کتابخانه بالقرآن

مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 74

صفحه 74

فصل پنجم: سبک زندگی نمازگزار

اشاره

حسین صفری

مقدمه

آنچه تاکنون گفته شد، شرایط نمازِ خواسته شده از ما بود؛ اما دانستن این نکته ضروری است که نمازگزار بودن، تنها به خواندن نماز و رعایت آداب آن محقق نمی شود، بلکه آداب، اوصاف و بایسته هایی است که با دارا بودن آن، انسان نمازگزار محسوب میشود. این شرایط از دو جنبه سلبی و ایجابی قابل بررسی است؛ یعنی نمازگزار باید مراقبت بر انجام برخی اعمال و از طرفی، دوری از برخی دیگر - که به آن موانع قبولی نماز گفته میشود - داشته باشد. مجموع این بایسته ها، روشی را در زندگی پیش روی نمازگزار قرار می دهد که به آن"سبک زندگی نمازگزار" گفته میشود. به سخن دیگر، نه تنها برای خودِ نماز آدابی است، بلکه برای نمازگزار نیز آدابی شرط شده است.

"سبک زندگی نمازگزار" به این معناست که در کنار امر قرآن و روایات به نماز، اوصافی نیز برای نمازگزار حقیقی بیان شده است. برای نمونه، می توان آیات 22 تا 34 سوره "معارج" را ذکر کرد.(1) در این آیات، در قالب بیان صفات "مصلّین"، شروطی برای زندگی نمازگزار بیان شده که مداومت بر نماز، یاد خدا، یاد قیامت و جریان دادن آن در زندگی و توجه به فقرای جامعه، از آن جمله است.

این آیات، نماز را کارگاه انسانسازی می داند که نمازگزاران را از رذایل ناشکیبایی، ناراستی و بخل دور می دارد و آنان را به مقام «مکرمون» می رساند.

1- إِنَ الانسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا﴿ 19 ﴾ إِذَا مَسَهُ الشر جَزُوعًا﴿ 2٠ ﴾ وَإذِاَ مَسَهُ الخْیرْ مَنوُعًا﴿ 21 ﴾ إلا المْصَلیِنَ﴿ 22) الَذِینَ هُمْ عَیَٰ صَلاَتِهِمْ دَائِمونَ﴿ 23 ﴾ وَالَذِینَ فِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌ مَعْلُومٌ﴿ 24 ﴾ لِلسَائِلِ وَالْمَحْرومِ﴿ 25)وَالَذِینَ یُصَدِقُونَ بِیَوْمِ الدِینِ﴿ 26 ﴾ وَالَذِینَ هُم مِنْ عَذَابِ رَ بِهِم مُشْفِقُونَ﴿ 27 ﴾ إِنَ عَذَابَ رَبِهِمْ غَیْرُمَأْمُونٍ﴿ 28 ﴾ وَالَذِینَ هُمْ لِفُروجِهِمْ حَافِظُونَ﴿ 29 ﴾ إِالا عَلیَٰ أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْماَنُهُمْ فَإِنَهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ﴿ 3٠ ﴾ فَمَنِ ابْتَغَیٰ وَ راءَ ذَٰلِکَ فَأُولَٰئِکَ هُمُ الْعَادُونَ﴿ 31 ﴾ وَالَذِینَ هُمْ أِمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَ اعُونَ﴿ 32 ﴾ وَالَذِینَ هُم بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمونَ﴿ 33 ﴾ وَالَذِینَ هُمْ عَیَٰ صَلاَتِهِمْ یُحَافِظُونَ﴿ 34 ﴾ أُولَٰئِکَ فِی جَنَاتٍ مُکْرَمُونَ﴿ 35 ﴾ )سورۀ معارج)