- درآمد 1
- پیشگفتار 3
- اشاره 9
- بخش اول: مروارید نبوت در یک نگاه 9
- روزشمار زندگی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 10
- سال اول هجری 15
- سال دوم هجری 16
- سال سوم هجری 17
- سال چهارم هجری 18
- سال ششم هجری 19
- سال پنجم هجری 19
- سال هفتم هجری 20
- سال هشتم هجری 21
- سال دهم هجری 22
- سال نهم هجری 22
- سال یازدهم هجری 23
- بخش دوم: 114 جلوه رفتاری و گفتاری پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 24
- اشاره 24
- فصل اول: اخلاق فردی 25
- درآمد 25
- اشاره 28
- آینه نبی صلی الله علیه و آله 28
- 1 لباس و پوشش 29
- 2 خوردن و آشامیدن 31
- 3 بهداشت 35
- 4 آراستگی 38
- 5 خواب و استراحت 40
- 6 توکل 42
- 7 خداترسی و ذکر مدام 44
- 8 قرآن خواندن 47
- 9 عبادت رسول اللَّه صلی الله علیه و آله 49
- 10 نیایش 52
- 11 نمازگزاری 55
- 12 روزه 58
- 13 همرنگی و دوری از تکلّف 61
- 14 انجام کارهای شخصی 64
- 15 حفظ زبان 66
- 16 شوخ طبعی 67
- 17 استقامت و پایداری 73
- 18 نظم و انضباط 77
- 19 قناعت و ساده زیستی 82
- 20 دلسوزی 85
- 21 محکم کاری 87
- 22 خوش رویی 88
- 23 خویشتنداری 91
- 24 محبت نبوی 93
- 25 حیای رسول اللَّه صلی الله علیه و آله 95
- 26 شرح صدر و گذشت 97
- 27 صلابت و قاطعیت رسول اللَّه صلی الله علیه و آله 101
- 28 زهد پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 104
- 29 خشوع 111
- 30 فروتنی 112
- 31 صبر و تحمل 114
- 32 وقتشناسی 117
- 33 عزت نفس 119
- 34 توبه و استغفار 122
- 35 سخاوت رسول اعظم صلی الله علیه و آله 126
- 36 شجاعت 127
- 37 تکبر گریزی 130
- 38 علم پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 132
- 39 گناه گریزی 134
- 40 انس با خدا 136
- 41 تکریم دیگران 139
- 42 مدارا 141
- 43 خاموشی 144
- 44 دوراندیشی 146
- 45 فصاحت و بلاغت 149
- 46 علاقه به زادگاه 150
- 47 بزرگواری و چشم پوشی 152
- 48 امانتداری 155
- 49 راستگویی 157
- 50 یکساننگری 158
- 51 احسان و نیکی به سائل 160
- 52 غیبت گریزی 162
- 53 وفای به عهد 164
- 54 گریستن بر فراق خویشاوندان 167
- 55 بخل گریزی 170
- 56 مسافرت 172
- 57 شبانی 175
- 58 تجارت 177
- 59 رأفت به حیوانات 180
- 60 کودکی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 182
- فصل دوم: اخلاق خانوادگی 182
- 61 پاسداشت مقام مادر 184
- 62 همسر گزینی 187
- 63 مهریه (مادی و معنوی) 192
- 64 ازدواجهای پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 194
- 65 پذیرش شفاعت همسر 196
- 66 همسر داری 197
- 67 کار در خانه 201
- 68 احترام به زنان 202
- 69 فرزند داری 204
- 70 رعایت عدالت میان فرزندان 208
- فصل سوم: اخلاق اجتماعی 210
- 71 احترام به دیگران 210
- 72 همسایهداری 212
- 73 رفتار با کودکان 215
- 74 درک جوانان 217
- 75 پاسداشت کهن سالان 221
- 76 یتیم نوازی 223
- 77 میهمان دوستی 225
- 78 صله رحم 227
- 79 مسکین نوازی 230
- 80 پاداش نیکیها 232
- 81 مردم داری 235
- 82 رعایت حقوق دیگران 237
- 83 وفاق و همگرایی 240
- 84 ارزش مداری 241
- 85 تعاون و همیاری 243
- 86 حفظ حریمها در معاشرت 245
- 87 خطاپوشی 248
- 88 ادای حقوق دوستان 249
- 89 رعایت حال نمازگزاران 250
- 90 عیادت و پرستاری از بیمار 252
- 91 دانش پروری 257
- 92 موعظه و پند دهی 259
- 93 مشورت و نظر سنجی 261
- 94 عدالت ورزی 264
- 95 مسئولیت پذیری 266
- 96 میانهروی در زندگی 268
- 97 کار و تلاش 270
- 98 ورزش و پرورش جسم 273
- 99 قانون گرایی 275
- 100 پیشگیری از تبعیض 277
- 101 برخورد با حیف و میل بیتالمال 278
- 102 ستم ناپذیری 280
- 103 سازش ناپذیری 282
- 104 مبارزه با تبعیض نژادی 284
- 105 رفتار با اسیران 288
- 106 داوری خردمندانه 292
- 107 نفی قومگرایی 293
- 108 پیمان برادری 295
- 109 بت زدایی 296
- 110 خرافه زدایی 298
- 111 امان دادن به دشمن 299
- 112 تألیف قلوب 303
- 113 مهربانی با اقلیتهای مذهبی 304
- 114 مشکل گشایی 306
- رفتار رسول اعظم صلی الله علیه و آله به توصیف امام حسن و امام حسین علیه السلام 309
- واپسین کلام 309
- تزکیه نفس 312
- رفتار رسول اعظم صلی الله علیه و آله به توصیف امام خمینی رحمه الله 312
- مکارم اخلاق و تقوا 312
- انسان سازی 313
- نشان دادن راه، از ظلمت به نور 313
- پیامبر صلی الله علیه و آله از نگاه چند تن از اندیشمندان غربی 314
- کتابنامه 317
خدا و رسولش بهتر میدانند. فرمود:
ذِکْرُکَ أَخاکَ بِما یَکْرَهُ. (1) 470
اینکه از برادرت چیزی بگویی که خوش ندارد.
ابوذر در حدیثی از رسول گرامی اسلام آورده است که فرمود: ای اباذر! از غیبت بپرهیز که غیبت بدتر از زناست. عرض کردم: ای پیامبر خدا، غیبت چیست؟ فرمود: غیبت این است که از برادرت چیزی بگویی که خوش ندارد.
عرض کردم: ای پیامبر خدا! اگر آنچه درباره او گفته میشود، در او باشد؛ چه؟
فرمود: بدان که اگر آنچه در او هست، بگویی، غیبتش کردهای و اگر آنچه در او نیست، بگویی، به او بهتان زدهای.
در حدیث است که زنی برای مسئلهای به حضور پیامبر مشرّف شد. وی مقداری کوتاه قد بود. پس از رفتنش، عایشه کوتاهی قد وی را با دست خویش تقلید کرد. رسول اکرم صلی الله علیه و آله به وی فرمود: خلال کن. عایشه خلال کرد و پاره گوشتی از دهانش بیرون افتاد. (2) 471 انس بن مالک میگوید: روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله به روزه امر فرمود و دستور داد کسی بدون اجازه حضرتش افطار نکند. مردم همگی روزه گرفتند وچون غروب شد، هر روزه داری برای اجازه افطار به محضر آن جناب میآمد و آن حضرت اجازه افطار میداد. در آن وقت، مردی آمد و گفت: دو دختر دارم که هنوز افطار نکردهاند و از آمدن به محضر شما حیا میکنند. اجازه دهید هر دو افطار کنند. حضرت پاسخی نداد. آن مرد گفتهاش را تکرار کرد و باز حضرت چیزی نفرمود. چون برای بار سوم تکرارکرد، حضرت فرمود: روزه نبودهاند. چگونه روزه بودهاند، در حالی که گوشت مردم را خوردهاند. به خانه برو و به هر دو بگو استفراغ کنند. آن مرد به خانه رفت و از آنان خواست که استفراغ کنند. آن دو چنین کردند، در حالی که از دهان
1- . بحارالانوار، ج 77، ص 89.
2- . مرتضی مطهری، عدل الهی، ص 247.