مستشرقان و پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله صفحه 133

حتماً باطل گرایان شک می کردند.

اکثر مفسران شیعی معتقدند منظور آیه این است که تو پیش از نزول قرآن نمی خواندی و نمی نوشتی؛زیرا اگر می خواندی و می نوشتی،آنان که در پی تشکیک در صحت وحیانی بودن قرآنند،با استناد به این پیشینه تو،درباره قرآن به شک می افتادند و می گفتند که این آیات ساخت توست. (1)برخی نیز می گویند:

مراد آیه این است که تو پیش از نزول قرآن نمی توانستی بخوانی یا بنویسی؛زیرا اگر می توانستی بخوانی و بنویسی،اهل باطل در صحت مطالب قرآن به شک می افتادند.

به عبارت دیگر،برخی از این آیه،نفی عادت پیامبر به خواندن و نوشتن،پیش از نزول قرآن را فهمیده اند و برخی نیز عدم توانایی ایشان بر این کار را برداشت کرده اند. (2)

فخر رازی می نویسد:

این یکی از معجزات پیامبر است که با آن که پیش از نزول قرآن کتابی نخوانده و چیزی ننوشته بود،این کتاب آسمانی پر محتوا را آورد. (3)

اکنون باید گفت:از تعاریف لغویان و مفسران درباره واژه امی بطلان برداشت مستشرقان از واژه امّی به خوبی روشن می شود.

ب)برداشت نادرست از گزارش های تاریخی

اشاره

بلاشر و نویسندگان دائره المعارف اسلام دو گزارش تاریخی نقل کرده اند که گویای آگاهی رسول خدا صلّی الله علیه و آله از نوشتن است.گفتنی است که محتوای این دو

1- (1) .فیض کاشانی،تفسیر صافی،ج4،ص119؛المیزان،ج 16،ص207.
2- (2) .طوسی،تبیان،ص216؛صفوه التفاسیر،شبّر،ص605.
3- (3) .مفاتیح الغیب،ج9،ص64.