کتابخانه بالقرآن

مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 180

صفحه 180

نمازهای جماعت یومیه نیز در این حکم با نماز جمعه شریک هستند. در هر نماز جماعت، مردم منطقه و محله همدیگر را میبینند، از اوضاع دیگران جویا می شوند و نسبت به سلامت، بیماری، مشکلات و اتفاقات آنها کسب اطلاع میکنند. این امر میتواند مقدمه یاری یکدیگر نیز باشد.

ه) توجه به حقوق دیگران

بر اساس دستورات اسلامی و احکام شرعی، نماز با تضییع حقوق دیگران تضاد ماهوی دارد. از نظر اسلامی، در طی فرایند انجام نماز در مراحل مختلف، استفاده از مال غصبی جایز نیست و این کار سبب بطلان نماز می شود.(1) مضافاً در فقه اسلامی تأکید شده است که حتی در مساجد و نمازخانه ها، اگر قبلاً کسی جایی را برای نماز تصاحب کرده باشد و خود رفته باشد و تسبیحی، مهری و یا چیزی دیگری به علامت بازگشت، برجا گذاشته باشد، دیگران حق ندارند جای او را اشغال کنند.(2)

تمام موارد ذکر شده، گویای این حقیقت تربیتی است که خداوند همه روزه و دست کم هر روز پنج مرتبه، انسان را به تمرین نمودن رعایت حقوق دیگران وا میدارد و آن را به یک فرهنگ دینی در تمام عرصه های زندگی اجتماعی، تبدیل می کند.

1- در رساله های عملیه آمده است که در تمام حالات نماز و انجام مقدمات واجب نماز باید سعی شود ازمال دیگران استفاده نشود،راجع به وضو آمده است : وضو باآب غصبی حرام وباطل است . وضوباآبی که معلوم نیست صاحب آن راضی است یا نه حرام وباطل است. باطل بودن وضو به علت اینکه از مقدمات واجب نماز است، سبب باطل شدن نماز نیز می شود.راجع به لباس نمازگزاران تأکید شده است که: کسی که می داند پوشیدن لباس غصبی حرام است، اگر عمداً با لباس غصبی یا حتی لباسی که نخ، یادگمه، یا چیز دیگر آن غصبی است نماز بخواند، نسبت به مکان نماز ذکر شده است.نماز در ملْک غصبی، اگر چه روی فرش، تخت و مانند آن باشد، باطل است.نماز خواندن در ملکی که منفعت آن مال دیگری است، بدون اجازۀ صاحب منفعت، باطل است. مثلااگر حتی مالک خانه یا هر شخص دیگری، بخواهد در ملک اجاره ای نماز بخواند، باید از مستأجر اجازه بگیرد و نماز بدون اجازۀ او باطل است (توضیح المسائل امام خمینی(ره)،( مسئله های 262،798،847و848)
2- کسی که در مسجد نشسته است، اگر دیگری جای او را غصب کند و در آنجا نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب، باید نماز خود را دوباره در محل دیگری بخواند همان، ص 193 ، مسئله 849