نظر دارند(2)و بر این دیدگاه به روایت امام علی (ع) استناد جسته‌اند:

مَنْ قَامَ لَیلَتَیِ العیْدِ مُحْتَسِباً لَمْ یَمُتْ قَلبُهُ حین تَموُتُ القُلوُب.(3)

کسی که دو شب عید فطر و قربان را به عبادت (تفکر، ذکر خدا، نماز و. . .) سپری کند هنگامی که دل‌ها می‌میرند، دل او نمی‌میرد.

1- وسائل الشیعه، ج٧، ص۴٧٨؛ اقبال الاعمال، سید بن طاووس، ص٧٣.
2- شرح منهاج، ج٢، ص١٢٧، مراقی الفلاح، ص٣١٨؛ البحر الرائق، ج٢، ص٢۵۶؛ المغنی، ج١، ص١۵٩.
3- معرفة السنن و الآثار، بیهقی، ج٣، ص٩٧.