- پیشگفتار 1
- اشاره 5
- اشاره 6
- یک. تعریف مفاهیم و اصطلاحات 6
- الف)صلاه 6
- ج) اقامه 7
- ب) نماز 7
- اشاره 8
- دو. اهمیت و ضرورت پرداختن به موضوع نماز 8
- 2. تکرار معنادار واژه »صلاه» در قرآن و روایات 9
- اشاره 9
- 1. نماز؛ رکن دین 9
- 3. اقامه نماز، اولین فعالیت فرهنگی صالحان 10
- 4. محوریت نماز در سیره و سفارش انبیا ؟(ع)و اهل بیت (ع) 11
- ب) معیار و شاخص بودن نماز 12
- اشاره 12
- 1. شاخص ایمان 12
- 3. شاخص قبولی اعمال 13
- ب) تأکید خاص به نماز در بین دیگر عبادات 13
- 2. اولین نشانه مؤمنان 13
- پرسشنامه 15
- الف) نماز ما با غفلت همراه است 16
- اشاره 16
- آسیب شناسی نماز 16
- یک. نماز برای ما کار مهمی نیست 16
- اشاره 16
- دو. نمازهای ما ناقص است 16
- اشاره 16
- ب) نماز ما بازدارنده از گناه نیست 17
- اشاره 17
- راه درمان این آسیبها 17
- الف) توجه به اینکه نماز، همسخن شدن با پروردگار 17
- یک. چه کنیم نماز برای ما مهم باشد؟ 17
- ج) شناخت جایگاه نماز 18
- ب) توجه به آثار و ثواب نماز 18
- د. آشنایی با پیامدهای سبک شمردن نماز 18
- ه) توجه به عنایات ویژه خداوند 21
- و) توجه به حالات پیغمبر(ص) و ائمه(ع)و اهتمام ایشان به نماز 22
- دو. چه کنیم نمازی کامل بخوانیم 25
- الف) فراگیری احکام نماز 25
- ز) تقویت اعتقاد به قیامت 25
- اشاره 25
- ج) توجه به معانی و اسرار نماز 26
- ب) رعایت آداب ظاهری و باطنی نماز 26
- د) اقامه نماز در اول وقت 27
- ه) اقامه نماز به جماعت 29
- و) اهتمام به تعقیبات 30
- تسیبح حضرت زهرا 31
- ز) اهتمام به نوافل 32
- پرسشنامه 33
- الف) آداب مقدمات نماز 34
- 1. وضو 34
- اشاره 34
- اشاره 34
- 1. خواندن دعاهای مخصوص هنگام وضو 34
- 8. خواندن آیه الکرسی بعد از وضو. 36
- 3. مضمضه کردن 36
- 2. مسواک زدن 36
- 4. استنشاق 36
- 7. خواندن سوره قدر در حال وضو. 36
- 2. لباس نمازگزار 37
- اشاره 38
- ب) آداب مقارنات نماز 38
- 3. مکان نمازگزار 38
- 1. آداب تکبیرهالاحرام 40
- 2. برخی از آداب قیام و قرائت 41
- 4. آداب سجود 42
- 3. آداب رکوع 42
- 6. آداب سلام نماز 44
- 7. آداب قنوت 44
- دو. آداب باطنی نماز 45
- الف) اخلاص و نیت قربت 45
- اشاره 45
- اشاره 45
- مراتب اخلاص 46
- ب) تفهّم نماز 47
- ج) تعظیم مقام پروردگار در نماز 49
- اشاره 49
- د) حضور قلب در نماز 50
- خشوع اولیای خدا در نماز 50
- پرسشنامه 51
- یک. اهمیّت حضورقلب در نماز 52
- اشاره 52
- دو. تأثیرعبادت همراه با حضور قلب 53
- الف) بزرگ شمردن امر خدا و رعایت حریم آن 55
- اشاره 55
- چهار. عوامل مؤثر در تحصیل حضور قلب 55
- سه. مقدمات به دست آوردن حضور قلب 55
- ب) ترس ازعظمت و بزرگی خدا 57
- ه) شرمساری از تقصیرها و گناهان در برابر خداوند 60
- پنج. راههای تحصیل حضور قلب 60
- اشاره 62
- شش. موانع حضور قلب در نماز 62
- الف) عوامل خارجی 62
- اشاره 62
- راه درمان 63
- اشاره 63
- ب) عوامل داخلی 63
- راه نجات از حبّ دنیا 65
- داروی هرزه گردی خیال 66
- آیا نمازِ بدون حضور قلب، باطل است؟ 68
- نکته اساسی در حضور قلب 69
- انواع حضور قلب و کاملترین نوع آن 69
- ج) پرهیز از حرکتهای اضافی 70
- اشاره 71
- ه) توجه نکردن به اطراف 71
- د) پرهیز از نماز در حالت کسالت 71
- چند تذکر 72
- پرسشنامه 73
- اشاره 74
- مقدمه 74
- یک. در ارتباط با خدای متعال 75
- اشاره 75
- اشاره 75
- الف) مداومت بر نماز 75
- مداومت امام خمینی(ره) بر نماز شب 76
- ب) محافظت بر نماز 77
- اشاره 77
- نتیجه پایداری بر نماز 78
- دو. در ارتباط با خلق خدا 79
- اشاره 79
- الف) امدادگرِ محرومان 79
- اشاره 79
- ج) کسب روزی حلال و دوری از حرام خواری 79
- نکته 80
- نمونه ای از انفاق امام صادق(ع) 81
- اشاره 81
- ب) عفیف در غرائز 81
- پناه جویی از شهوت، به پیامبر رحمت(ص) 82
- ج) امانتدار 83
- اشاره 83
- امانتداری بر سه نوع عهد 84
- د) استوار در شهادت 86
- ز) دوری از غیبت 87
- اشاره 87
- و) رعایت حق همسر 87
- اثر غیبت در عبادت 88
- ح) خیرخواهی و ارتباط با برادر دینی 89
- اشاره 90
- سه. در ارتباط با عالم غیب 90
- الف) یقین به قیامت 90
- اشاره 90
- ب) هراس از عذاب الهی 93
- پرسشنامه 95
- اشاره 96
- اشاره 97
- مقدمه 97
- سر در لغت و اصطلاح 97
- راه رسیدن به اسرار نماز 98
- منابع شناخت اسرار 98
- سیر تکمیل نمازهای واجب 99
- الف) طهارت باطنی انسان 101
- اشاره 101
- یک. سر الصلاه 101
- بیان اسرار نماز 101
- اشاره 101
- ب) به فعلیت رسیدن انسان 102
- الف) اسرار مقدمات نماز 103
- اشاره 103
- دو. اسرار الصلاه 103
- ب) اسرار مقارنات نماز 110
- اشاره 118
- تأویل دو سجده 119
- قیام بعد از دو سجده 119
- پرسشنامه 122
- یک. الله اکبر 123
- مقدمه 123
- دو. أعوذ بالله من الشیطان الرجیم 125
- الف) سوره حمد 126
- ویژگیها 126
- سه. قرائت 126
- چرا سوره حمد؟ 127
- بِسْمِ اللَّهِ 128
- الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ 129
- تفاوت حمد با مدح و شکر 130
- الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ 130
- رَبِّ الْعَالَمِین 131
- الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ 132
- إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِین 133
- یک سؤال 134
- اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیم 135
- حقیقت صراط مستقیم 135
- صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ 136
- وَلَا الضَّالِّین 137
- غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ 137
- اشاره 138
- ب) سوره (بعد از حمد) 138
- سوره توحید 139
- ج) تسبیحات اربعه 140
- سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ 141
- چهار. رکوع 141
- پنج) سجده 142
- چرا عظیم، چرا اعلی؟ 142
- سُبْحانَ رَبِّیَ الأعلَی وَ بِحَمْدِهِ 142
- بحمده 142
- شش. قنوت 143
- هفت. تشهد 144
- هشت. سلام 145
- پرسشنامه 146
- مقدمه: آثار نماز و تربیت انسان 147
- اشاره 147
- چند نکته مهم 147
- بررسی آثار فردی نماز 148
- اشاره 148
- اشاره 149
- یک. آثار شناختی 149
- الف) آثار اعتقادی 149
- ب) آثار عقلی و علمی 151
- نماز را با لذت معنوی گره نزنید! 156
- اشاره 156
- دو. آثار عبادی - معنوی 156
- اشاره 160
- سه. آثار عاطفی - روانی 160
- ب) بالابردن سطح تحمل و رهایی از غم و اندوه 162
- ب) ابهت یافتن خدا در دل 163
- الف) نماز، تمرین ادب عبودیت و مبارزه با نفس 163
- ج) پیشگیری از گناه 164
- د) گناه زدایی 165
- ه) درمان حرص و طمع 166
- و) تربیت روحیه حق شناسی 167
- ز) درمان کبر و غرور 167
- پنج) آثار زیستی - بهداشتی 168
- پرسشنامه 170
- اشاره 171
- مقدمه: نماز به مثابه یک امر اجتماعی 171
- الف) برنامه ریزی و تدبیر منزل 172
- یک. نماز و خانواده 172
- ب) بهبود روابط خویشاوندی 173
- اشاره 175
- اشاره 175
- دو. نماز و جامعه 175
- الف) کاهش جرائم و تقویت کنترل اجتماعی 175
- 1. مکانیسم حیا 176
- 3. مکانیسم معرفت و هدایت بخشی 177
- 2. مکانیسم تعدیل 177
- ب) تألیف قلوب و ایجاد همدلی و برادری 178
- د) تسهیل روابط اجتماعی 179
- ه) توجه به حقوق دیگران 180
- الف) تثبیت نظام توحیدی 181
- اشاره 181
- سه. نماز و فرهنگ 181
- ب) فرهنگ پذیری 182
- ج) تبلیغ جهانی فرهنگ اسلامی 183
- اشاره 184
- ب) ایجاد اقتدار و تحول در معادلات سیاسی 184
- الف)وحدت و همدلی 184
- چهار. نماز و سیاست 184
- ج) تعمیق بصیرت سیاسی 185
- اشاره 187
- الف) فعال سازی روحیه تعاون و همیاری 187
- پنج) نماز و اقتصاد 187
- ب) بهبود رابطه کارگر و کارفرما 188
- ج) نزول برکات الهی 189
- نقش فراگیر 190
- د) تحکیم برابری و رفع اختلاف طبقاتی 190
- اشاره 190
- نماز بخوان تا آدم شوی 191
- پرسشنامه 193
- اشاره 194
- منشأ اختلاف 195
- مقدمه 195
- یک. وضو 195
- اشاره 195
- اشاره 195
- الف: شستن دستها 196
- موارد اختلافی در وضو 196
- پاسخهای شیعه 196
- دلیل اهل سنت 196
- ب: مسح سر 198
- الف: قرآن 199
- ج: مسح یا غَسل پاها 199
- ب: روایات 200
- دو. اذان و اقامه 201
- اشاره 201
- الف) کیفیت تشریع اذان 201
- بررسی موارد اختلافی 201
- ب) تثویب در اذان صبح 202
- ج) حیّ علی خیرالعمل 204
- د) شهادت ثالثه 206
- نقد و بررسی جمع بین صلاتین 208
- سه. اوقات نماز 208
- رمزگشایی از علت اصلی 208
- واجبات نماز از نگاه مذاهب اسلامی 209
- حنفیه 209
- حنبلیه 209
- چهار. ارکان و واجبات نماز 209
- اشاره 209
- الف( حکم بسمله 210
- شافعیه 210
- مالکیه 210
- بررسی برخی موارد اختلافی 210
- ب) دست بسته نماز خواندن 211
- ج) آمین گفتن پس از حمد 213
- پرسش اول 214
- ه) صلوات و سلام پیامبر بر خودشان! 216
- پرسش دوم 216
- پرسشنامه 218
- مقدمه 219
- اشاره 219
- یک. نماز پیامبران الهی(ع) 220
- ب) نماز اسماعیل(ع)و اسحاق(ع)و یعقوب (ع) 220
- الف) نماز حضرت ابراهیم(ع) 220
- د) نماز حضرت موسی(ع) 221
- ج) نماز حضرت شعیب(ع) 221
- ه) نماز حضرت داود(ع) 222
- ز) نماز حضرت زکریا(ع) 224
- و) نماز حضرت سلیمان(ع) 224
- ح) نماز حضرت عیسی(ع) 226
- دو. یهودیت 227
- اشاره 227
- الف) نماز در یهودیت 228
- 1. وجوب نماز 228
- 2. مقدمات نماز 229
- 3. نمازهای روزانه 231
- سه. مسیحیت 232
- اشاره 232
- ١. حواریون یا رسولان مسیح 233
- ٢. فرقه های مسیحی 233
- ٣. کتاب مقدس مسیحیان 235
- ٤. شعائر و عبادات 235
- ٥. نماز حضرت عیسی(ع) 236
- ٧. نمازهای روزانه مسیحیان 237
- ٦. جدایی از یهودیان 237
- اشاره 238
- چهار. آیین زردشت 238
- ١. زندگی و رسالت زردشت 239
- ٢. نماز در آیین زردشت 240
- ٤. نماز روزانه 241
- ٣. آمادگی برای نماز 241
- پرسشنامه 243
- اشاره 244
- مقدمه 244
- یک. آیین هندو 244
- اشاره 244
- فصل سوم: نماز در ادیان غیر الهی 244
- ١. اعتقادات اصلی 245
- 2. عبادت در آیین هندو 246
- ٣. نماز در آیین هندو 247
- دو. آیین بودا 249
- اشاره 249
- کتب مقدس بودایی 251
- عبادت بوداییها 251
- عبادات روزانه 252
- پرسشنامه 254
- اشاره 255
- بخش چهارم: دعوت به نماز 255
- مقدمه 256
- به گیتی نیست آرامش، از این رو 257
- الف) اصول هدایت و دعوت دیگران به نماز 259
- فصل اول: اصول و شیوه های هدایت و دعوت دیگران به نماز 259
- اشاره 259
- اشاره 259
- یک. شروع از خود 259
- سه. اصل جامعیت 260
- دو. اصل زمینه سازی 260
- چهار. اصل تدریج 260
- پنج) اصل اعتدال 261
- شش. اصل تداوم و استقامت 262
- هفت. اصل کرامت 262
- اشاره 263
- ب) روشهای عام در هدایت و دعوت دیگران به نماز 263
- اشاره 263
- یک. اعطای بینش و پاسخ به شبهات 263
- نمونهای از شبهات 264
- دو. انداز و تبیشیر 266
- سه. تشویق و تنبیه 267
- اشاره 267
- ب) شرایط تشویق و تنبیه 268
- الف) اشارهای به انواع تشویق و تنبیه 268
- ج) تناسب با عمل 269
- ح) شیوه های تنبیه 269
- چهار. معرفی الگوهای اهل نماز 271
- اشاره 271
- اشاره 272
- یک. دوره کودکی اول 272
- ج( روش ها و نکته های دعوت به نماز بر اساس سن مخاطب 272
- الف) ویژگیهای روانشناختی دوره کودکی اول (کمتر از 7سال) 272
- ب) روشهای ویژه دوره کودکی اول: فراهم آوردن زمینه مساعد 273
- الف) ویژگیهای روانشناختی دوره کودکی دوم (7 تا 12سال) 275
- دو. دوره کودکی دوم 275
- ب) روشهای ویژه دوره کودکی دوم: آموزش و درونی کردن 278
- سه. دوره دوره نوجوانی 278
- الف) ویژگیهای روانشناختی دوره نوجوانی (12 تا 18سال) 278
- ب) روشهای ویژه دوره نوجوانی 279
- اشاره 279
- اشاره 280
- اهداف تحکیم و تعمیق بنیانهای اعتقادی 280
- روش اول. تشکیل جلسات بحث و گفتگو 281
- دوم. تدوین برنامه مطالعاتی 281
- ترغیب و ترهیب، انذار و تبشیر، تشویق و تنبیه 281
- اشاره 282
- نکات مهم 283
- پرسشنامه 284
- یک. عوامل درونی ترک نماز 285
- الف) بینشی 285
- فصل دوم: بررسی علل ترک نماز و راههای درمان آن 285
- اشاره 285
- عوامل ترک نماز 285
- اشاره 285
- اشاره 285
- مقدمه 285
- عوامل ضعف ایمان به خدا 286
- اشاره 286
- درمان ضعف ایمان به خدا 287
- اشاره 288
- . 289
- شیطان 289
- عوامل غفلت 289
- دوست ناباب 289
- دنیاطلبی 289
- اشتغال افراطی به بهرههای دنیایی 289
- درمان غفلت 290
- اشاره 290
- الف) جهل به احکام 291
- اشاره 291
- انواع جهل 291
- ج) جهل به عواقب بی نمازی 292
- ب) جهل به اسرار، آثار و اهمیت نماز 292
- درمان جهل 292
- اشاره 292
- ب) گرایشی 293
- عوامل ضعف اراده 295
- اشاره 295
- درمان ضعف اراده 296
- ج) کنشی 298
- 1. کثرت گناه و شهوت رانی 299
- اشاره 299
- اشاره 299
- 3. خجالت 300
- اشاره 300
- اشاره 300
- درمان کثرت گناه و شهو ترانی 300
- 2. افراط و تفریط 300
- درمان افراط و تفریط 300
- درمان خجالت 301
- دو. عوامل بیرونی ترک نماز 301
- ب) دوست نامناسب 301
- الف) اعضای خانواده 301
- ج) شیطان 302
- د) بد عمل کردن برخی دینداران 303
- ه) محیط 304
- اشاره 304
- 2. گروه همساان 304
- 1. محیط خانواده 304
- 4. بازار و خیابان 305
- 3. محیط مدرسه و مربیان 305
- 5. ورزشگا هها 306
- 6. رسانه 306
- 7. حکومت 307
- 8. فعالیت های دشمنان 308
- پرسشنامه 309
- منابع 310
- Judaism, , USA:1985. P.83 316
ب) روشهای ویژه دوره کودکی دوم: آموزش و درونی کردن
سه. دوره دوره نوجوانی
الف) ویژگیهای روانشناختی دوره نوجوانی (12 تا 18سال)
نوجوانی عبور از مرحله کودکی به بزرگسالی است. این به آن معنا است که نوجوانان باید جنبههای کودکانه را کنار بگذارند و الگوهای رفتاری و نگرشی جدیدی را بیاموزند. در این مرحله انتقالی، وضع و جایگاه او مبهم بوده، نوعی سرگردانی و گمگشتگی درباره نقشهایی وجود دارد که انتظار میرود نوجوان آنها را ایفا کند. نوجوان در این زمان نه کودک است، نه بزرگسال. اگر مانند کودکان رفتار کنند، به آنها گفته میشود که متناسب با سن خودشان عمل کنند و اگر سعی کنند نظیر بزرگسالان عمل کنند، اغلب مورد سرزنش واقع می شوند.
دوران نوجوانی حسّاسترین و مهمترین دوره زندگی است. در این سنین تغییر و تحوّلات بسیاری هم از نظر جسمی و هم از جهت عاطفی و روانی برای نوجوان ایجاد میشود. نوجوان به سرعت رشد کرده، شاهد تکامل جسمانی و نیرومندی بدنی خویش است و همزمان عواطف و احساسات او دچار تحول اساسی میشود و افکار و آرزوها و نگرش او درباره افراد و محیط اطراف را تحت تأثیر قرار میدهد. در این دورانِ گذار، تمایلات و خواهشهای متضادی در او خودنمایی میکند؛ خودخواهی کودکانه با نوعپرستی خیرخواهانه درمیآمیزد و او را در برزخی میان کودکی و بزرگسالی رها میسازد و دچار نوعی بی ثباتی عاطفی و روانی و فکری میشود که از آن به "بحران بلوغ" یاد میکنند. این بحران، نوجوان را در وضعیت مبهم و پیچیدهای قرار میدهد که نمیداند چه باید بکند و همین عدم اطمینان نسبت به نقش خود، موجب پیدایش مشکلات زیادی برای نوجوان میشود و او را زودرنج و دو دل و بی ثبات میسازد.
در این دوره که مصادف با دوره رشد و بلوغ جسمی کودک است، دیگر ابعاد او نیز رشد می کند. در این دوره توانایی تفکر کودک رشد کرده، توانایی استدلال کردن، منظم کردن عقاید و فرضیهپردازی را به دست می آورند و می توانند فرضیه های خود را به روش منطقی آزمایش و متغیرهای متعدد را بررسی کنند. در این دوره تفاوت میان واقعیت و احتمالات برای نوجوان روشن می شود و به همین جهت،