ملکوت اخلاق: گلگشتی در جلوه‌های رفتاری و گفتاری پیامبر اعظم صلی‌الله علیه و آله صفحه 22

آزاد کردند. (1) 60

سال نهم هجری

جنگ تبوک در ماه رجب این سال پیش آمد. در این جنگ، طرف مقابل مسلمانان، امپراتور روم بود. پیامبر با اصحاب از جان گذشته خود به تبوک رفتند، ولی کار به صلح انجامید و دشمن پذیرفت که جزیه پرداخت کند.

پیامبر هم برای آنان امان‌نامه نوشت. (2) 61 در همین سال، منافقان، مسجد ضرار را برای دست‌یابی به اهداف شومشان بنا کردند که به دستور پیامبر ویران شد.

همچنین «سوره برائت» بر پیامبر نازل شد و آن حضرت، علی علیه السلام را مأمور کرد که به مکه برود و هفت آیه اول این سوره را هنگامی بخواند که مردم در منا اجتماع کرده‌اند.

سال دهم هجری

در این سال، علی علیه السلام مأمور شد به یمن برود و نامه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را برای مردم آنجا بخواند و آنان را به اسلام دعوت کند. طایفه همْدان همگی در یک روز مسلمان شدند و دیگر قبیله‌ها به تدریج به اسلام گرویدند.

در همین سال، پیامبر برای آخرین بار با مسلمانان حج به جا آورد.

به همین سبب، آن حج را حجّة الوداع می‌گویند. برخی آن حج را حجةالبلاغ نیز نامیده‌اند؛ زیرا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در پایان سخنرانی‌ها و مناسک حج، رو به جمعیت مسلمانان کرد و فرمود: «اللَّهُمَّ هَلْ بَلَّغْتُ؛ خدایا پیام تو را به مردم ابلاغ