مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 251

عقیده به خدایان (دئوهها)، به سازگاری رسیده است. امروزه حدود600 میلیون نفر بودایی وجود دارد؛ اما تعداد کسانی که به مدی تیشن بودایی و یا فلسفه بودا علاقه مندند، بسیار بیشترند.

کتب مقدس بودایی

سه سبد کانون پالی یا «تی پیتکه»، کهن ترین مجموعه کتابهای مقدس بودایی است که متعلق به سنت هینه یانه است. از نظر تاریخی، تنها «کانون پالی» است که به طور کامل حفظ شده است و از متنهای دیگر، تنها بخشهای بسیار اندکی را میتوان به آموزههای آغازین شاکیه مونی نسبت داد.(1) این سخن اگرچه طبیعی و منطقی به نظر میرسد و شواهد تاریخی آن را اثبات میکند؛ ولی پیروان مکتبهای مهایانی آن را نمی پذیرند و سوترههای متأخر خود، مانند متون پرجنیاپارمیتا و سوتره گل نیلوفر را که حداقل تا 600 سال پس از درگذشت بودا از آنها خبری نبود،(2) به خود بودا نسبت می دهند. به این ترتیب، از نظر تاریخی، ادبیات آیین بودای آغازین را تنها در متنهای پالی و در ترجمههای چینی متون هینهیانه و نیز به طور پراکنده به سنسکریت می توان پیدا کرد. این مجموعه را محققان غربی، «کانون پالی» نیز می نامند.

عبادت بوداییها

در هر خانه بودایی، یک معبد کوچک وجود دارد که در آن یک پیکره بودا یا یکی از بوداسفان را گذاشته اند. در خانه بوداییان مهایانی، الواح یادبود درگذشتگان آن خانواده را نیز می توان یافت. هر روز گل و بخور و چای و شیرینی به این معبد هدیه میکنند و در خانه پرهیزکاران، هر بام و شام، سوتره کوتاهی را به قصد ثواب (تحصیل کرمه نیک) می خوانند.

مهایانیها علاوه بر آنکه این اعمال دینی را روزانه در معبد خانوادگی بهجای میآورند، بارها به زیارت معابد نیز می روند. مناسبتهای خاصی وجود دارد که بوداییان مؤمن، حتماً در آنها شرکت می کنند.