رساله حلال و حرام صفحه 23

6- ابوبصیر گوید: شخصی به امام باقر(علیه السلام) گفت: من ضعیف العمل و قلیل الصیام هستم و لکن می کوشم و امیدوارم که جز حلال نخورم» امام باقر(علیه السلام) به او فرمود: چه اجتهادی بهتر از اجتهاد در حفظ شکم و عفّت می باشد(1)؟!

پرهیز از شبهات ما لی و غیر مالی

امام صادق(علیه السلام) فرمود: با تقواترین مردم کسی است که هنگام شبهه توقف کند، و عابدترین مردم کسی است که واجبات را به خوبی انجام بدهد، و زاهدترین مردم کسی است که از حرام پرهیز کند، و کوشاترین مردم کسی است که از گناه پرهیز نماید(2).

مؤلف گوید: قصّه مرحوم ملا کاظم ساروقی و پرهیز او از خوردن مالی که زکات آن داده نشده بود در زمان ما واقع شده و در اثر این عمل خداوند به او عنایت نمود و حافظ کلّ قرآن با قرائت صحیح و تفسیر آیات با بیان اهل البیت(علیهم السلام) شد.

امیرالمؤمنین(علیه السلام) می فرماید: از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) شنیدم که می فرمود: هر پادشاهی خطوط قرمزی دارد، و خطوط قرمز خداوند حلال و حرام اوست، و مشتبهات بین حلال و حرام است [و شما باید از مشتبهات پرهیز کنید مبادا گرفتار حرام شوید] چنان که اگر چوپانی به طرف خطوط قرمز برود چیزی نمی گذرد که گوسفندان او در وسط خطوط قرمز قرار می گیرند، پس شما از مشتبهات پرهیز کنید [تا گرفتار حرام نشوید](3).

1- ... عده من أصحابنا ، عن أحمد بن أبی عبد الله ، عن أبیه ، عن النضر بن سوید ، عن یحیی بن عمران الحلبی ، عن معلی أبی عثمان ، عن أبی بصیر قال قال رجل لأبی جعفر علیه السلام إنی ضعیف العمل قلیل الصیام ولکنی أرجو أن لا آکل إلا حلالا قال فقال له أی الاجتهاد أفضل من عفه بطن وفرج. (مرآه العقول، ج8/67)

2- ... حدثنا محمد بن علی ماجیلویه رضی الله عنه، عن عمه محمد بن أبی القاسم، عن أحمد بن أبی عبد الله، عن العباس بن معروف، عن أبی شعیب یرفعه إلی أبی عبد الله علیه السلام قال: أورع الناس من وقف عند الشبهه، أعبد الناس من أقام الفرائض، أزهد الناس من ترک الحرام، أشد الناس اجتهادا من ترک الذنوب. (خصال صدوق، ص16، ح56)

3- ... أخبرنا أبو الحسن ، قال : أخبرنا أبو سهل أحمد بن محمد بن عبد الله بن زیاد القطان ، قال : حدثنا إسماعیل بن محمد بن أبی کثیر القاضی أبو یعقوب الفسوی ، قال : أخبرنا مکی بن إبراهیم ، قال : أخبرنا السری بن عامر ، قال : صعد النعمان بن بشیر علی منبر الکوفه ، فحمد الله وأثنی علیه وقال : سمعت رسول الله صلی الله علیه وآله یقول : إن لکل ملک حمی ، وإن حمی الله حلاله وحرامه والمشتبهات بین ذلک ، کما لو أن راعیا رعی إلی جانب الحمی لم تثبت غنمه أن تقع فی وسطه ، فدعوا المشتبهات. (بحارالانوار، ج67/306، امالی طوسی، ج1/381)