آیین اخلاق در قرآن صفحه 416

مقدّر شده، مربوط نمی‌شود، بلکه به عنوان درسی است که از تاریخ انسانی و از قانون هستی به دست می‌آید، بنابراین مهم آن هشدار به توانگران و قدرتمندان است تا ببینند که امنیّت و رفاه آنها در موضع توهّم و بطلان است.

ب- عنصری که به تأیید گروه مؤمنان مربوط می‌شود

در اینجا بالاتر از زندگی جسمی و مادّی محض، زمینه و مجال دیگری وجود دارد که از اهمّیّت و ارزش بالایی برخوردار است، یعنی: زمینه سرانجام معنوی (و مثل علیای) ایشان و میدان مشاعر اجتماعی آنان و به این لحاظ می‌بینیم که برعکس (موارد قبلی) وعده‌ها خیلی بیشتر و مستقیم‌تر و واضح‌تر است. و در ضمن مخالفت‌های گزنده‌ای که بر ضدّ پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و اصحابش، اتّفاق افتاد، هم‌پیمانی و هم‌قسم شدن کافران و منافقان بود، که قرآن مجید بر این بسنده نکرده است که به مؤمنان این دلداری را بدهد و به آنها بگوید: «وَ إِنْ تُصِبْکُمْ سَیِّئَةٌ یَفْرَحُوا بِها وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا لا یَضُرُّکُمْ کَیْدُهُمْ شَیْئاً» «1». و نیز به این اکتفا نکرده که می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ یُدافِعُ عَنِ الَّذِینَ آمَنُوا.» «2»، بلکه به آنان وعده ایجابی و مثبت می‌دهد: «وَ أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ.» «3»، «وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ.»* «4»، «إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ.»* «5» و او است: «وَلِیُّ الْمُؤْمِنِینَ» «6»، و «مَوْلَی الَّذِینَ آمَنُوا.» «7»، «فَنِعْمَ الْمَوْلی وَ نِعْمَ النَّصِیرُ.» «8».

و هرگاه قدرت منحصرا در دست خداست، پس او مقداری از آن را به اولیای خود مرحمت

__________________________________________________
(1)- آل عمران (3) آیه 120 (- یک ب): و چنانچه حادثه ناگواری برای شما رخ دهد، خوشحال می‌شوند، امّا اگر در برابر کینه‌توزی‌های آنها استقامت کنید، و پرهیزگار و خویشتن‌دار باشید. آنان نمی‌توانند با نقشه‌های شوم خود به شما لطمه وارد کنند.
(2)- حج (22) آیه 38 (- یک ب): خداوند از کسانی که ایمان آورده‌اند، دفاع می‌کند.
(3)- انفال (8) آیه 19 (- یک ب): و خداوند با مؤمنان است.
(4)- بقره (2) آیه 194، توبه/ 36، 123 (- 3 ب): و بدانید خدا با پرهیزگاران است.
(5)- بقره (2) آیه 153، انفال/ 46، 66: زیرا خداوند با صابران است.
(6)- آل عمران (3) آیه 68، محمّد/ 11، حج/ 38 (- 3 ب): خداوند ولیّ و سرپرست مؤمنان است.
(7)- آل عمران (3) آیه/ 68 محمّد/ 11، حج/ 38 (- 3 ب): خداوند مولی و سرپرست مؤمنان است.
(8)- آل عمران (3) آیه 68، محمّد/ 11، حج/ 38 (- 3 ب): پس مولی و سرپرستی نیکو و یار و یاور خوبی است.