اخلاق اسلامی صفحه 88

گذشت داشته باشد، از مصادیق مکارم اخلاق شمرده شده است.

مردی به محضر امام صادق علیه السلام آمد و عرض کرد: مرا به مکارم اخلاق آگاه گردان.

حضرت فرمود:

«ألْعَفْوُ عَمَّن ظَلَمَکَ وصِلَهُ مَنْ قَطَعَکَ...(1)؛ بخشیدن کسی که به تو ستم روا داشته است و ارتباط با کسی که از تو بریده است...».

اجتماع اسلامی

در اجتماعی که اسلام بر آن حاکم است، مردم بیش از دیگران موظّف به رعایت مسائل اخلاقی در روابط اجتماعی هستند. زیرا امّت اسلام دارای بهترین مکتب الهی است؛ مکتبی بلند مرتبه که هیچ مذهبی بالاتر و برتر از آن نیست(2).

اجتماع اسلامی که افراد آن به عنوان برادران ایمانی با یکدیگر ارتباط داشته(3) ، با نگاه انسانی و الهی به هم می نگرند، به جاست که روابطی بر اساس مسائل فقهی و اخلاقی در محدودۀ عقل و شرع داشته باشند.

با نگاهی سطحی به جوامع اسلامی، عکس مطلب فوق مشاهده می شود. روابط محرم و نامحرم، مجالس عروسی، روابط تجاری و معاملاتی در بازارها و شرکتها، ضوابط اخلاقی و قانونی در ادارات، وضع تعلیم و تربیت در خانواده ها و مدارس (ابتدایی، متوسط، عالی) وضع حکومتها و روابط زمامداران با رعیت و مردم و... مطابق با شرع انور نیست! البته موارد نادری در برخی از مردم متدین وجود دارد که این کافی برای تشکیل اجتماع اسلامی و انسانی نیست.

علت چیست ؟

1

غالب مسلمانان اطّلاعی از آداب فردی واجتماعی اسلام ونیز اخلاق اسلامی ندارند.

2

ظهور دنیاگرایی وتجمّل گرایی حاکم بر زمامداران امر، در غالب کشورهای اسلامی مردم را به جانب سستی در مذهب کشانده است.

1- (1) - وسائل، ج 11، ص 156، حدیث 6.
2- (2) - الاسلام یعلو ولا یُعلی علیه. مکاسب شیخ انصاری صفحه158 .
3- (3) - إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَهٌ. سوره حجرات آیه 10.