آیین اخلاق در قرآن صفحه 6

روش ما در این کتاب‌

جای خوشبختی است، این کتاب که ما اقدام به طبع و نشر آن نموده‌ایم، دارای 780 صفحه از نوع قطع بزرگ است که در سال 1950 میلادی نسخه فرانسوی آن از طرف هیئت علمی الأزهر به چاپ رسیده بود، و اوّلین‌بار- پس از این‌که از طرف دکتر عبد الصّبور شاهین در سال 1393 ه 1973 م به عربی برگردان شد- در مؤسسّه رسالت بیروت چاپ شد و در «دار البحوث العلمیّه» ی کویت، افست کردند و همچنین، سومین بار منتشر شد. تمام تلاش من بر این شد که روی عبارات کتاب دقت داشته و آن را به‌گونه‌ای درآورم که نزدیکتر به وضع کنونی شود؛ به این ترتیب که با تمام منابع و مآخذی که امکان دسترسی داشتم و آنچه را که درباره همین مطالب، نویسنده کتاب از آنها بحث کرده، با همه آنها مقابله کنم.

بیشتر آیات قرآنی را که در این کتاب آمده است، استخراج کردم و با قرآن مجید مقابله کرده و مطابق اعراب قرآن کریم اعراب‌گذاری نمودم؛ با علم به اینکه برخی از آیات شریفه اصلا نوشته نشده بود و بعضی به صورت صحیح و بعضی ناصحیح- نه نسبت آیه به سوره و نه ترتیب و شماره آنها- آمده بود؛ علاوه بر این‌که نویسنده کتاب، گاهی عبارت خود را از آیه قرآنی اقتباس کرده است که من در حاشیه- تحت عنوان اقتباس از آیه کریمه- به این موارد اشاره کرده و نام سوره و شماره آیه را ذکر کرده‌ام.

مرجع احادیث شریفه را از «صحاح» (صحاح ششگانه) و کتاب‌های حدیثی دیگر برحسب روش معمول در کارهای تحقیقی، تعیین کرده‌ام؛ بدین ترتیب که اوّل نام کتاب سپس شماره جلد و صفحه و شماره حدیث را آورده‌ام. با علم به این‌که نویسنده محقّق زحمت زیادی کشیده است، ولی حدیث را به صورت متعارف کنونی نقل نکرده، بلکه تنها به نام کتاب و باب مربوط بسنده کرده است؛ مثلا: صحیح البخاری: باب چهارم یا کتاب زکات- به‌طور مثال- یا اصلا حدیث را نیاورده است. البتّه، من برگردان عربی را به خاطر رعایت امانت علمی- با این‌که جلد و صفحه و شماره حدیث را آورده‌ام- به حال خود واگذاشته‌ام.

وانگهی تعلیقات من بر پاره‌ای از مواردی که نویسنده کتاب یا مترجم عربی آن نیز ذکر کرده‌اند، از باب همخوانی و مقایسه با مذاهب دیگر است. و هم‌چنین، به یک منبع- آن‌طوری که نویسنده ذکر می‌کند- بسنده نکرده‌ام؛ بلکه نهایت تلاش ممکن را برای ثبت منابع دیگری به