مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 266

«إِنَّ الْعَبْدَ الْمُسْلِمَ إِذَا قَامَ إِلَی الصَّلَاهِ تَحَاتَّتْ عَنْهُ خَطَایَاهُ، کَمَا تَحَاتُّ وَرَقُ هَذهِ الشَّجَرَهِ؛»؛(1) هرگاه بنده مسلمان به نماز برخیزد گناهانش میریزد چنانکه برگ این درخت می ریزد. علاوه بر این، خودِ نماز وسیله ای است که انسان را از گناه باز می دارد.

در روایت آمده است:

«أَنَّ فَتًی مِنَ الْأَنْصَارِ کَانَ یُصَلِّی الصَّلَاهَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ وَ یَرْتَکِبُ الْفَوَاحِشَ فَوُصِفَ ذَلِکَ لِرَسُولِ اللَّهِ فَقَالَ إِنَّ صَلَاتَهُ تَنْهَاهُ یَوْماً مَا فَلَمْ یَلْبَثْ أَنْ تَابَ؛»(2) جوانی از انصار با پیامبر؟ص؟ نماز میخواند و در عین حال کارهای زشت مرتکب میشد. حالِ او را برای پیامبر توضیح دادند، حضرت فرمود: نمازش روزی او را از این کار باز می دارد و طولی نکشید که توبه کرد.

درباره شبهه دوم باید گفت روایاتی که می گویند برخی گناهان مانع قبولی نماز می شود به این معنا نیست که باید نماز را ترک کرد! این روایات با بیان آثار گناهان می خواهند انسان مؤمن و نمازگزار را از ارتکاب گناه و از میان بردن تأثیر نماز باز بدارند؛ تا مؤمن از برکات نماز به صورت کامل بهره مند شود.

دو. انداز و تبیشیر

انذار به معنای اعلام خطر و تبشیر به معنای مژده دادن است. رساندن هر نوع خبر ناگواری انذار نیست؛ بلکه انذار، چنانکه طریحی در مجمع البحرین به صراحت گفته است «عبارت است از ابلاغ پیام، همراه با ترساندن».(3) به همین دلیل لازمه هر انذاری، خبر دادن و آگاه کردن از عواقب ناخوشایند آن است؛ اما هر آگاه کردن و خبر دادن از عواقب ناخوشایندی انذار نیست. نظیر آیات و روایاتی که بهشت یا جهنم و احوال اهل آن را توصیف می کند. پس انذار و تبشیر با بیان پیامدهای عمل تحقق می یابد. بنابراین، انذار و تبشیر به عنوان شیوه ترغیب و دعوت به نماز عبارت است از «بیان آثار و برکات نماز و بیان عواقب ترک نماز و

1- مجلسی، بحار الانوار، ج 79 ، ص 208
2- همان، ج 79 ، ص 198
3- طریحی، مجمع البحرین، ذیل ماده نذر