مستشرقان و پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله صفحه 168

می گوید-سوره نجم بیست و سومین سوره مکی،اسراء پنجاهمین سوره مکی و حج هجدهمین سوره مدنی است. (1)جمع شدن آیات مختلف این سوره ها در یک حادثه بسیار بعید و برخلاف این روایت است.چرا که استثنا قایل شدن برای یک آیه از سوره مدنی حج-که بنا بر این حکایت در مکه نازل شده-مشکل بوده و برای سه آیه از آیات سوره اسراء که بنا به این گزارش پیش از دیگر آیه های این سوره و سوره های قبلی نازل شده،دشوار است.

ب)تناقضِ گزارش های داستان

همان طور که پیش تر اشاره شد،این داستان با نقل های متفاوتی در کتب تاریخی و تفسیری آمده است و میان گزارش ها تناقض های فراوان و آشکاری به چشم می خورد.یکی از پژوهشگران پس از نقل روایات طبری در تفسیر جامع البیان و تاریخ الامم و الملوک از داستان غرانیق،درباره تناقض روایات نقل شده می نویسد:

تناقض های آشکار در روایات این داستان در تفسیر جامع البیان و تاریخ طبری ما را وادار کرد تا همه این گزارش ها را به اختصار ذکر کنیم.اینک به تعدادی از این ناسازگاری ها که حتی گاه میان گزارش های یک راوی نیز رخ داده،اشاره می کنیم:

1.گزارش حالت درونی پیامبر و اندوه و آرزوی او:این مطلب در روایت اول محمد بن کعب قرظی،به صورت آرزویی که در روز حادثه برای پیامبر رخ داده بیان شده است:

«روزی پیامبر وارد مسجدالحرام شد و آرزو کرد در آن روز آیه ای که باعث نفرت قریش از او شود،نازل نگردد»؛ (2)