مستشرقان و پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله صفحه 266

این رفتارها نشان می دهد که کفار قریش برای رسیدن به هدف خود-که نابودی اسلام و مسلمانان بود-از هیچ کوششی،مشروع یا غیرمشروع،فروگذار نکردند.در این حال نباید از مسلمانان انتظار داشت که برای به دست آوردن حق خود دست به اقدامی نزده،آن را از مشرکان بازپس نگیرند.ماجراهایی از قبیل ضبط اموال مسلمانان و شکنجه شدید آنان از سوی کفار قریش،به مسلمانان برای استرداد حقوق از دست رفته خود اطمینان بیشتری می داد.

2-تضعیف نظامی قریش

انگیزه دیگری که به حملات مسلمانان به کاروان های قریش مشروعیت می بخشید،تضعیف نیروی نظامی آنان بود که همواره به مسلمانان تعرض می کردند و در طول سیزده سال حضور مسلمانان در مکه از هیچ توطئه و آزاری دریغ نداشتند.از عوامل اصلی حمله ابتدایی مسلمانان به مشرکان،زمین گیرکردن قریش و بازداشتن آنان از تجاوز به مدینه است که این را می توان استراتژی مهم مسلمانان دانست.«قریش برای تجارت خود با سرزمین شام،اهمیت خاصی قایل بودند.کاروان های تجارتی قریش،هنگام حرکت به سوی سرزمین شام،مسیری را طی می کردند که از میان دشت هایی درون کوه های رضوا از میان مدینه و دریا می گذشت.گذر کاروان ها از نزدیکی مدینه بود؛طوری که پیامبر می توانست بر کاروان های قریش شبیخون زده و تکیه گاه عمده مادی آنان را که به آن اعتماد می نمودند،مورد تهدید قرار دهد.بنابراین منطقی به نظر می رسید که رسول خدا صلّی الله علیه و آله فعالیت خویش را علیه این راه متمرکز نماید». (1)