- درآمد 1
- پیشگفتار 3
- اشاره 9
- بخش اول: مروارید نبوت در یک نگاه 9
- روزشمار زندگی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 10
- سال اول هجری 15
- سال دوم هجری 16
- سال سوم هجری 17
- سال چهارم هجری 18
- سال ششم هجری 19
- سال پنجم هجری 19
- سال هفتم هجری 20
- سال هشتم هجری 21
- سال دهم هجری 22
- سال نهم هجری 22
- سال یازدهم هجری 23
- بخش دوم: 114 جلوه رفتاری و گفتاری پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 24
- اشاره 24
- فصل اول: اخلاق فردی 25
- درآمد 25
- اشاره 28
- آینه نبی صلی الله علیه و آله 28
- 1 لباس و پوشش 29
- 2 خوردن و آشامیدن 31
- 3 بهداشت 35
- 4 آراستگی 38
- 5 خواب و استراحت 40
- 6 توکل 42
- 7 خداترسی و ذکر مدام 44
- 8 قرآن خواندن 47
- 9 عبادت رسول اللَّه صلی الله علیه و آله 49
- 10 نیایش 52
- 11 نمازگزاری 55
- 12 روزه 58
- 13 همرنگی و دوری از تکلّف 61
- 14 انجام کارهای شخصی 64
- 15 حفظ زبان 66
- 16 شوخ طبعی 67
- 17 استقامت و پایداری 73
- 18 نظم و انضباط 77
- 19 قناعت و ساده زیستی 82
- 20 دلسوزی 85
- 21 محکم کاری 87
- 22 خوش رویی 88
- 23 خویشتنداری 91
- 24 محبت نبوی 93
- 25 حیای رسول اللَّه صلی الله علیه و آله 95
- 26 شرح صدر و گذشت 97
- 27 صلابت و قاطعیت رسول اللَّه صلی الله علیه و آله 101
- 28 زهد پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 104
- 29 خشوع 111
- 30 فروتنی 112
- 31 صبر و تحمل 114
- 32 وقتشناسی 117
- 33 عزت نفس 119
- 34 توبه و استغفار 122
- 35 سخاوت رسول اعظم صلی الله علیه و آله 126
- 36 شجاعت 127
- 37 تکبر گریزی 130
- 38 علم پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 132
- 39 گناه گریزی 134
- 40 انس با خدا 136
- 41 تکریم دیگران 139
- 42 مدارا 141
- 43 خاموشی 144
- 44 دوراندیشی 146
- 45 فصاحت و بلاغت 149
- 46 علاقه به زادگاه 150
- 47 بزرگواری و چشم پوشی 152
- 48 امانتداری 155
- 49 راستگویی 157
- 50 یکساننگری 158
- 51 احسان و نیکی به سائل 160
- 52 غیبت گریزی 162
- 53 وفای به عهد 164
- 54 گریستن بر فراق خویشاوندان 167
- 55 بخل گریزی 170
- 56 مسافرت 172
- 57 شبانی 175
- 58 تجارت 177
- 59 رأفت به حیوانات 180
- فصل دوم: اخلاق خانوادگی 182
- 60 کودکی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 182
- 61 پاسداشت مقام مادر 184
- 62 همسر گزینی 187
- 63 مهریه (مادی و معنوی) 192
- 64 ازدواجهای پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 194
- 65 پذیرش شفاعت همسر 196
- 66 همسر داری 197
- 67 کار در خانه 201
- 68 احترام به زنان 202
- 69 فرزند داری 204
- 70 رعایت عدالت میان فرزندان 208
- فصل سوم: اخلاق اجتماعی 210
- 71 احترام به دیگران 210
- 72 همسایهداری 212
- 73 رفتار با کودکان 215
- 74 درک جوانان 217
- 75 پاسداشت کهن سالان 221
- 76 یتیم نوازی 223
- 77 میهمان دوستی 225
- 78 صله رحم 227
- 79 مسکین نوازی 230
- 80 پاداش نیکیها 232
- 81 مردم داری 235
- 82 رعایت حقوق دیگران 237
- 83 وفاق و همگرایی 240
- 84 ارزش مداری 241
- 85 تعاون و همیاری 243
- 86 حفظ حریمها در معاشرت 245
- 87 خطاپوشی 248
- 88 ادای حقوق دوستان 249
- 89 رعایت حال نمازگزاران 250
- 90 عیادت و پرستاری از بیمار 252
- 91 دانش پروری 257
- 92 موعظه و پند دهی 259
- 93 مشورت و نظر سنجی 261
- 94 عدالت ورزی 264
- 95 مسئولیت پذیری 266
- 96 میانهروی در زندگی 268
- 97 کار و تلاش 270
- 98 ورزش و پرورش جسم 273
- 99 قانون گرایی 275
- 100 پیشگیری از تبعیض 277
- 101 برخورد با حیف و میل بیتالمال 278
- 102 ستم ناپذیری 280
- 103 سازش ناپذیری 282
- 104 مبارزه با تبعیض نژادی 284
- 105 رفتار با اسیران 288
- 106 داوری خردمندانه 292
- 107 نفی قومگرایی 293
- 108 پیمان برادری 295
- 109 بت زدایی 296
- 110 خرافه زدایی 298
- 111 امان دادن به دشمن 299
- 112 تألیف قلوب 303
- 113 مهربانی با اقلیتهای مذهبی 304
- 114 مشکل گشایی 306
- واپسین کلام 309
- رفتار رسول اعظم صلی الله علیه و آله به توصیف امام حسن و امام حسین علیه السلام 309
- مکارم اخلاق و تقوا 312
- رفتار رسول اعظم صلی الله علیه و آله به توصیف امام خمینی رحمه الله 312
- تزکیه نفس 312
- نشان دادن راه، از ظلمت به نور 313
- انسان سازی 313
- پیامبر صلی الله علیه و آله از نگاه چند تن از اندیشمندان غربی 314
- کتابنامه 317
در این هنگام، ام سلمه گریست. پیامبر فرمود: ام سلمه! چرا میگریی؟ گفت:
پدر و مادرم فدایت چرا گریه نکنم؟ تو با آن مقام بلندی که داری و با آنکه خداوند گناه گذشته و آیندهات را بخشیده است، چنین با خدا راز و نیاز میکنی (ما به ترس از خدا و گریه سزاوارتریم). پیامبر فرمود: چگونه در امان باشم، حال آنکه خداوند یک لحظه، یونس پیامبر را به خودش واگذاشت و بر سرش آمد، آنچه آمد. (1) 156 در حدیثی از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله آمده است:
افْضَلُ النَّاسِ مَنْ عَشِقَ العبادَةَ فَعانَقَها وَ أَحَبَّها بِقَلْبِهِ وَ باشَرَها بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَها، فَهُوَ لایُبالی عَلی ما أَصْبَحَ مِنَ الدُّنیا: عَلی عُسْرٍ أمْ عَلی یُسْرٍ. (2) 157
برترین مردم کسی است که عاشق عبادت شود. پس دست در گردن آن آویزد و از صمیم دل دوستش بدارد و با پیکر خود با آن درآمیزد و خویشتن را وقف آن گرداند و او را باکی نباشد که دنیایش به سختی بگذرد یا به آسانی.
10 نیایش
روح بندگی خدا در سراسر زندگی پیامبر دیده میشود. او پیش از هر چیز، بنده خالص خدا بود. آنقدر برای نماز و مناجات با خدا میایستاد که پاهایش ورم میکرد و چهرهاش زرد میشد. یکی از اصحاب به آن حضرت عرض کرد: مگر نه این است که خداوند در گذشته و آینده، تو را از گناه دور نگهداشته است. پس چرا خود را اینگونه به زحمت میافکنی؟ پیامبر در پاسخ او فرمود: «افَلا اکُونُ عَبْداً شَکُوراً؛ آیا بنده سپاسگزار خدا نباشم». (3) 158
1- بحارالانوار، ج 6، ص 218.
2- ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص 35.
3- بحارالانوار، ج 17، صص 257 و 287.