بررسی نظام تربیتی صحیفه سجادیه صفحه 175

نیز نتیجه مصیبت باری برای انسان به بار می آورد و نه تنها فحشا و فساد را در جامعه گسترش می دهد، بلکه انسانیت انسان را تباه می کند و مانع رسیدن انسان به مقام های والای انسانی می شود.(1) امام می فرماید: «وَ هَوایَ اَرْدانِی، وَ شَهَواتِی حَرَّمَتْنِی؛ و هوای نفسم، مرا تباه گردانیده و شهوت ها و پذیرفتن خواهش های نفسم، مرا بی بهره ساخته است».(2)

غریزه شهوت یکی از سرکش ترین غریزه ها و تندترین غریزه ای است که در وجود انسان نهاده شده و در رتبه پیش از نیروی غضبیه و قوای دیگر است. تا غریزه شهوت در انسان مهار نشود، انسان به آزادمنشی و پرهیزکاری نمی رسد.(3) ازاین رو، امام در موارد زیادی از سرکشی خواهش نفس، به خدا پناه می برد و می فرماید: «اَلّلهُمَّ اِنّی اَعُوذُ بِکَ مِنْ... اِلْحاحِ الشَّهْوَهِ؛ بار خدایا! به تو پناه می برم از اصرار خواهش نفس».(4)

3. اهداف تربیتی صحیفه در رابطه انسان با دیگران

اشاره

3. اهداف تربیتی صحیفه در رابطه انسان با دیگران

فعالیت های انسان افزون بر رفتارهای فردی، روابط او با دیگر انسان ها را نیز شامل می شود که با توجه به تنوع ارتباطات، دیدگاه های خاص تربیتی را می طلبد. این امر، زمانی از دیدگاه سیاسی بررسی می شود، گاهی رنگ

1- همان، صص 59 _ 68.
2- دعای 52، بند 7.
3- ریاض السالکین، ج 5، ص 304.
4- دعای 7.