- سخنی از ناشر: 3
- مقدمه مؤلف 7
- بهترین الگو 9
- منطق در شیعه 12
- گفتار اول: عبودیت 18
- اشاره 18
- مراحل و منازل عبودیت 21
- عبودیت و شکرگزاری 31
- معنی شکرگزاری 32
- اقسام شکر 32
- ارزش شکرگزاری در قرآن 34
- شکرگزاری در زندگی اهل بیت(علیهم السلام) 36
- اهمیت سپاسگزاری از همدیگر 39
- گفتار دوم: عزّت نفس 46
- اشاره 54
- گفتار سوم: ارزش های اخلاقی 54
- اشاره 57
- شیوه اکتساب مکارم اخلاقی 57
- فوائد و آثار اخلاق خوب 59
- حدّ اخلاق خوب 60
- محور شخصیت انسان 61
- احترام شایان پیامبر(صلی اللّه علیه و آله) به ارزشهای اخلاقی 63
- گفتار چهارم: شیوه معاشرت اهلبیت(علیهم السلام) با مردم 70
- اشاره 90
- گفتار پنجم: آئین دوستی 90
- ویژگیهای دوستان شایسته 92
- گفتار ششم: مزاح و شاد کردن مؤمنان 100
- اشاره 100
- روش پیامبر و ائمه معصومین(علیهم السلام) 103
- اشاره 108
- گفتار هفتم: تربیت 108
- انتخاب همسر ایده آل 109
- عوامل تربیت 116
- 1 وراثت 116
- 2 تلقین 119
- 3 تقلید 121
- 4 محیط 123
- گفتار هشتم: منزلت علم و دانش 136
- اشاره 136
- روایات 138
- اشاره 138
- 2 وارث انبیاء 139
- 3 برطرف کننده حجابها 139
- 4 برتر از خون شهداء 140
- 5 پاداش تحصیل دانش 140
- 6 درجه عالم 140
- 8 نشانه های عالم و فقیه 141
- 7 عالم نمی میرد 141
- 10 علم خیر است 142
- 9 ارزش عبادت عالم 142
- 12 افتخار پیامبر 143
- 11 علم موجب کمال عقل است 143
- 1 معنی علم 144
- حفظ و نگهداری علم 144
- 3 نوشتن 145
- 2 مباحثه و نگهداری علم 145
- 4 تدریس 146
- 5 عمل 146
- 6 نشر علم 147
- 2 تهذیب نفس و پارسایی 148
- عوامل برکت علم 148
- 1 اخلاص 148
- 4 عمل 149
- 3 زهد و پارسایی 149
- 5 ایمان 149
- 7 غذای حلال 150
- 8 تفکر 150
- 6 سکوت حکیمانه 150
- 10 تعظیم استاد 151
- 9 تواضع و فروتنی 151
- 12 توفیق الهی 152
- 11 حلم 152
- عوامل توفیق 156
- موانع و آفات علم 160
- علوم حقیقی و اقسام آن 166
- اشاره 172
- گفتار نهم: زهد و ساده زیستی 172
- زهد از نظر پیامبر اسلام(صلی اللّه علیه و آله) 176
- اشاره 179
- زهد در کلام سیدالشهداء(علیه السلام) 179
- 1 تجلی فطرت خداجویی و تقویت پارسایی: 179
- برخی از آثار نجات بخش زهد در زندگی 179
- 2 رشد بصیرت و حکمت 180
- 3 صبر و ثبات 181
- 4 آرامش و سکون نفس 182
- 5 سخاوت و ایثار 183
- 6 استفاده از امکانات و پرهیز از اسراف کاریها 185
- 7 استغنا و اعتبار 186
- 8 ورع و تقوا 187
- 9 و 10 کم حرفی و پرهیز از تجمل گرایی 188
- 11 کنترل خواسته های نفسانی 188
- 12 تقویت قوه تعقل و اندیشه 189
- 13 عطوفت و مهربانی 189
- 14 تواضع و فروتنی 190
- اشاره 191
- 1 جهان بینی و اعتقاد 191
- عوامل پیدایش و تقویت زهدگرایی 191
- 2 علم و آگاهی 193
- 3 یاد مرگ 194
- 4 تزهّد(زی زهّاد را به خود گرفتن) 196
- 6 توجه به زندگی زهدپیشگان 197
- 5 توجه به آثار حیات بخش زهد 197
- فرازی از زهد امام صادق(علیه السلام) 198
- اعتدال و میانه روی در زندگی 201
- نتایج شوم دوری از اعتدال 205
- اشاره 214
- گفتار دهم: سخاوت 214
- آثار و پیامدهای سخاوت 218
- گفتار یازدهم: توکّل 226
- اشاره 239
- گفتار دوازدهم: صبر و استقامت در زندگی 239
- آثار و پیامدهای صبر 244
- فرازهایی از صبر و استقامت اهل بیت(علیهم السلام) 248
- گفتار سیزدهم: شجاعت 254
- اشاره 254
- شجاعت از نظر قرآن و روایات 256
- گفتار چهاردهم: تغافل 266
هیچ بنده ای در دنیا زهد پیشه خود نسازد، جز آن که حکمت در قلب وی جای دهد و او را نسبت به عیوب دنیا بینا سازد.
امیرالمؤمنین در سخن دیگر فرموده است:
مَعَ الزُّهْدِ تُثْمِرُ الْحِکْمَهُ.(1)
حکمت و معرفت در پرتو زهدپیشگی به ثمر می نشیند.
مولوی می گوید:
جان شرع و جان تقوا عارف است معرفت محصول زهد سالف است
زهد اندر کاشتن کوشیدن است معرفت آن کشت را درویدن است(2)
3 صبر و ثبات
امام کاظم(علیه السلام) فرموده اند: صابرترین شما دربرابر بلاها کسانی هستند که زهد آنان بیشتر است. آری، زهد ورزیدن بر استقامت روحی انسان می افزاید و او را با اراده و ثابت قدم می سازد.
در کلام امیرالمؤمنین(علیه السلام) در مورد توصیف زاهدان
1- غررالحکم ، ج 9734
2- مثنوی ، دفتر ششم