- دیباچه 1
- مقدمه 3
- فصل اول: کلیات 5
- اشاره 5
- اشاره 7
- مفهومشناسی 7
- سحر 7
- احیاء 8
- سحرخیزی و شبزندهداری 8
- تهجد 9
- بیتوته 10
- مشروعیت شبزندهداری در تمام شبهای سال 11
- اشاره 11
- نقد و بررسی دیدگاه 13
- اعتدال در عبادت 15
- فصل دوم: اهمیت سحرخیزی شبزندهداری 17
- اشاره 17
- شب بهترین زمان خلوتگزینی 19
- اهمیت شب در فرهنگ قرآنی 20
- اهمیت سحرخیزی در قرآن 22
- همه در تسبیح خدا 31
- اهمیت و ارزش سحرخیزی در روایات 33
- اشاره 36
- حضرت ابراهیم (ع) 36
- حضرت موسی (ع) 36
- اسوههای سحرخیزی 36
- حضرت داوود (ع) 37
- حضرت سلیمان (ع) 37
- حضرت یعقوب (ع) 38
- پیامبر اکرم (ص) 39
- شب زندهداری، سیره عملی پیشوایان معصوم (علیهم السلام) 39
- اشاره 39
- امیرمؤمنان علی (ع) 40
- سیره عالمان و صالحان 41
- فاطمه (علیها السلام) 41
- فصل سوم: ویژگیهای سحر 45
- اشاره 45
- ویژه بودن وقت سحر 47
- لحظه استجابت دعا 48
- گشودهشدن درهای رحمت 48
- توزیع روزی 51
- فصل چهارم: سحرخیزی و شبزندهداری در حج و زیارت 53
- اشاره 53
- شبزندهداری در ایام حج 55
- دهه اول ذیحجه 55
- شب عرفه 56
- شب ترویه 56
- شب عید قربان 57
- ایام تشریق 59
- بیتوته در منا 59
- اشاره 60
- سحرخیزی و شبزندهداری در ایام عمره 60
- شبزندهداری در مسجد الحرام و مکه در ایام تشریق 60
- شب اول ماه رجب 61
- شب نیمه ماه رجب 62
- شب نیمه ماه شعبان 63
- شب مبعث پیامبر (ص) 63
- شب جمعه 66
- شب قدر 68
- شبهای دهه آخر ماه رمضان 70
- شب عید فطر 72
- شبهای خاص در دیدگاه شیعه 73
- اشاره 73
- شب اول محرم 73
- شب عاشورا 74
- قضای سحرخیزی و شبزندهداری 75
- اشاره 77
- فصل پنجم: آداب حضور و کسب فیض در سحرگاهان 77
- آداب و شرایط ظاهری 79
- استراحت روز 79
- اشاره 79
- تغذیه حلال 80
- طهارت ظاهری 80
- مواظبت رفتار روزانه 81
- جبران حقوق مردم 82
- توبه 83
- اشاره 83
- بهرهگیری از موقعیت زمان و مکان 83
- آداب و شرایط باطنی (معنوی) 83
- امید به خدا و قطع امید از غیر 85
- تضرع و زاری 86
- اخلاص گوهر عمل 87
- اشاره 88
- اهمیت و جایگاه نماز شب 88
- اهتمام به نماز شب در سیره علما 90
- مباهات به نمازگزاران در دل شب 91
- آداب و کیفیت نماز شب 91
- اشاره 91
- اعتراف به گناه 93
- گریه نیمه شب 93
- دعا برای دیگران 94
- مکانهای مناسب برای دعا 97
- استجابت دعای حجگزار و عمرهگزار 97
- مسجدالنبی جلوهگاه سحرخیزان 98
- مسجدالنبی یادآور سحرخیزی پیامبر (ص) و یاران 98
- روضه شریفه 99
- استوانه توبه 100
- استوانه سریر 100
- محراب تهجد 100
- تلاوت قرآن 101
- استوانه حرس 101
- ذکر و یاد خدا 102
- استغفار 103
- رابطه آمرزش گناهان و زیارت پیامبر (ص) و ائمه علیهم السلام 104
- اشاره 107
- فصل ششم: آثار سحرخیزی و شبزندهداری 107
- آرامش روح و روان 109
- اشاره 109
- آثار دنیوی 109
- زیبایی چهره 110
- صحت و سلامت جسم 110
- نورانی شدن ظاهر و باطن 111
- نورانی شدن خانهها 115
- ضمانت روزی 116
- عزت و شرافت 116
- طول عمر 117
- رفع مشکلات 118
- آمرزش گناهان 119
- آثار اخروی 119
- روشنایی قبر 120
- زینت آخرت 122
- بهشت پاداش سحرخیزان 122
- اشاره 125
- فصل هفتم: عوامل سلب توفیق سحرخیزی 125
- محرومیت از نماز شب 127
- عوامل محرومیت از سحرخیزی 128
- گناه و معصیت 128
- اشاره 128
- عجب و خودبزرگبینی 129
- ترجیح خواهشهای مادی بر معنوی 131
- خوشیهای کاذب 132
- پرخوری 133
- ناآگاهی از برکات سحر 134
- نتیجهگیری 135
- اشاره 135
- معذوران و پاداش سحرخیزی 135
- کتابنامه 137
ص:84
شب عاشورا
شب عاشورا از نگاه برخی محدثان و فقیهان، در شمار هفت شب احیای سال شمرده شده است.(1)
سید بن طاووس شبزندهداری این شب را مستحب دانسته است. (2)فقها درباره فضیلت و استحباب احیای شب عاشورا به روایاتی از پیشوایان معصوم (ع) تمسک کردهاند؛ از جمله پیامبر (ص) فرمود:
مَنْ أحْیَا لَیْلَة عَاشُورا فَکأَنَّمَا عَبَدَاللهَ عِبَادَةَ جَمیعِ المْلائِکَةِ وَ اَجرُ العامِلِ فِیهَا کَأجرِ سَبْعینَ سَنة.(3)
کسیکه شب عاشورا را احیا بدارد، مثل آن است که عبادت تمامی فرشتگان را انجام داده است و پاداش شبزندهداری در این شب مثل پاداش هفتاد سال عبادت است.
در روایت آمده است کسی که در شب عاشورا بیدار بماند و شبزندهداری کند و زیارت نماید امام حسین (ع) را تا صبح فرا رسد، خداوند او را در قیامت، درحالیکه آمیخته به خون امام حسین (ع) است، در زمره شهدا محشور میکند.(4)
امام حسین (ع) در شب عاشورا از دشمن مهلت گرفت تا به نماز، دعا، قرائت قرآن و استغفار بپردازد.(5)
1- مصباح کفعمی، ص۶٨٠.
2- اقبال الاعمال، سید بن طاووس، ج٣، ص۴۵؛ بحار الانوار، ج٩۵، ص٢٣۶؛ مفاتیح الجنان، اعمال شب عاشورا.
3- مستدرک الوسائل، ج١٠، ص٢٩٣؛ مصباح المتهجد، شیخ طوسی، ص٧٧١.
4- اقبال الاعمال، ج٣، ص ۴۵.
5- ارشاد مفید، ج٢، ص٩٠.