- سخن نویسنده 1
- سپاسگزاری 3
- مقدمه 4
- هوش 6
- اشاره 6
- بخش اول: هوش چیست وبررسی آن چه اهمیتی دارد 7
- اشاره 7
- ویژگیهای رفتار هوشیار 15
- معیارهای مختلف در تعریف هوش 16
- رابطه بین هوش و نبوغ 19
- بخش دوم:انواع هوش 21
- هوش هیجانی و هوش عمومی 21
- ضریب هوش 21
- اشاره 21
- هوش هیجانی 23
- هوش هیجانی از نقطه نظر گلمن 25
- اشاره 25
- دیدگاههای هوش هیجانی 25
- کنترل هیجانات 26
- آگاهی از هیجانات خود 26
- خود انگیختگی 27
- تشخیص هیجانات در دیگران 27
- هوش هیجانی از نقطه نظر بار _ آن 28
- کنترل روابط 28
- اشاره 28
- مهارتهای میان فردی 30
- مهارتهای درون فردی 30
- خلق عمومی 31
- کنترل استرس 31
- سازگاری 31
- عوامل مؤثر بر افزایش هوش 32
- اشاره 32
- هوش از نگاه گاردنر 35
- اشاره 35
- هوش دیداری/ فضایی 36
- هوش منطقی / ریاضی 37
- هوش کلامی / زبانی 37
- هوش بدنی / جنبشی 38
- هوش موسیقی / ریتمیک 39
- هوش درون فردی 39
- هوش میان فردی (فرافردی) 40
- هوش طبیعت گرایی 41
- چه عواملی در ایجاد و توسعه هوشهای چندگانه مؤثر است؟ 42
- هوش دیداری / فضایی 43
- کاربرد تجارب و فرصتهای یادگیری در پرورش هوشهای چندگانه 43
- هوش منطقی / ریاضی 44
- هوش کلامی / زبانی 44
- هوش بدنی / جنبشی 45
- هوش موسیقیایی / ریتمیک 45
- هوش میان فردی (فرافردی) 46
- هوش درون فردی 46
- سؤال؛ چگونه هوش را شناسایی کنیم؟ 47
- هوش طبیعت گرایی 47
- اشاره 48
- انواع آزمونهای هوش 48
- طبقات هوش 48
- رابطه نتیجه آزمونهای هوش با نتایج تحصیلی 49
- کارکردهای هوش 50
- اشاره 53
- بخش سوم : عوامل مؤثردرهوش 53
- دو سال اول زندگی؛ دوران طلایی رشد مغز 53
- اشاره 53
- به چشمان کودک نگاه کنید 54
- با کودکتان صحبت کنید 54
- کنجکاوی کودک را تحریک کنید 55
- برای اشیاء اسم بگذارید 55
- موفقیت کودکتان را جشن بگیرید 55
- تغذیه با شیر مادر 56
- فقط پدر و مادر نباشید 56
- بازیهای فکری 57
- نواختن موسیقی 57
- ورزش و بازی 57
- خوردن صبحانه 57
- عوامل کمکی مؤثر بر هوش 57
- کنجکاویهای طبیعی 58
- مصرف کمتر غذاهای کمارزش 58
- بازیهای ویدئویی 58
- مطالعه 59
- متغیرهای اجتماعی 59
- اشاره 59
- تقویت روابط اجتماعی 59
- عوامل مؤثر بر تغییر نحوه و کارکرد هوش (متغیرهای هوش) 59
- متغیرهای زیست شناختی 60
- محیط خانواده 60
- روابط عاطفی 61
- انگیزههای محیطی 61
- خانواده و رشد ذهنی و هوشی 62
- راهکارها افزایش هوش کودکان خردسال 62
- نقش والدین در افزایش هوش کودکان 64
- 3. ارتباط چشمی برقرارکردن 66
- هوش و تأثیر آن بر کودکان 68
- نشانه های کودک باهوش 68
- بخش چهارم: تقویت هوش درمراحل مختلف زندگی 71
- دانستنیهای مغز جنین 71
- اشاره 74
- چگونه هوش فرزند را در رحم مادر تقویت کنیم؟ 74
- قبل از تولد 74
- آرامش مادران در دوران بارداری به هوش کودکان کمک میکند 76
- ارتباط کلامی مادر با جنین و وابستگی آن به هوش 77
- چه مفاهیمی را میتوان در دوران جنینی به فرزند آموخت؟ 77
- اشاره 77
- حس چشایی در جنین 78
- حس شنوایی در جنین 79
- تأثیر موسیقی بر جنین 81
- حس بویایی در نوزاد 82
- شش ماه نخست زندگی 83
- یک تا دو سالگی 84
- شش ماهگی تا یک سالگی 84
- اشاره 85
- بازیهای مناسب برای تقویت هوش نوزادان و کودکان 85
- نوزاد 86
- 8 هفته؛ نوزاد میبیند و انجام میدهد 88
- 4ماهه؛ قانون بقاء اشیاء 89
- 10 ماهه؛ کودک در آینه 90
- اشاره 91
- ورزشها و تمرینهای مناسب برای تقویت هوش نوزادان و کودکان 91
- بخش پنجم: هوش ورابطه آن باپیشرفت تحصیلی 94
- اشاره 94
- رابطه هوشهای چندگانه با انتخاب رشته تحصیلی و شغلی در آینده 95
- هوش، افزایش انگیزه و پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان 96
- اشاره 102
- خلاقیت 102
- تعاریفی از خلاقیت 103
- بخش اول : خلاقیت ودلایل آن 103
- منشأ خلاقیت 104
- سطوح خلاقیت 105
- اهمیت و ضرورت خلاقیت 107
- اشاره 108
- الگوی حل مسائل خلاقانه 108
- مرحله اول: حقیقت یابی 108
- مرحله چهارم: ایده یابی 109
- مرحله سوم: تجزیه و تحلیل 109
- مرحله پنجم: راه حل یابی 109
- مرحله دوم: پالایش 109
- مرحله ششم: بازخوردگیری 110
- پرورش خلاقیت و ایده پردازی 110
- نقش معلم و مربی در خلاقیت فرزندان 112
- بخش دوم: خصوصیات افرادخلاق 116
- اشاره 116
- انعطاف پذیری ادراکی 117
- هوش 117
- سیالیت فکری 117
- پیشینه تاریخی 118
- اعتمادبه نفس 118
- استقلال رأی و داوری 118
- دانش 118
- تمرکز ذهنی 118
- خطرپذیری 118
- ابتکار 118
- نیاز به کسب موفقیت 119
- بخش سوم: خلاقیت دردوره پیش دبستان ودبستان 120
- اشاره 120
- مهمترین ویژگیهای کودکان خلاق 126
- راههای پرورش خلاقیت در کودکان 128
- اشاره 128
- چه زمانی نیاز به ارزیابی خلاقیت کودک احساس میشود؟ 130
- بخش چهارم: ویژگی های دانش آموز خلاق درکلاس 132
- اشاره 132
- چگونه دانش آموزان را خلاق تربیت کنیم؟ 133
- دلایل و عوامل بازدارنده خلاقیت چیست؟ 138
- موانع خلاقیت در محیط مدرسه 139
- موانع خلاقیت در محیط خانواده 140
- نقش بازی در خلاقیت 143
- بخش پنجم: دوبازیگر مهم ونقش آن ها درافزایش خلاقیت 143
- اشاره 143
- سؤال؛ چرا بازی برای رشد کودکان ضرورت دارد؟ 146
- سؤال؛ چرا کودکان بازی را دوست دارند؟ 147
- اشاره 147
- انواع بازی 149
- رشد جسمی 150
- اشاره 150
- فواید بازی 150
- رشد زبان 151
- رشد خودپنداره 151
- رشد اجتماعی 151
- نقش اطلاعات در خلاقیت 152
- اشاره 152
- سؤال؛ رابطه خلاقیت و انگیزش چیست؟ 153
- هوش خلاقیت چه تفاوتی دارد 154
- دوتعامل مهم هوش وخلاقیت 154
- خلاق بودن ، یادگیری و یادهی ازطریق هوش های چندگانه 156
- نکته پایانی 159
- منابع 160
مقدمه
هوش و مسائل مربوط به آن، واژهای است که از ایام گذشته مورد توجه فلاسفه و متفکرین بوده است؛ به طور مثال بیش از دو هزار سال پیش، افلاطون در کتاب "جمهوریت"، هوش را تعیینکننده اصلی جایگاه سیاسی و اجتماعی افراد تعریف کرده است.
در طول زمانهای مختلف، این واژه به افراد مختلفی نسبت داده شده و از آنها به عنوان افرادی باهوش نام برده شده است. اما مطالعه علمی هوش، از قرن نوزدهم با ایده تفاوتهای فردی در علم ژنتیک و تکامل آغاز شد. روانشناسان معتقدند هیچ شاخه ای از روانشناسی به اندازه مطالعه و ارزیابی هوش در بهزیستی انسان مؤثر نبوده است.(1)
آنها معتقدند همانطور که افراد از نظر ظاهری با هم متفاوتند، از نظر خصایص روانی مانند هوش، استعداد و رغبت هم دارای تفاوتهای آشکاری هستند. تفاوتهای فردی از قدیم موردتوجه فلاسفه و اندیشمندان تربیتی بوده است. چنانچه افلاطون در کتاب جمهوریت عنوان میکند هر فرد باید به شغلی متناسب با استعدادهایش گمارده شود و اشاره میکند که اشخاص به طور کاملاً
1- مبانی روانشناسی عمومی/ اسماعیلی و گودرزی