مهارت معلمی صفحه 115

تعابیر مشابه و متعدد دیگر(1) نیز بیانگر این حقیقت است که اکراه، اجبار و زور در عرصه تعلیم و تربیت، ایمان و امور قلبی جایگاهی ندارد.

همچنین استبداد در رأی و بی توجهی به مردم و دانش پژوهان آثار سوئی دارد و نیاز است که در برخی از مسائل که امکان گرفتن نظر و مشورت وجود دارد، از دیدگاه دیگران نیز بهره برد. در فصل چهارم، به موضوع « نظرخواهی و مشورت» و اهمیت آن می پردازیم.

10. پرهیز ازکتمان علم

قرآن کریم درباره گناه کتمان جمله ای دارد که درباره هیچ گناهی ندارد و آن این است : (یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ یَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ) (2)؛ خداوند آنها را لعنت می کند و همه لعنت کنندگان نیز آنان را لعن می نمایند.»

اگر علمای یهود و نصاری که پیامبر اسلامn را همچون فرزند خود می شناختند، کتمان نمی کردند و اعلام می نمودند که پیامبر اسلام، همان کسی است که نشانه ها و بشارت های او در تورات و انجیل آمده است و یهودیان و مسیحیان به گواهی دانشمندانشان مسلمان می شدند، امروز بشریت به این روزگار نمی رسید.

کتمان علم نظیر کتمان کنز و ثروت از گناهان بزرگ تاریخی است. زشتی کتمان علم تا آنجاست که کیفرش دوزخ است. رسول گرامی اسلامn فرمودند: «اگر از کسی دانشی را بطلبند که می داند ولی کتمان کند، در قیامت لجامی از آتش بر دهانش می بندند.»(3)

11. پرهیز از علوم غیرضروری و غیرکاربردی

آن علمی در اسلام ارزش دارد که در آن رشد باشد؛ رشد علمی، عاطفی، تربیتی، اجتماعی، اقتصادی، صنعتی، سیاسی و عقلی.... اسلام عزیز هر علمی را ارزش نمی داند و می فرماید:

1- . (ما أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِجَبَّارٍ)؛ (ق:45)؛ «و تو مأمور به اجبار مردم نیستی [تا آنان را با زور به راه راست درآوری]» (ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ)؛ (مائده:99)؛ «بر پیامبر، جز ابلاغ [احکام الهی] نیست.»، (لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ؛ (بقره: 265)؛ «در [پذیرش] دین، اکراهی نیست.»
2- . بقره: 159.
3- . و روی عن النبی (ص) أنه قال من سئل عن علم یعلمه ثم کتمه ألجمه الله تعالی یوم القیامه بلجام من نار مجموعه ورام، ج 2، ص 7.