رساله حلال و حرام صفحه 70

صفحه 70

خوردن از حرام برای تداوی و درمان بیماری جایز است؟ برخی از فقها فرموده اند: مطلقاً جایز نیست، و بعضی تداوی با شراب و سایر مسکرات را جایز ندانسته اند، و بعضی تداوی با هر حرامی را جایز دانسته اند(1).

مؤلف گوید: با بودن وجه جمع بین روایات ، قول اخیر دور از احتیاط است. والله العالم.

معنای «فی حلالها حساب و فی حرامها عقاب»

عبارت فوق ضمن سخنان معصومین(علیهم السلام) دیده می شود و مقصود از جمله «فی حلالها حساب» این نیست که خداوند از نعمت هایی که به بندگان خود روزی نموده و به طور حلال و دور از اسراف و تبذیر و با رعایت اقتصاد مصرف نموده اند، سؤال نماید ، آری اگر در کیفیّت مصرف زیاده روی و تبذیر و اسراف کرده باشند، مورد سؤال و مؤاخذه واقع خواهند شد، امّا سؤال و حساب از این که چه مقدار خورده اند و یا چه نوع غذایی را انتخاب کرده اند، از روایات چنین چیزی استفاده نمی شود بلکه فرموده اند چنین سؤالاتی در قیامت نخواهد شد.

1- ... البقره: فمن اضطر غیر باغ ولا عاد فلا إثم علیه إن الله غفور رحیم. (البقره: ١٧٣) المائده: فمن اضطر فی مخمصه غیر متجانف لاثم فان الله غفور رحیم. (المائده: ٣) الانعام: فمن اضطر غیر باغ ولا عاد فان ربک غفور رحیم. (الانعام: ١٤٥) وقال تعالی: وقد فصل لکم ما حرم علیکم إلا ما اضطررتم إلیه. (الانعام: ١٩٩) النحل: فمن اضطر غیر باغ ولا عاد فان الله غفور رحیم. (النحل: ١١٥) تفسیر: تدل هذه الآیات علی جواز الأکل والشرب من المحرم عند الضروره إذا لم یکن باغیا أو عادیا. وفسر الباغی بوجوه: منها الخارج علی إمام زمانه. ومنها الآخذ عن مضطر مثله، بأن یکون لمضطر آخر شئ یسد به رمقه فیأخذه منه، وذلک غیر جائز، بل یترک نفسه حتی یموت ولا یمیت الغیر. ومنها الطالب للذه، کما ذهب إلیه جمع من الأصحاب. وأما العادی فقیل: هو الذی یقطع الطریق، وقیل: [هو] الذی یتجاوز مقدار الضروره، وقیل: الذی یتجاوز مقدار الشبع. وفی بعض الروایات عن الصادق علیه السلام أنه قال: الباغی الذی یخرج علی الامام، والعادی الذی یقطع الطریق لا تحل لهما المیته. وستأتی الاخبار فی ذلک وغیره. وقوله سبحانه "غیر متجانف لاثم" أی غیر مائل إلی إثم، بأن یأکل زیاده علی الحاجه، أو للتلذذ، أو غیر متعمد لذلک ولا مستحل، أو غیر عاص بأن یکون باغیا علی الامام أو عادیا متجاوزا عن قدر الضروره، أو عما شرع الله بأن یقصد اللذه لا سد الرمق. وسیأتی تمام القول فی ذلک فی محله إنشاء الله. واختلف فیما إذا کانت الضروره من جهه التداوی هل هی داخله فی عموم تلک الآیات؟ وهل یجوز التداوی بالحرام عند انحصار الدواء فیه؟ فذهب بعض الأصحاب إلی عدم جواز التداوی بالحرام مطلقا، وبعضهم إلی عدم جواز التداوی بالخمر وسائر المسکرات وجواز التداوی بسائر المحرمات، وبعضهم إلی جواز التداوی بکل محرم عند انحصار الدواء فیه. (بحارالانوار، ج59/79-80)

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه