آیین اخلاق در قرآن صفحه 93

تطبیقی آن را بیان می‌نماید.

ج- اجماع:

عقیده ما ازهرجهت و در هر موقعیّت این است که سنّت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم مبدأ الزام‌آور می‌باشد.

- بیهقی، 4/ 70؛ الصّواعق، ص 115 و 190؛ مجمع الزّوائد، 9/ 187.

رابعا: درحالی‌که بعضی از اصحاب حدیث اهل سنّت گریه بر اموات را تحریم کرده‌اند، به این دلیل که پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم نهی فرموده است، به‌طوری که در صحیح بخاری آمده است (2/ 106)، که این نهی بر گریه همراه با دروغ و ناله و فریاد بیتابانه، حمل می‌شود. ابن قدامه در کتاب المغنی، 2/ 411، نقل می‌کند: اهل خانه وقتی که داد و فریاد و بیتابی می‌کنند، ملک الموت کنار در خانه می‌ایستد و می‌گوید: «اگر بر من فریاد می‌زنید که من مأمورم و اگر بر مرده‌تان می‌نالید که او دفن شده است و اگر بر پروردگارتان است که وای و فریاد بر شما که من بارها و بارها میان شما برمی‌گردم.»

خامسا: نقل کرده‌اند، وقتی که رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم، از جنگ احد به مدینه برمی‌گشت، صدای ناله و گریه از هر خانه‌ای که کشته‌ای داشتند، می‌شنید، ولی از خانه عمویش حمزه صدایی نشنید، فرمود: «امّا حمزه گریه‌کنندگانی ندارد.»، به اهل مدینه دستور دادند که بر مرده‌ای نگریند، مگر این‌که اوّل برای حمزه گریه کنند، مردم برای حمزه نوحه‌سرایی می‌کردند و می‌گریستند و تا امروز ادامه می‌دهند». ر. ک: اسد الغابة و الطبقات الکبری، 2/ 44؛ السّیرة النّبویه ابن هشام، 3/ 104؛ الکامل فی التاریخ، 2/ 113؛ مجمع الزّوائد، 6/ 120؛ وسائل الشّیعه، 2/ 922؛ السّیرة الحلبیّة، 2/ 246؛ الإمتاع مقریزی، ص 154؛ المصنّف ابن ابی شیبه، ج 6 و 12؛ کنز العمّال، 6/ 223 و 13/ 112. بنابراین این حدیث به سه طریق از صحابه نقل شده است، ولی عایشه آن را با تمسّک به آنچه در حافظه داشت و به عموم قرآن، مردود شمرده است.

درصدد جواز یا حرمت گریه برای اموات نیستیم، ولی به خواننده محترم فرصت تفکّر را می‌دهیم تا با مراجعه به منابع ذیل- برای نمونه- دریابد که بی‌حدّ و بی‌حساب گریه از زمان آدم بر پسرش هابیل تا امروز ادامه دارد، چون سنّتی طبیعی است:

ر. ک: العرائس ثعالبی، ص 64، چاپ بمبئی و ص 130 و 155؛ الطبقات الکبری ابن سعد، 1/ 123 و 2/ 60، چاپ دوم، بیروت؛ فرائد السّمطین، 1/ 152، حدیث 114 و 2/ 34، حدیث 271؛ و المصنّف ابن ابی شیبه، ج 6 و 12؛ کنز العمّال، 13/ 112، چاپ دوم و 15/ 146 و 6/ 223 چاپ اوّل، تاریخ دمشق، 2/ 229، حدیث 367 و 327 و 831؛ مجمع الزّوائد، 9/ 118 و 179 و 189؛ الفضائل احمد بن حنبل، حدیث 231؛ المستدرک حاکم، 3/ 139 و 4/ 464؛ تاریخ بغداد، 12/ 398 و 7/ 279؛ المناقب خوارزمی، ص 26، ینابیع المودّة، ص 53 و 135؛ سنن بیهقی، 4/ 70؛ سنن ابن ماجه، 2/ 518؛ ذخائر العقبی، ص 119 و 147 و 148؛ دلائل النّبوة بیهقی، در شرح حال امام حسین علیه السّلام به نقل از تاریخ دمشق، حدیث 622 و 612- 614 و 626- 630؛ المعجم الکبیر طبرانی، بخش زندگانی امام حسین علیه السّلام، ص 122،

حدیث 45 و 48 و 95؛ کفایة الطّالب، ص 279؛ أعلام النّبوة ماوردی، ص 83 باب 12، نظم درر السّمطین، ص 215؛ البدایة و النهایة ابن کثیر، 6/ 230 و 8/ 199؛ الرّوض النّضیر، 1/ 89 و 92، 93 و 3/ 24؛ مروج الذّهب، 2/ 298؛ اسد الغابة، 1/ 208؛ معراج الوصول زرندی؛ حلیة الاولیاء، 3/ 135؛ الرّیاض النضّرة 2/ 54، چاپ اوّل.