رساله حلال و حرام صفحه 11

تقوای حلال و حرام

مؤلّف گوید: از سخنان معصومین(علیهم السلام) استفاده می شود که مهم ترین تقوا، تقوای درحلال و حرام است و مهم تر از آن تقوای در شبهات و حرام های مشکوک است، و در اعضای بدن مهم ترین تقوا مربوط به قلب و نیت و دوستی و دشمنی است، و پس از آن ها مهم ترین تقوا مربوط به زبان و شکم و حیا وعفت است، و تقوای زبان مهم تر از تقوای شکم و عفت است، و معنای تقوا، ترس از مخالفت خداوند است، نه ترس از ذات مقدس او چرا که او کریم و رحیم و رؤوف و مهربان است، و ترس از ذات مقدّس او دلیل عدم معرفت است، آری ترس از این که او با عدل خود با ما معامله کند صحیح است، جز این که او به مقتضای رحمت واسعه و سبقت رحمت او بر غضب و این که او از هر پدر و مادر مهربانی به بنده خود مهربان تر است، تا بنده او زمینه رحمت داشته باشد به او ترحّم می نماید، و او را می آمرزد، به شرط آن که بنده نیز اهل ترحّم و گذشت باشد، و گر نه خداوند همانند او با او معامله می کند چنا نکه فرموده است:

«وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ»(1)

امام صادق(علیه السلام) می فرماید: ابوذرّ می فرمود: یا مبتغی العلم قدّم لمقامک بین یدی الله عزّوجلّ فإنّک مثاب بعملک و کما تدین تدان...» یعنی ای طالب علم برای روزی که باید در محضر خداوند قرار بگیری کاری بکن، چرا که تو را به اندازه عملت پاداش می دهند و همان گونه که با مردم کرده ای با تو خواهد شد(2)!

از این رو زرنگی در کثرت عبادت نیست بلکه در خالص کردن عبادت است و خلوص در عبادت خشیهالله و نیّت صادق است، و عبادت با پرهیز از حرام پذیرفته می شود، و رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «گروهی از مردم هنگامی که در قیامت حاضر می شوند، حسنات و اعمال خوب آنها مانند کوه ها می باشد و خداوند آن ها را نابود می کند و مانند غبارهای پراکنده می شود، و ملائکه صاحبان اعمال را به دوزخ می برند» پس سلمان تعجّب نمود و گفت : یا رسول الله آنان کیانند؟ رسول خدا(صلی الله علیه