مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 241

و برگزار می شود.

٣. آمادگی برای نماز

در کتابهای روایی زردشتیان توصیه شده است که پیش از نماز باید تن و جامه نماز و جای نماز را از آلودگیها پاک کرد. (1) معمولاً زردشتیان پیش از نماز، به غیر از تمام قرص صورت، دستها را تا به آرنج و پاها را تا قوزک پا، سه بار شستشو میدهند. در این هنگام دعای سروش باج را می خوانند. اگر آب نبود، سه بار دست را بر روی خاک تمیز می زنند و سپس به صورت و پشت دست می کشند.

در زبان پهلوی، وضو و تیمم را پادیاب و نیز دست نماز (دست ماز) میگویند. سپس لباس سفید سادهای به نام سدره را می پوشند و پس از آن، به بستن کمربند مقدس، یعنی کُشتی (کُستی)، اقدام میکنند. در هنگام بستن همین کمربند است که اصل اذکار نماز را می خوانند. نماز باید رو به روشنایی باشد. روشنایی «قبله»ی نماز زردشتیان است و نه معبود زردشتیان. (2) این روشنایی می تواند روشنایی خورشید، آتش و یا چراغی روشن باشد. نماز را در ساعات قبل از ظهر رو به خاور که خورشید از آنجا طلوع می کند و در بعد از نیمروز، به سوی باختر می خوانند و در دل شب تار، در برابر چراغ یا آتش افروخته به نماز می ایستند. هنگامی که یک زرتشتی نماز می خواند، کشتی را از دور کمرش باز کرده، آن را با دو دست تا می کند و بالا می برد و به پیشانی و چشمه ای خود می مالد و ممکن است حرکتهای دیگری هم مانند زدن ضربه به شکل شلاقی برای دفع اهریمن، انجام دهد.

٤. نماز روزانه

در کتاب درسی زردشتیان، در مورد نمازهای روزانه چنین آمده است: «ما زرتشتیان به نشانه سپاسگزاری از آفرینشهای اهورامزدا، روزی پنج بار به درگاه او نماز میبریم. به زمانی که در آن ساعت باید نماز بخوانیم «گاهِ» نماز می گوییم.