مفتاح: درسنامه عمومی معارف نماز صفحه 79

کریم اند؛ "أُوْلَئکَ فیِ جَنَّاتٍ مُّکْرَمُون".

ج) کسب روزی حلال و دوری از حرام خواری

از دیگر بایسته هایی که در ارتباط با خالق، باید مورد توجه قرار گیرد، تغذیه پاک و حلال است که باعث جلب خشنودی پروردگار، قبولی و کمال نماز و رسیدن به دستاوردهای فراوان مادی و معنوی آن می باشد؛ از این رو پیامبر اعظم(ص) درباره پیامدهای تغذیه حرام فرمودند: "عبادتِ همراه با حرام خواری، چون ساختمانی است بر روی شن"!(1) و فرمود: "نمازِ کسی که لقمه اش حرام است، تا چهل روز از ارزش چندانی برخوردار نیست و تا چهل روز، دعای او مستجاب نمی گردد و هر مقدار از بدن که پرورش یافته لقمه حرام باشد، سزاوار آتش و سوختن است".(2)

دو. در ارتباط با خلق خدا

اشاره

دومین محور رفتاری نمازگزار، حوزه ارتباطی او با خلق خداوند است. نمازگزار در این حوزه، نیز بایسته است از صفات پیشرو برخوردار باشد.

الف) امدادگرِ محرومان

اشاره

دوام در عبادت، باعث نمی شود که نمازگزاران واقعی به دست گیری و استمداد محرومان بیتوجه باشند. فعالیت آنان در این عرصه به گونه ای است که خدای سبحان می فرماید: «والّذین فی أموالهم حقّ معلوم للسّائل و المحروم»؛(3) (نمازگزاران حقیقی) آنهایی هستند که در اموالشان حق معلومی است برای تقاضا کنندگان و محرومان.

«حقّ معلوم» ذکر شده در آیه، درباره زکات و انفاق واجب فقهی نیست؛ چون در مکه هنوز حکم زکات فقهی نیامده بود؛ بلکه در مورد رسیدگی به امور پابرهنگان و محرومان و گرسنگان است؛ همانگونه که نقل شده مردی خدمت حضرت امام

1- الصلوهُ مَعَ أکلِ الحَرامِ کالبَناءِ علی الرَمل" (همان، ص 258)
2- "مَنْ أَکَلَ لُقْمَهَ حَرَامٍ لَمْ تُقْبَلْ لَهُ صَلاَهٌ أَرْبَعِینَ لَیْلَهً؛ وَ لَمْ تُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَهٌ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً وَ کُلُ لَحْمٍ . یُنْبِتُهُ الْحَرَامُ فَالنَارُ أَوْلَ بِهِ" (مجلسی، بحاراأنوار، ج 63 ، ص 314)
3- معارج: 24 و 25.