رساله حلال و حرام صفحه 16

امیرالمومنین(علیه السلام) از روح بلندی که داشت نسبت به غصب خلافت که بزرگترین ظلمی بود که به او روا داشته بودند فرمود : و اما استبدادی که نسبت به مقام خلافت بر ما شد - گر چه ما از نظر نسب و اتصال به رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) سزاوارتر به این مقام بودیم - ولکن این قضیه ای بود که گروهی آن را به خود اختصاص دادند و گروهی از آن گذشتند و حاکم خداوند است و محل احقاق حق قیامت است و ما در این ماجرا مانند کسی هستیم که همه چیز او را غارت کرده باشند(1).

تجارت حلال و تجارت حرام

خداوند ارزاق مردم را حلال تقسیم نمود ه و کسی که صبر کند خداوند روزی حلال را از راه بی گمان به او می رساند، و کسی که صبر نکند و حرام را انتخاب کند از روزی حلال محروم می شود و حرام قسمت او می گردد و حساب قیامت و عقاب و عذاب آخرت برای او باقی می ماند و برکت از مال و زندگی و کسب و کار او گرفته می شود و با خوردن حرام ، روح عبادت و لذّت مناجات خدا نیز از او سلب خواهد شد، برای نمونه به دو قصّه توجّه فرمایید :

1- ... و من کلام له ع لبعض أصحابه و قد سأله: کیف دفعکم قومکم عن هذا المقام و أنتم أحق به فقال: یَا أَخَا بَنِی أَسَدٍ إِنَّکَ لَقَلِقُ الْوَضِینِ تُرْسِلُ فِی غَیْرِ سَدَدٍ وَ لَکَ بَعْدُ ذِمَامَهُ الصِّهْرِ وَ حَقُّ الْمَسْأَلَهِ وَ قَدِ اسْتَعْلَمْتَ فَاعْلَمْ أَمَّا الِاسْتِبْدَادُ عَلَیْنَا بِهَذَا الْمَقَامِ وَ نَحْنُ الْأَعْلَوْنَ نَسَباً وَ الْأَشَدُّونَ بِالرَّسُولِ ص نَوْطاً فَإِنَّهَا کَانَتْ أَثَرَهً شَحَّتْ عَلَیْهَا نُفُوسُ قَوْمٍ وَ سَخَتْ عَنْهَا نُفُوسُ آخَرِینَ وَ الْحَکَمُ اللَّهُ وَ الْمَعْوَدُ إِلَیْهِ یَوْمُ الْقِیَامَهِ [الْقِیَامَهُ] وَ دَعْ عَنْکَ نَهْباً صِیحَ فِی حَجَرَاتِهِ وَ لَکِنْ حَدِیثاً مَا حَدِیثُ الرَّوَاحِلِ وَ هَلُمَّ الْخَطْبَ فِی ابْنِ أَبِی سُفْیَانَ فَلَقَدْ أَضْحَکَنِی الدَّهْرُ بَعْدَ إِبْکَائِهِ وَ لَا غَرْوَ وَ اللَّهِ فَیَا لَهُ خَطْباً یَسْتَفْرِغُ الْعَجَبَ وَ یُکْثِرُ الْأَوَدَ حَاوَلَ الْقَوْمُ إِطْفَاءَ نُورِ اللَّهِ مِنْ مِصْبَاحِهِ وَ سَدَّ فَوَّارِهِ مِنْ یَنْبُوعِهِ وَ جَدَحُوا بَیْنِی وَ بَیْنَهُمْ شِرْباً وَبِیئاً فَإِنْ تَرْتَفِعْ عَنَّا وَ عَنْهُمْ مِحَنُ الْبَلْوَی أَحْمِلْهُمْ مِنَ الْحَقِّ عَلَی مَحْضِهِ وَ إِنْ تَکُنِ الْأُخْرَی- فَلا تَذْهَبْ نَفْسُکَ عَلَیْهِمْ حَسَراتٍ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِما یَصْنَعُونَ. (نهج البلاغه، ج2/64)