- دیباچه 1
- مقدمه 3
- فصل اول: کلیات 5
- اشاره 5
- سحر 7
- مفهومشناسی 7
- اشاره 7
- سحرخیزی و شبزندهداری 8
- احیاء 8
- تهجد 9
- بیتوته 10
- مشروعیت شبزندهداری در تمام شبهای سال 11
- اشاره 11
- نقد و بررسی دیدگاه 13
- اعتدال در عبادت 15
- اشاره 17
- فصل دوم: اهمیت سحرخیزی شبزندهداری 17
- شب بهترین زمان خلوتگزینی 19
- اهمیت شب در فرهنگ قرآنی 20
- اهمیت سحرخیزی در قرآن 22
- همه در تسبیح خدا 31
- اهمیت و ارزش سحرخیزی در روایات 33
- اسوههای سحرخیزی 36
- اشاره 36
- حضرت موسی (ع) 36
- حضرت ابراهیم (ع) 36
- حضرت سلیمان (ع) 37
- حضرت داوود (ع) 37
- حضرت یعقوب (ع) 38
- پیامبر اکرم (ص) 39
- شب زندهداری، سیره عملی پیشوایان معصوم (علیهم السلام) 39
- اشاره 39
- امیرمؤمنان علی (ع) 40
- فاطمه (علیها السلام) 41
- سیره عالمان و صالحان 41
- اشاره 45
- فصل سوم: ویژگیهای سحر 45
- ویژه بودن وقت سحر 47
- گشودهشدن درهای رحمت 48
- لحظه استجابت دعا 48
- توزیع روزی 51
- اشاره 53
- فصل چهارم: سحرخیزی و شبزندهداری در حج و زیارت 53
- شبزندهداری در ایام حج 55
- دهه اول ذیحجه 55
- شب ترویه 56
- شب عرفه 56
- شب عید قربان 57
- ایام تشریق 59
- بیتوته در منا 59
- اشاره 60
- سحرخیزی و شبزندهداری در ایام عمره 60
- شبزندهداری در مسجد الحرام و مکه در ایام تشریق 60
- شب اول ماه رجب 61
- شب نیمه ماه رجب 62
- شب مبعث پیامبر (ص) 63
- شب نیمه ماه شعبان 63
- شب جمعه 66
- شب قدر 68
- شبهای دهه آخر ماه رمضان 70
- شب عید فطر 72
- شب اول محرم 73
- اشاره 73
- شبهای خاص در دیدگاه شیعه 73
- شب عاشورا 74
- قضای سحرخیزی و شبزندهداری 75
- اشاره 77
- فصل پنجم: آداب حضور و کسب فیض در سحرگاهان 77
- آداب و شرایط ظاهری 79
- استراحت روز 79
- اشاره 79
- تغذیه حلال 80
- طهارت ظاهری 80
- مواظبت رفتار روزانه 81
- جبران حقوق مردم 82
- اشاره 83
- توبه 83
- بهرهگیری از موقعیت زمان و مکان 83
- آداب و شرایط باطنی (معنوی) 83
- امید به خدا و قطع امید از غیر 85
- تضرع و زاری 86
- اخلاص گوهر عمل 87
- اهمیت و جایگاه نماز شب 88
- اشاره 88
- اهتمام به نماز شب در سیره علما 90
- مباهات به نمازگزاران در دل شب 91
- اشاره 91
- آداب و کیفیت نماز شب 91
- گریه نیمه شب 93
- اعتراف به گناه 93
- دعا برای دیگران 94
- استجابت دعای حجگزار و عمرهگزار 97
- مکانهای مناسب برای دعا 97
- مسجدالنبی یادآور سحرخیزی پیامبر (ص) و یاران 98
- مسجدالنبی جلوهگاه سحرخیزان 98
- روضه شریفه 99
- استوانه سریر 100
- استوانه توبه 100
- محراب تهجد 100
- استوانه حرس 101
- تلاوت قرآن 101
- ذکر و یاد خدا 102
- استغفار 103
- رابطه آمرزش گناهان و زیارت پیامبر (ص) و ائمه علیهم السلام 104
- اشاره 107
- فصل ششم: آثار سحرخیزی و شبزندهداری 107
- آثار دنیوی 109
- آرامش روح و روان 109
- اشاره 109
- زیبایی چهره 110
- صحت و سلامت جسم 110
- نورانی شدن ظاهر و باطن 111
- نورانی شدن خانهها 115
- ضمانت روزی 116
- عزت و شرافت 116
- طول عمر 117
- رفع مشکلات 118
- آمرزش گناهان 119
- آثار اخروی 119
- روشنایی قبر 120
- بهشت پاداش سحرخیزان 122
- زینت آخرت 122
- اشاره 125
- فصل هفتم: عوامل سلب توفیق سحرخیزی 125
- محرومیت از نماز شب 127
- اشاره 128
- عوامل محرومیت از سحرخیزی 128
- گناه و معصیت 128
- عجب و خودبزرگبینی 129
- ترجیح خواهشهای مادی بر معنوی 131
- خوشیهای کاذب 132
- پرخوری 133
- ناآگاهی از برکات سحر 134
- نتیجهگیری 135
- معذوران و پاداش سحرخیزی 135
- اشاره 135
- کتابنامه 137
ص:102
صورت مفصل آن باید به کتابهای ادعیه، مثل مفاتیحالجنان مراجعه کرد. اما صورت کوتاه و آسان آن چنین است: چهار تا دو رکعتی، مثل نماز صبح به نیت نافله شب که در مجموع هشت رکعت خوانده میشود. دو رکعت به نیت نماز «شفع» است که بهتر است در رکعت اول بعد از حمد، سوره ناس و در رکعت دوم سوره فلق خوانده شود. یک رکعت هم به نیت «وَتْر» است که اول سوره حمد، بعد سه مرتبه سوره توحید و بعد هم سوره فلق و ناس خوانده شود. البته میتوان تنها یک سوره بعد از حمد خواند. بعد دست چپ به حالت قنوت، و با دست راست با تسبیح هفت مرتبه میگوید:
«هذا مَقامُ العَائَذِ بِک مِنَ النَّارِ» .
سپس هفتاد مرتبه
«استغفرالله و اَتُوبُ اِلیَه» میگوید و بعد از آن سیصد مرتبه میگوید
«العفو» بعد برای چهل مؤمن دعا میکند به این صورت
«أَللّهُمَّ اغْفِر لفلان. . .» و به جای فلان، اسم فرد را میآورد، مثل
«أَللّهُمَّ اغْفِر لِسَیِّد رضی. . .» بعد یک مرتبه میگوید:
«رَبِّ اغْفِرلِی وَ ارْحَمْنِی وَتُبْ عَلیَّ إِنَّکَ أَنْتَ التَّوّابُ الرَّحِیمُ» بعد به رکوع و سجده میرود و نماز را تمام میکند.(1)مجموع رکعات نماز شب، یازده رکعت به کیفیت فوق است. گفتنی است که نماز شب، مانند دیگر نمازهای مستحبی اذان و اقامه ندارد.
علما فرمودهاند سزاوار نیست دو نماز «شفع» و «وتر» که خداوند به آن دو در قرآن سوگند یاد کرده و از اهمیت والایی برخوردار است، ترک شود.
در صورتی که وقت برای انجامدادن تمام نماز شب نباشد، بهتر است دستکم نماز «شفع» و «وتر» بهجا آورده شود.
1- مفاتیح الجنان.