رساله حلال و حرام صفحه 37

مؤلّف گوید: آنچه گذشت مربوط به حق الله است و درباره حق الناس از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) نقل شده که فرمود: کسی که از مردم قرضی بگیرد و نیّت پرداخت آن را نداشته باشد سارق محسوب می شود(1).

و فرمود: کسی که با زنی ازدواج کند ، و مهری برای او تعیین نماید ، و نیّت او این باشد که مهر او را ندهد ، زانی محسوب می شود(2).

حبط اعمال با خوردن مال حرام

در تفسیر آیه «یَوْمَ یَرَوْنَ الْمَلائِکَهَ لا بُشْری یَوْمَئِذٍ لِلْمُجْرِمِینَ وَ یَقُولُونَ حِجْراً مَحْجُوراً وَ قَدِمْنا إِلی ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُوراً»(3).

از حضرت رضا(علیه السلام) نقل شده که فرمود: هنگامی که قیامت بر پا می شود خداوند اعمال قومی را - که سفید و نورانی است - آماده می کند ، و به صاحبان آن ها می فرماید : «اعمال خود را دریافت کنید» و چون آن ها به اعمال خود نزدیک می شوند ، خداوند امر می کند تا آن اعمال نابود شوند ، وآن اعمال ، همانند غبار، پراکنده می شوند.

سپس حضرت رضا(علیه السلام) فرمود : به خدا سوگند آنان اهل نماز و روزه بوده اند ، و لکن هنگامی که حرامی برای آنان آماده می شده ، آن را می گرفته و باکی نداشته اند(4).

1- ... حدثنی الحسن بن عبد العزیز الجروی نا یحیی بن حسان نا محمد بن أبان الجعفی عن زید بن اسلم عن عطاء بن یسار عن أبی هریره قال قال رسول الله صلی الله علیه وسلم من أدان دینا وهو ینوی ألا یؤدیه لصاحبه فهو سارق. (مکارم الاخلاق، ص90)

2- ... ولفظ روایه البزار وغیره مرفوعا: "من تزوج امرأه علی صداق وهو ینوی أن لا یؤدیه إلیها فهو زان". [7].(لواقح الانوار القدسیه فی بیان العهود المحمدیه، ص313؛ کنزالعمال، ج12/14)

4- ... وأروی أنه إذا کان یوم القیامه رفع الله أعمال قوم کأمثال القباطی، فیقول الله: اذهبوا فخذوا أعمالکم، فإذا دنوا منها قال الله عز وجل: کن هباء. فصارت هباء، وهو قوله: (وقدمنا إلی ما عملوا من عمل فجعلناه هباءا منثورا) ثم قال: أما والله لقد کانوا یصلون ویصومون، ولکن إذا عرض لهم الحرام کانوا یأخذون ولم یبالوا. (فقه الرضا، ص256)