مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 167

نمازگزاران حقیقی هنگام خیر کوتاهی نمی کنند و به مال دنیا دلبسته نیستند و از مال و دارایی برای کمک به فقیران و مستمندان و بینوایان استفاده می کنند.(1) مفهوم آیات فوق این است که میان نماز و نداشتنِ تعلق به دنیا و کمک و خیررسانی ارتباط معنادار وجود دارد. اینکه در آیات فوق، تعاون و همکاری، صفت نمازگزار حقیقی نام برده شده است، حاکی از این است که نماز در ایجاد، رشد و تثبیت روحیه همکاری و همیاری و نیز در رفع حرص و طمع و علاقه به دنیا، نقش دارد.

و) تربیت روحیه حق شناسی

انسان عاقل، حق شناس است. عقل از ما میخواهد که صاحبان حق را بشناسیم؛ آنها را فراموش نکنیم و حقوق صاحبان حق را رعایت کنیم. نماز، یادآور برترین حقدار هستی است. او که همه چیز ما از اوست؛ او که منشأ همه حقوق است. اگر حق او را شناختیم، تکلیف خود را نیز خواهیم شناخت؛ چرا که حق و تکلیف، دو مفهوم پیوسته به هم هستند. هر جا سخن از حق است، سخن از نوعی تکلیف هم هست. نماز، یادآور حقوق الهی بر ماست. اگر او خالق هستی و رب العالمین است، پس باید او را سپاسگزار باشم (ألحمدلله ربّ العالمین).

بنابراین، نمازِ با توجه، روحیه حق شناسی را در ما نهادینه و تقویت می کند و به نمازگزار کمک می کند این روحیه را در تمام زندگی جریان دهد.

ز) درمان کبر و غرور

تکبر، یکی از صفات رذیله اخلاقی است که مهمترین مانع رسیدن به سعادت و عامل سقوط در دره شقاوت است. شیطان بهسبب وجود همین رذیله، از دستور